Kosovo-partijen
krijgen week extra

De Amerikaanse minister voor Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, wist gisteren voor het eerst sinds de conferentie ruim een week geleden begon, de delegaties van de Serviërs en de etnische Albanezen bij elkaar in één ruimte te brengen. Tot nog toe moesten internationale bemiddelaars pendelen tussen de delegaties, die op verschillende verdiepingen verblijven.

Albright kwam zaterdagavond naar Parijs om druk uit te oefenen op de Serviërs en Kosovaren, die nog maar weinig vooruitgang hebben geboekt. Toch vonden de ministers van Buitenlandse Zaken van de Contactgroep (Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk, Italië en Rusland) de schamele resultaten voldoende voor een week respijt voor Rambouillet, tot zaterdag 20 februari, 12 uur 's middags. De dreiging met militair ingrijpen werd in Washington nog maar eens herhaald om de Servische hakken uit het zand te krijgen.

„Splitsing”
Veel indruk leek dat gisteren nog niet te maken in Belgrado. De Servische president Milutinovic weigerde opnieuw het idee van NAVO-vredesbewakers op Joegoslavisch grondgebied. Het was de verdienste van minister Albright dat de partijen gisteren in Rambouillet niettemin voor het eerst rondom een en dezelfde tafel zaten. Zij zei na afloop van drieënhalf uur praten dat ze de boodschap had overgebracht dat de partijen op een „splitsing in een weg” staan en moeten kiezen. „De ene weg leidt naar chaos en meer doden, de ander naar een rationele oplossing die zorgt voor vrede, democratie en mensenrechten voor het hele volk van Kosovo.”

Eerder gisteren had de Amerikaanse bewindsvrouwe in Parijs een onderhoud met de Servische president Milan Milutinovic, waarin zij volgens Servische zegslieden erg direct en kortaangebonden was en dreigde met luchtaanvallen van de NAVO als de conferentie door toedoen van de Serviërs mislukt. De ontmoeting verliep bijzonder stroef en kwam neer op een monoloog van de kant van Albright, zeiden zij. Albright zei geen kwaadheid te hebben gevoeld: „Ik had het gevoel dat zij weten wat ze moeten doen, maar dit is erg lastig.”

De Serviërs wachtten volgens een van hun onderhandelaars op instructies van de Joegoslavische president Slobodan Milosevic. Het dagblad Politika, de belangrijkste spreekbuis van de regering in Belgrado, viel gisteren in een scherp commentaar uit naar Albright, die met haar „ongepaste dreigementen met bombardementen” de Albanezen zou helpen. De Amerikanen treden op „als de politieman van de wereld” en proberen hun zin door te drijven tegen de wil van hun Europese bondgenoten in, schreef Politika.

Ontwerp
Volgens het ontwerpakkoord voor Kosovo dat in Rambouillet op tafel ligt, krijgt Kosovo een gemeentepolitie, zo meldt het Joegoslavische persbureau Beta, dat de hand heeft weten te leggen op de nog niet eerder openbaar gemaakte bijlagen bij het concept. Momenteel valt in Servië, waarvan Kosovo formeel een autonome provincie is, de politie direct onder het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het totale aantal politieagenten mag volgens het concept niet groter zijn dan 2700. Het politiekorps moet per gemeente bovendien een afspiegeling vormen van de etnische samenstelling van de bevolking. Voor de toekomstige agenten zal een speciale opleiding worden georganiseerd.

Servië moet binnen het akkoord zijn veiligheidstroepen in Kosovo met onmiddellijke ingang verminderen tot 2500 man. Dit aantal mag daarna onder geen enkele voorwaarde opnieuw worden vergroot. Alle antiterrorisme-eenheden en andere speciale politietroepen moeten, inclusief pantserwagens en wapensystemen met een kaliber van 12,7 mm en groter, eveneens onmiddellijk worden teruggetrokken. De overblijvende politietroepen mogen slechts de normale politietaken uitoefenen en komen onder toezicht van het hoofd van de OVSE-waarnemersmissie, William Walker. De controle van het grensverkeer blijft in handen van de huidige grenspolitie van de Federatieve Republiek Joegoslavië (Servië en Montenegro). De controle over het luchtruim boven Kosovo wordt de verantwoordelijkheid van het NAVO-commando.

Van Aartsen
Minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken houdt er rekening mee dat de NAVO Nederland zal vragen militairen te leveren voor een eventuele vredesmacht in Kosovo. Die troepenmacht, die KFOR zal gaan heten, zal moeten toezien op de vrede in Kosovo. Maar het is volgens de minister, die samen met zijn EU-collega's werd bijgepraat door de Contactgroep, nog te vroeg om al te zeggen hoe en met hoeveel militairen Nederland zal deelnemen.

Van Aartsen zei dat de Contactgroep en de EU op één lijn zitten over Kosovo. Hij waarschuwde voor te uitvoerige plannen in geval van een vredesakkoord. De minister wil geen herhaling van Bosnië-Herzegovina, waar een hoop is bedisseld buiten de bevolking om. Verder is de bewindsman er alles aan gelegen om Rusland binnen de Contactgroep binnenboord te houden: „Moskou kan Milosevic zelfs in ”vijf-voor-twaalfonderhandelingen” over de streep trekken.”