Doema stemt maandag over Poetin

Westen reageert
terughoudend op
ontslag Stepasjin

„Dit is duidelijk een interne zaak voor de Russische regering”, zei de Britse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Peter, Hain, in een radiointerview. Hij ontweek vragen over de politieke chaos die de machtswisseling in Moskou mogelijk signaleert. „We kijken uit naar de samenwerking met de nieuwe regering”, aldus Hain.

Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde eveneens graag te willen samenwerken met de nieuwe regering en sprak vertrouwen uit in „het vermogen van de Russische autoriteiten om zich op de komende verkiezingen voor te bereiden.”

Washington reageerde lakoniek op de wisseling van de wacht in Moskou. „Het is het recht van de Russische president om de premier te benoemen”, aldus woordvoerder James Rubin van het ministerie van Buitenlandse Zaken. „Laten wij de zaak daarom niet onnodig opblazen”, aldus Rubin.

Witte-Huiswoordvoerder David Leavy wees erop „dat onze samenwerking met Moskou is gebaseerd op het beleid van de regering en niet op de personen die dat beleid uitvoeren.” Sommige politieke waarnemers zien in de manoeuvre van Jeltsin vooral een poging om zijn eigen huid te redden. „Er loopt een onderzoek naar corruptie en machtsmisbruik van de Jeltsin-clan en Stepasjin wilde dat onderzoek niet afbreken”, aldus Thomas Graham van de Carnegie Stichting, die politiek en economisch onderzoek doet.

Bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in Washington reageerde men iets minder lakoniek. „Wij bestuderen de situatie nog”, aldus woordvoerder Vasuki Shasdry. Het IMF keurde twee weken geleden een nieuwe lening van 4,5 miljard dollar (9 miljard gulden) aan Rusland goed. Stepasjin was op dat moment op bezoek in de VS en hij beloofde dat Moskou het economisch hervormingsbeleid zou voortzetten. Het IMF hoopt dat de nieuwe premier dat ook doet. „Zonder tegenbericht gaan wij er voorlopig van uit dat het hervormingsbeleid wordt voortgezet”, aldus Shasdry.

De Japanse regering reageerde ook ontwijkend. „Wij geloven dat Rusland zijn problemen op weg naar hervorming en democratisering onder het leiderschap van president Jeltsin zal oplossen”, zei een regeringswoordvoerder.

Volgens sommige politieke waarnemers heeft de beslissing van Jeltsin uitsluitend te maken met de ophanden zijnde verkiezingen, de parlementsverkiezing in december en de presidentsverkiezing in 2000. „Het ontslag laat zien hoe onzeker Jeltsin en degenen om hem heen zijn over de uitkomst van de verkiezingen”, zei Oksana Antonenko, een Russische analiste van het International Institute for Strategic Studies in Londen.

Gelaten
De Russische bevolking reageerde gisteren overwegend gelaten. Velen zien zich gesterkt in hun mening dat de regering zich niets aantrekt van de publieke opinie. „Vroeger ging ik met mijn vrienden zij aan zij met Jeltsin demonstreren op de pleinen”, zei Vera Sevtsjoek, een 49-jarige wetenschapper. „Maar toen de regering ophield tegen ons te praten en ons in de steek liet, deden wij denk ik hetzelfde.”

De meeste Moskovieten beschouwen de vervanging van het kabinet als een politieke zet van de Jeltsin-clan, die bang is om in de verkiezingen aan het verkeerde eind te trekken. „Jeltsin is niet gek in de letterlijke betekenis van het woord”, zei de 32-jarige eigenaar van een restaurant, Arkadi Vavilov. „Hij wordt gebruikt door de mensen om hem heen.”

Vavilov en vele anderen denken dan ook niet dat de regeringswisseling een verbetering zal brengen voor het economisch zwakke Rusland. „Om de problemen van dit enorme land te onderzoeken heb je alleen al drie maanden nodig”, zegt hij. „Je kunt een land dat zo groot is niet in zo'n korte tijd veranderen. Het is gewoon belachelijk om premiers om de drie maanden te vervangen, alsof het handschoenen zijn.” Premier Stepasjin is drie maanden in functie geweest, en hij was de vierde regeringsleider in zeventien maanden die ontslagen werd.

De benoeming van de onbekende Poetin werd met enige achterdocht ontvangen. „Ik weet niets van Poetin, behalve dat hij van de geheime dienst is”, zei Jevgenia Nikolajevna. „Wat kun je nou van zo iemand verwachten?”