Milosevic krijgt nog een
paar dagen respijt

LONDEN – De Joegoslavische president, Milosevic, krijgt nog een paar dagen de tijd om zijn koers te verleggen in de crisis rond de Servische provincie Kosovo. De Amerikaanse bemiddelaar Richard Holbrooke legt hem vandaag uit wat hij in die tijd moet doen om te ontkomen aan „ernstige gevolgen”. Groot-Brittannië en de Verenigde Staten hebben hun dreigementen met een militaire actie verscherpt. Italië vindt dat het daar nog geen tijd voor is.

Holbrooke heeft een pakket van zes eisen bij zich die de Contactgroep voor het voormalige Joegoslavië gisteravond heeft geformuleerd. Alle leden van de contactgroep, ook Rusland, staan erachter. Over militair optreden spreekt de groep zich niet uit omdat dat op het terrein van de NAVO ligt, aldus de Britse minister van buitenlandse zaken, Cook.

Zijn Russische evenknie, Igor Iwanov, zei na afloop van het beraad in Londen dat de groep dichter bij een politieke oplossing voor Kosovo is gekomen en dat hij denkt dat Milosevic uiteindelijk wel gehoor zal geven aan de laatste resolutie van de Veiligheidsraad. Hij waarschuwde opnieuw dat een NAVO-optreden zonder VN-mandaat „ernstige consequenties van internationale aard” zou hebben.

Volgens het eisenpakket dat Holbrooke vandaag voorlegt, moeten beide partijen de vijandelijkheden staken. De speciale Servische troepen moeten zich terugtrekken naar de posities die zij voor maart innamen en de zware wapens van de Serviërs moeten weg uit Kosovo. Hulporganisaties moeten ongehinderd hun werk kunnen doen. Belgrado moet volop samenwerken met het Joegoslavië-tribunaal bij de opheldering van de gruweldaden in Kosovo. Vluchtelingen moeten zonder vrees kunnen terugkeren. Serviërs en Kosovaren moeten onderhandelen over een oplossing.

Buitenlands toezicht
Als in de gesprekken tussen Holbrooke en de Joegoslavische leider een oplossing wordt gevonden, moet de regeling onomkeerbaar zijn, aldus Cook. Voor controle van de naleving vindt hij buitenlands toezicht ter plaatse nodig. Joegoslavië verzet zich tegen een buitenlandse troepenmacht omdat dat een aantasting van zijn soevereiniteit zou zijn.

Na een zoveelste vruchteloos gesprek met Milosevic was Holbrooke gisteren naar Brussel gevlogen om de NAVO-ambassadeurs bij te praten, evenals Albright. Zij herhaalde na afloop het Amerikaanse standpunt dat voor militair optreden tegen Belgrado geen nieuwe resolutie van de Veiligheidsraad nodig is. Milosevic moet er volgens Albright rekening mee houden dat de NAVO binnen enkele dagen klaar is voor luchtaanvallen.

Frankrijk en Groot-Brittannië delen de Amerikaanse interpretatie van resolutie 1199 van 23 september. Ze zeggen dat daarin weliswaar geen uitdrukkelijke toestemming voor militair ingrijpen is opgenomen, maar dat de resolutie is aangenomen onder een hoofdstuk van het VN-handvest dat eerder ook werd gebruikt om de aanval op Irak in 1991 te rechtvaardigen.

In afwachting van het groene licht van de politici gaat de NAVO door met de militaire voorbereidingen voor eventueel optreden. Ook de Joegoslavische krijgsmacht bereidt zich voor op een confrontatie.

De Nederlandse Tweede Kamer stemt in met Nederlandse deelname aan NAVO-acties tegen Servië als daarover binnen de NAVO eensgezindheid bestaat. Zij volgt het standpunt van de regering en vindt ook dat na de resolutie van 23 september geen nieuwe toestemming van de Veiligheidsraad nodig is. De parlementen van Noorwegen en Denemarken namen gisteren soortgelijke besluiten.