Buitenland

„Serviërs zetten granaatwerpers in”

Strijd rond Pec aan
vooravond overleg Kosovo

PRISTINA – Aan de vooravond van de bijeenkomst van de Contactgroep voor het vroegere Joegoslavië hebben Albanezen en Serviërs gisteren hevig gestreden rond de stad Pec. De Servische radio meldde drie doden aan Servische kant.

De Serviërs zouden volgens de Albanezen opnieuw gebruik hebben gemaakt van granaatwerpers. Maandag kwamen drie agenten van de speciale Servische politie om en raakten er negen gewond bij een actie van het Kosovo Bevrijdingsleger UCK in het dorpje Lodja, bij Pec. De agenten waren Serviërs te hulp geschoten toen hun huis het doelwit werd van het bevrijdingsleger.

Hoge ambtenaren van de Contactgroep (VS, Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Rusland en Italië) proberen vandaag in Bonn een blauwdruk te ontwerpen voor een toekomstig Kosovo. Zij zullen ook de missie van de Amerikaanse gezant Richard Holbrooke evalueren, die er het afgelopen weekeinde niet in slaagde een wapenstilstand in de Servische provincie te bereiken. Een van de problemen waarop hij stuitte was de verdeeldheid onder de Albanezen.

De leden van de Contactgroep zijn het onderling niet eens over contacten met het UCK, dat streeft naar een onafhankelijk Kosovo en dat 30 procent van het grondgebied van de Servische provincie in handen zou hebben. Holbrooke heeft met instemming van de Duitsers met vertegenwoordigers van het UCK gesproken. Frankrijk liet gisteren doorschemeren dat het in discussie wil gaan met niet nader aangeduide „sommige elementen” van het bevrijdingsleger, maar Rusland is zeer terughoudend. Het vreest dat de Contactgroep zich door gesprekken met het UCK op het voor Moskou glibberige pad naar onafhankelijkheid van de Servische provincie begeeft.

De Contactgroep heeft onafhankelijkheid van Kosovo tot dusver afgewezen. Ze streeft naar een grote mate van autonomie voor de Kosovaren binnen Servië, maar dat is voor het UCK een gepasseerd station.

Vijfpuntenplan
Duitsland legt de overige leden van de Contactgroep een plan voor dat vijf punten behelst. Er moet een onmiddellijk staakt-het-vuren komen en er moeten internationale sancties tegen de Federale Republiek Joegoslavië worden afgekondigd. Daarnaast wil Bonn een plan voor een grote mate van autonomie voor Kosovo uitwerken en een programma voor de opvang van vluchtelingen uit Kosovo opstellen.

Ten slotte zouden er waarnemers in de provincie moeten worden gestationeerd die toezicht houden op het staakt-het-vuren. De NAVO gaat ervan uit dat daarvoor ongeveer 50.000 personen nodig zijn. Voor een strijdmacht die een bestand moet afdwingen, zouden 100.000 militairen nodig zijn.

De Amerikaanse gezant voor Kosovo, Richard Holbrooke, haalde gisteren in een interview met de nieuwszender CNN fel uit naar de Joegoslavische president Milosevic. Die is volgens hem de oorzaak van de crisis en het geweld in Kosovo. „Hij is de oorzaak van het probleem. Hij en zijn regering in Belgrado hebben de Albanese mensen in Kosovo hun rechten ontnomen en hebben zo de woede-explosie veroorzaakt die zich uit in het wapengeweld”, aldus Holbrooke.

Holbrooke benadrukte dat er verschillen zijn tussen de huidige situatie in Kosovo en de situatie in Bosnië tijdens de oorlog. Maar hij voegde eraan toe: „Deze twee situaties hebben dezelfde man aan hun oorsprong: Milosevic”.