Buitenland16 maart 1999

Parlement reageert positief op vertrek

Kamer en Van Aartsen:
Snel nieuwe Commissie

Van onze binnenlandredactie
DEN HAAG – Minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken wil dat er zo snel mogelijk een nieuwe Europese Commissie wordt benoemd. De fracties in de Tweede Kamer reageerden vanmorgen positief op het vertrek van de commissie.

Minister Van Aartsen vindt dat de lidstaten zo snel mogelijk in actie moeten komen, zodat tot de benoeming van een nieuwe Commissie het werk niet blijft liggen. „Er staan heel belangrijke dingen op de agenda”, aldus de woordvoerder van Van Aartsen vanmorgen. De minister denkt met name aan Agenda 2000. EU-voorzitter Duitsland moet daarvoor de procedure bepalen. De huidige Europese Commissie moet in demissionaire toestand haar werk voortzetten, aldus het Nederlandse standpunt. Ook Duitsland vindt dat de Commissie moet doorgaan met haar werk inzake de hervorming en financiering van de EU.

De coalitiepartij PvdA vind het opstappen van de Commissie „pijnlijk, maar wel een stap voorwaarts in de groei van de democratie in Europa. Het was belangrijk om schoon schip te maken en de Europese Commissie heeft dat goed begrepen”, zo oordeelde PvdA-kamerlid Timmermans vanmorgen. De PvdA hoopt dat zo snel mogelijk een nieuwe Commissie kan worden geformeerd. „We zitten in een cruciale fase van de Europese integratie, dus het is belangrijk dat er snel een nieuwe voorzitter wordt benoemd. Die kan dan de Commissie vervangen.” Timmermans hoopt dat het vertrek van de Commissie een positieve invloed heeft op de Europese verkiezingen, 10 juni. „De mensen die nu in het Parlement zitten, kunnen nu zeggen: Het gaat ergens om. We kunnen verkeerde zaken recht trekken. Het Europees Parlement is belangrijk.”

VVD blij
De VVD-fractie wil dat de Europese commissarissen Cresson en Marin niet demissionair aanblijven. „Het zou heel vreemd zijn als zij de rit mogen uitzitten”, vindt VVD-kamerlid Hessing. Hij is blij dat de Commissie haar verantwoordelijkheid heeft genomen voor het financieel wanbeheer. Wat Hessing betreft mag de Commissie „zonder de rotte appels” voorlopig aan de slag blijven. Mogelijk is voorzitter Santer ook zo'n appel. Hessing had liever gezien dat niet de hele Commissie was opgestapt. Als de gehele Commissie demissionair mag aanblijven, moet er wat de VVD betreft snel een nieuwe Commissie komen.

GroenLinks vindt het juist terecht dat alle commissarissen vetrekken. De hele Commissie was de greep op het ambtelijk apparaat kwijt, aldus fractievoorzitter Rosenmöller. „Dit was de enig denkbare stap.”

Rosenmöller wil dat er al deze zomer een nieuwe Commissie aantreedt, een halfjaar eerder dan de bedoeling. De nieuwe voorzitter moet veel krachtiger zijn dan Santer. „Het moet iemand zijn die echt vertrouwen wekt”, aldus Rosenmöller. Het lijkt hem nauwelijks mogelijk dat de huidige commissarissen demissionair aanblijven. Wat er tot de benoeming van een nieuwe Commissie wel moet gebeuren, weet hij nog niet. In elk geval mag de toetreding van nieuwe lidstaten tot de Europese Unie geen vertraging oplopen.

Ook D66 vindt het vertrek „positief voor de democratie in Europa”, zo zei D66-kamerlid Scheltema. Het bewijst volgens haar dat het Europees Parlement veel meer invloed moet krijgen op het reilen en zeilen van de Commissie. Scheltema is verbaasd dat „er kennelijk zo veel kan misgaan” bij de Commissie. D66 betreurt het dat de Commissie collectief is afgetreden, al was het Scheltema vanmorgen nog niet duidelijk of alle commissarissen iets te verwijten valt.

Net als de VVD vindt het CDA dat de Franse EU-commissaris Cresson onmiddellijk al haar werk voor de Europese Commissie moet neerleggen. Het rapport spreekt volgens kamerlid Van den Akker een vernietigend oordeel over haar uit. Hij wil overigens niet dat „de goeden onder de kwaden lijden.”

Parlement sterker
Het CDA is tevreden dat het Europees Parlement met succes z'n tanden heeft laten zien. „Het Parlement heeft z'n positie versterkt”, meent Van den Akker. Somber is het CDA over het welslagen van het overleg over Agenda 2000 op de Europese top. Van den Akker vreest dat belangrijke zaken op de lange baan worden geschoven.

De SGP-fractie in de Tweede Kamer vindt het aftreden van de commissie „heel goed”, temeer omdat de Commissie „een van de ergste verwijten” heeft gekregen, namelijk die van een gebrek verantwoordelijkheidsgevoel. De SGP –die keer op keer aandacht vroeg voor de fraude bij de Commissie– vindt dat ook de Europese Raad ernstig heeft tekortgeschoten. Die had beter moeten controleren, aldus de SGP.