Eerste gesprekken
Rambouillet positief

RAMBOUILLET – De eerste dag dat er in het kasteel Rambouillet bij Parijs is onderhandeld over een akkoord voor Kosovo, heeft volgens westerse waarnemers resultaat opgeleverd. Bemiddelaars spraken gisteren van „een positieve stap.”

De Servische delegatie en die van de etnische Albanezen uit de opstandige Zuid-Servische provincie, zouden een aantal criteria hebben geaccepteerd. Eén daarvan is dat Servië voor nog eens 3 jaar het beheer over Kosovo behoudt.

Bovendien kwamen de strijdende partijen voor het eerst met een gemeenschappelijke verklaring. Daarin spraken ze hun afschuw uit over een bomaanslag die zaterdag in Pristina, de hoofdstad van Kosovo, het leven kostte aan drie mensen. „Deze en andere laffe daden zijn direct gericht tegen pogingen zoals deze om een vreedzame oplossing voor het probleem in Kosovo te vinden.”

De onderhandelingen begonnen gisterochtend, nadat zaterdag de conferentie formeel was geopend door president Jacques Chirac. Die opening had 3,5 uur later plaats dan gepland. Dat kwam doordat de Servische autoriteiten weigerden de delegatieleden die het Kosovo Bevrijdingsleger UCK vertegenwoordigen, te laten vertrekken van het vliegveld van Pristina. Het drietal kon, samen met andere Kosovaarse separatisten, uiteindelijk met een Frans militair toestel naar het conferentieoord worden overgevlogen.

Uit informatie in de wandelgangen van het veertiende-eeuwse kasteel blijkt dat de twee partijen het gisteren eens zijn geworden over de principes waarop de onderhandelingen gevoerd gaan worden. Beide zijn in bezit van een twintig pagina's tellend plan dat is opgesteld door de Contactgroep voor voormalig Joegoslavië, die de conferentie heeft opgezet. Ze zitten afzonderlijk in zalen op verschillende verdiepingen en communiceren met elkaar via de internationale bemiddelaars, Christopher Hill, de Oostenrijkse oud-minister Wolfgang Petritsch en Boris Majorski, een Russische diplomaat.

Internationale conferentie
De Servische delegatie maakte vooraf bekend niet met de „moordenaars en terroristen ”van het UCK te willen praten. Het hoofd van de Servische delegatie, Ratko Markovic, zei te protesteren tegen de omschrijving „internationale vredesconferentie. ”„Alle deelnemers zijn afkomstig uit de republiek Servië en er is dus geen sprake van een ”internationaal karakter”. Het gaat volgens hem ook niet om een conferentie, maar om een „bijeenkomst waarop wordt getracht tot een dialoog te komen.”

Volgens anonieme bronnen is er een goede sfeer bij de Albanezen, die van tevoren sterk verdeeld leken te zijn. Ze kozen gisteren Hashim Thaci, hoofd van de politieke vleugel van het UCK, tot delegatieleider.

Bij vooronderhandelingen in Belgrado en Pristina is min of meer overeenstemming bereikt over driekwart van het vredesplan van de Contactgroep (Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië, Rusland en de VS).

De besprekingen dreigen echter stuk te gaan lopen op de mate van autonomie. De radicale Kosovaren eisen volledige onafhankelijkheid. Bovenal is er een probleem wie de gewapende macht mag gaan vormen, de UCK-strijders of de Servische milities. De standpunten daarover lijken onoverbrugbaar.

De twee partijen is 2 weken de tijd gegeven om eruit te komen. „We verwachten dat het een heftige periode zal worden ”, merkte Hill gisteren op. „Er is geen tijd om met elkaar te volleyballen of te tafeltennissen.”

Het is de bedoeling dat de onderhandelingen leiden tot een bestand waarvan NAVO-troepen op de naleving gaan toezien. Mocht een akkoord uitblijven dan dreigen luchtaanvallen door het westerse bondgenootschap.

Begrafenis
Terwijl de delegaties in kasteel Rambouillet bij Parijs overlegden, woonden in het dorp Rogovo in het zuiden van Kosovo zo'n 5000 mensen de begrafenis bij van negen etnisch Albanese mannen die op 29 januari werden gedood, samen met vijftien andere Kosovo-Albanezen en een Servische politieman. De politie stelt dat de omgekomen Albanezen rebellen waren van het UCK en dat ze werden gedood in een vuurgevecht met de politie. Volgens de inwoners van Rogovo waren de negen die gisteren werden begraven, allen burgers.