VS en Europa pogen
UCK te bedwingen

„De condities die we al enige tijd nodig hadden om met succes te kunnen onderhandelen beginnen nu te ontstaan. De situatie ter plaatse stabiliseert en dat zal heel nuttig zijn voor de onderhandelingen”, aldus Hill.

Petritsch zei dat het bevrijdingsleger nu „heel voorzichtig met de situatie moet omgaan en dat betekent natuurlijk ook dat ze niet de posities betrekken die de veiligheidstroepen juist hebben verlaten. Ik denk dat dit heel belangrijk is, ze moeten voorzichtig zijn om het hele proces niet in gevaar te brengen”. Hill zei tijdens een gezamenlijke persconferentie met Petritsch dat de VS zowel de etnisch Albanezen als de Servische leiders in Belgrado hebben overgehaald om een akkoord te sluiten over zelfbestuur in Kosovo, gedurende drie jaren.

De Amerikaanse gezant herinnerde eraan dat de Albanese rebellen de afgelopen maanden hebben gevochten voor onafhankelijkheid, maar dat de Amerikaanse regering daar niet voor voelt, omdat het tot soortgelijke aspiraties van andere etnische groepen op de Balkan zou kunnen leiden. Tot zover onze correspondent.

Waarnemers
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) heeft een begin gemaakt om Kosovo voor verdere verwoestingen te behoeden. Gisteren kwamen de eerste waarnemers aan. Het gaat om dertien Noren die in Pristina zullen waarnemen.

De groep vormt de voorhoede van in totaal tweeduizend OVSE-medewerkers. Die zullen in de komende maanden erop moeten toezien dat de Joegoslavische president Milosevic zich houdt aan de toezeggingen die internationale onderhandelaars de afgelopen uit hem hebben gewrongen. Tegelijkertijd moeten ze nagaan of het UCK probeert van de nieuwe situatie misbruik te maken.

Een woordvoerder van de NAVO gaf gisteren toe dat het even zal duren voor alle tweeduizend medewerkers ter plaatse zijn. Maar al te lang moet het niet duren, zo zei hij. „Momentum is zeer belangrijk. Hun spoedige komst is cruciaal om voordeel te kunnen halen van de verbeterde situatie die we nu zien”, aldus de functionaris.

Militaire deskundigen uitten gisteren hun zorgen over de kans op succes van de missie. Zo lijkt het risico op provocaties levensgroot.

Onlangs nog werd in het oorlogsgebied een geweer van het type Barratt gevonden. Dit wapen, overigens van Amerikaanse makelij, heeft een reikwijdte van twee kilometer en is daarmee uitermate geschikt voor sluipschutters. Volgens sommige bronnen beschikt het UCK over zeker 120 van deze wapens.

De NAVO maakte tot dusver gebruik van speciale apparatuur en radars om sluipschutters op te sporen. Maar de OVSE-waarnemers hebben slechts de beschikking over verrekijkers en radio's, zo stellen deskundigen bezorgd. Mocht het UCK ervoor kiezen Serviërs van afstand om te gaan brengen, dan kan de OVSE daaraan waarschijnlijk weinig doen en slaat de vlam opnieuw in de pan, zo luidt het somberste scenario.

Interventiemacht
De NAVO heeft gisteren voorbereidingen getroffen om ervoor te zorgen dat Milosevic doorgaat met de terugtrekking van zijn speciale troepen. De Amerikaanse marine kondigde aan dat vanaf zondag Amerikaanse verkenningsvliegtuigen periodiek boven Kosovo zullen vliegen om de ontwikkelingen op de grond te kunnen registreren.

Een hoge NAVO-functionaris, de Duitse generaal Klaus Naumann, noemde de terugtrekking van de Servische troepen weliswaar onvolledig, maar bevestigde dat er sprake is van „een aanzienlijke stap in de richting van het nakomen van de eisen”.

De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Madeleine Albright zei dat de NAVO-bondgenoten zich bovendien opmaken om in Macedonië een snelle-interventiemacht op poten te zetten, die kan ingrijpen als Milosevic nog eens troepen inzet tegen burgers.

Internationale functionarissen zeiden te hopen dat de druk ertoe zal leiden dat de vluchtelingen daadwerkelijk naar hun dorpen terugkeren. Veel vluchtelingen kamperen in de bossen en heuvels, en vertrouwen de zaak nog niet.