Pinochet doet
strategische zet

„Het is nu de beurt aan de socialisten om het verleden te laten rusten, zodat we samen aan de toekomst van ons land kunnen werken”, aldus de senator. Pinochet zorgde eerder deze week voor een verrassing door zonder morren toe te geven aan de wens van de regering om de nationale feestdag te schrappen waarmee de militairen jaarlijks op 11 september de staatsgreep herdenken waarmee zij in 1973 een bloedig en vroegtijdig einde maakten aan de gekozen burgerregering van president Salvador Allende. Eerder had Pinochet, tot groot chagrijn van de regering, geweigerd de feestdag af te schaffen.

Volgende week vrijdag heeft de viering van 11 september voor het laatst plaats. Ten teken van goede wil vroeg Pinochet het leger om de 25e verjaardag van zijn coup op „sobere” manier te vieren. De luchtmacht liet hierop prompt weten te zullen afzien van uiterlijk feestvertoon. Ook de commandanten van de landmacht en de marine gaven gehoor aan het verzoek van de voormalige legerleider.

Opmerkelijk akkoord
Vanaf volgend jaar zal Chili op de eerste maandag van september een Dag van Verzoening houden om het verlies van de feestdag te compenseren. Pinochet sloot hiertoe een opmerkelijk akkoord met de fractieleider van de christen-democratische regeringspartij in de senaat, Andrés Zaldivar.

Het vergelijk Pinochet-Zaldivar dat de afschaffing van de controversiële feestdag mogelijk maakte, viel in slechte aarde bij de socialistische partij, de coalitiepartner van de christen-democraten.

De hevig verontwaardigde SP-voorzitter Camilo Escalona betichtte de christen-democraten zelfs van „verraad” en verklaarde dat verzoening nimmer kan uitgaan van de agressor en louter toekomt aan de slachtoffers en hun nabestaanden. „Onze coalitiegenoten hebben hun prioriteiten verkeerd gesteld en breken bovendien de normen van het politieke fatsoen door aan tafel te schuiven met meneer Pinochet”, aldus Escalona. Socialistische afgevaardigden in het parlement zeiden gisteren geen gehoor te zullen geven aan Pinochets oproep om een bijdrage te leveren aan de nationale verzoening. „Zolang er geen duidelijkheid bestaat over het lot van de mensen die tijdens de dictatuur verdwenen, kan er van vergiffenis ook geen sprake zijn”, aldus SP-voorman Ricardo Lagos.

Diepere oorzaak
De boosheid van de Chileense socialisten heeft evenwel een diepere oorzaak. Het opmerkelijke akkoord Pinochet-Zaldivar zaait tweespalt in de regeringscoalitie en verkleint de afstand tussen de christen-democraten en de conservatieve oppositiepartijen. Pinochet koos het moment voor zijn politieke meesterzet met zorg.

De socialisten, die bij de twee laatste verkiezingen presidentskandidaten van de christen-democratische partij (PDC) steunden, eisen in ruil voor hun loyaliteit nu het lijsttrekkerschap op van de regeringscoalitie.

De iets minder elegante PDC-top voelt er evenwel weinig voor om een socialistische presidentskandidaat te steunen en zoekt naar alternatieven. Senator Pinochet verhult amper zijn streven naar het forceren van een toenadering tussen christen-democraten en conservatieven met het oog op de verkiezingen van eind volgend jaar en het dwarsbomen van de socialistische pogingen om het leiderschap van de regeringscoalitie als bij toerbeurt over te nemen uit handen van de PDC.