EU heeft model voor autonomie

NAVO bekijkt militaire
opties actie in Kosovo

Servische troepen hebben het UCK-bolwerk Glodjane in Kosovo veroverd, heeft het Joegoslavische staatspersbureau Tanjug gemeld. De stad bij de Albanese grens zou gisteravond „volledig onder politiecontrole” van de Serviërs zijn gekomen.

Het bondgenootschap zei dat het snel en geloofwaardig zal optreden als het verzoek komt om mee te werken aan het herstel van de vrede in Kosovo. De ambassadeurs van de zestien NAVO-landen bespraken drie opties. De eerste behelst een preventieve stationering van troepen langs de grens van Kosovo in de buurlanden Albanië en Macedonië. De tweede mogelijkheid is een beperkte luchtaanval op de Servische troepen. De laatste optie is het stationeren van vredestroepen in Joegoslavië.

Volgens NAVO-secretaris-generaal Solana hebben de afgevaardigden vooral de mogelijkheid van een beperkte luchtaanval besproken. Deze zou niet alleen op Servische stellingen in delen van Kosovo, maar ook in de rest van Joegoslavië moeten worden uitgevoerd.

De geallieerde vliegtuigen zouden zich moeten concentreren op offensieve Servische militaire doelen. Voor luchtaanvallen zullen alleen strijdkrachten van de zestien lidstaten worden gebruikt. De opperbevelhebber zal de komende dagen nagaan wat de lidstaten kunnen inbrengen aan materieel en troepen. Maar NAVO-functionarissen benadrukten gisteren dat het bondgenootschap alleen in actie zal komen op verzoek van de internationale gemeenschap en wanneer er een mandaat is van de VN-Veiligheidsraad. Tot dusver verzet Rusland zich tegen zo'n mandaat.

Javier Solana zei na de vergadering van de ambassadeurs dat hij diepe zorgen heeft over de aanhoudende gewelddaden in Kosovo en de gevolgen daarvan voor de burgerbevolking in de regio, „waarvoor Milosevic een zware verantwoordelijkheid draagt”.

Het Oostenrijkse EU-voorzitterschap heeft bij de Joegoslavische autoriteiten in Belgrado fel geprotesteerd tegen het gebruik van landmijnen rond de stad Junik, waar de Serven een fel offensief zijn begonnen tegen het Kosovo Bevrijdingsleger.

Autonomie
Een delegatie van de EU-trojka heeft gisteren een model voor autonomie voor de Servische provincie Kosovo voorgesteld. Gerhard Jandl, een Oostenrijkse diplomaat die de EU-delegatie leidde, zei dat het model elementen ontleent aan Zuid-Tirol in Italië, de Aland Eilanden in Finland en Tsjetsjenië in Rusland. Het is de bedoeling dat het model besproken wordt tijdens onderhandelingen die moeten leiden tot een regeling voor Kosovo. De delegatie bestaat uit Oostenrijkers, Duitsers en Britten. Zij reist vandaag naar Macedonië.

Volgens de hooggeplaatste Albanese politicus Veton Surroi vormen etnische Kosovo-Albanezen de komende dagen een coalitieregering en zal het UCK daarin vertegenwoordigd zijn. De opstandelingen lijken steeds meer bereid tot vredesbesprekingen sinds ze de afgelopen weken zware klappen van de Servische strijdmacht hebben moeten incasseren.