Holbrooke bereikt
niets in Belgrado

De architect van het Dayton-vredesakkoord, dat in 1995 een einde maakte aan het geweld in Bosnië, wilde Milosevic overhalen alsnog in te stemmen met het vredesplan voor Kosovo. Wanneer Belgrado weigert het plan te tekenen, dreigt de NAVO luchtaanvallen uit te voeren op Servische doelen. Oktober vorig jaar kreeg Holbrooke, onder dreiging van NAVO-aanvallen, Milosevic zover dat hij instemde met een wapenstilstand en de komst van OVSE-waarnemers naar Kosovo.

Maar nu verliep het scenario voor Holbrooke minder succesvol. Na ruim 3 uur onderhandelen in het Joegoslavisch presidentieel paleis in Belgrado werd gepauzeerd. Rond half zeven Nederlandse tijd werden de gesprekken voortgezet. Echter zonder resultaat. Milosevic bleef voet bij stuk houden. Volgens Holbrooke beseft Milosevic dat de dreiging van luchtaanvallen reëel is.

De Servische staatstelevisie leek de bevolking gisteren al met propaganda op een oorlog voor te bereiden. Een officier van het Joegoslavische leger verklaarde dat voor de verdediging van Kosovo geen prijs te hoog is en dat Joegoslavië moet afrekenen met „binnenlandse verraders die beweren dat wij niet tegen de hele wereld kunnen vechten.”

Holbrooke keert nu naar Washington terug om de regering-Clinton verslag uit te brengen van zijn besprekingen. Alleen als zijn minister van Buitenlandse Zaken, Albright, dat wil, gaat hij alsnog terug om op Milosevic in te praten. Diplomaten wijzen op de mogelijkheid dat de gesprekken in Belgrado tot in het weekeinde worden voortgezet. Maandag volgt de tweede ronde van de onderhandelingen over het vredesplan voor Kosovo in Parijs.

De Kosovo-Albanezen verklaarden gisteren niet verder te zullen deelnemen aan de vredesonderhandelingen in Parijs, als beide partijen voor die datum geen akkoord hebben ondertekend. Maandag zeiden zij het vredesplan in beginsel te zullen ondertekenen.

In Washington vroeg de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Albright het Congres dringend het voor vandaag geplande debat over Kosovo uit te stellen. Als het Huis van Afgevaardigden het sturen van 4000 Amerikaanse militairen naar Kosovo afwijst, is dat volgens haar een signaal voor de strijdende partijen om hun gevechten voort te zetten. Vooral de Republikeinse meerderheid is verdeeld over het voorstel.

Gevechten gaan door
Ondertussen gaan de gevechten in Kosovo door. Gisteren bleek dat Servische troepen het dorp Ivaja in het zuiden van Kosovo, na dagenlange beschietingen, volledig hebben verwoest. Ook braken er in Trpeza, in het midden van de provincie, opnieuw gevechten uit tussen Joegoslavische troepen en opstandelingen van de Bevrijdingsleger voor Kosova UCK.

Volgens waarnemers van de OVSE heeft de Joegoslavische politie de inwoners van Trpeza uit hun woningen verjaagd. Dinsdag arresteerde de politie al 120 Albanese mannen uit Ivaja, na hen van hun vrouwen en kinderen te hebben gescheiden. Bedoeling was „de terroristen onder hen te identificeren.” Hulpverleners meldden dat nog altijd zeven mannen worden vastgehouden. Zij maken zich ernstig zorgen over hun lot.

De hoofdaanklaagster van het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag, de Canadese Louise Arbour, zei gisteren dat onderzoekers van het hof vrije toegang moeten krijgen tot Kosovo om vertrouwelijk te kunnen spreken met getuigen van gruweldaden. In een akkoord over Kosovo moet komen te staan dat dit desnoods militair kan worden afgedwongen, aldus Arbour.