Holbrooke: Andere
status voor Kosovo

BELGRADO – Als de Servische provincie Kosovo een andere status krijgt binnen de grenzen van Joegoslavië, kan veel bloedvergieten worden voorkomen. Dat zegt de Amerikaanse gezant voor Kosovo, Richard Holbrooke. Volgens hem is dit essentieel voor het oplossen van de crisis.

De Amerikaan beëindigde gisteren zijn missie in het voormalige Joegoslavië na een drieënhalf uur durend gesprek met de Joegoslavische president Milosevic. Hij wilde niet zeggen of de president iets heeft toegezegd. Hij wilde alleen kwijt dat de besprekingen met Milosevic en de gesprekken met de etnisch Albanese leiders in Kosovo „nuttig zijn geweest bij het verhelderen van veel punten”.

Aan het einde van een paar dagen van heen en weer reizen tussen Belgrado en Pristina zei Holbrooke: „Ik zal niet zeggen dat er vooruitgang is, omdat dat misleidend zou zijn. Maar het is zeker ook geen mislukking”.

De missie van de Amerikanen is overigens niet afgerond; de Amerikaanse ambassadeur in Macedonië, Christopher Hill, gaat voor het eind van de week weer naar Pristina. Hill maakte tijdens de afgelopen weekwisseling deel uit van de VS-delegatie.

Holbrooke streeft ernaar het Kosovo Bevrijdingsleger UCK –dat onafhankelijkheid wil– bij het onderhandelingsproces te betrekken. Dat levert een probleem op omdat het UCK naar zijn idee meer dan één leiding heeft. „Het grootste probleem dat de UCK vormt voor de VS en de internationale gemeenschap is dat we niet weten wie de gewapende mannen besturen en óf iemand hen wel daadwerkelijk onder controle heeft. Wij hebben helemaal niemand om mee over een staakt-het-vuren te onderhandelen”, zei Holbrooke voor de Amerikaanse televisiezender CNN.

Rugova
De gematigde Albanese leider Ibrahim Rugova riep het UCK gisteren op de door Holbrooke en zijn Russische collega Afanasevski aangekondigde buitenlandse diplomatieke waarnemers te aanvaarden. Die beginnen vandaag met patrouilles in Kosovo om verder oplopen van de spanningen in de Servische provincie te voorkomen. De Amerikaanse zaakgelastigde en de Russische en Britse ambassadeurs zullen met dit „symbolisch” wachtlopen beginnen. „Zij komen om ons te helpen, een klimaat van vertrouwen te scheppen en uitbreiding van het conflict te voorkomen”, zei Rugova. Het UCK weigert Rugova te erkennen als leider van de Albanese meerderheid.

Voor het eerst heeft een hooggeplaatste politicus van een partij van de Kosovo-Albanezen in het openbaar verklaard dat hij zich aansluit bij het Kosovo Bevrijdingsleger (UCK). Ram Buja, bestuurslid van de Nieuwe Democratische Liga van Kosovo (LDSH), maakte gisteren in een interview met het dagblad Koha Ditore bekend dat hij zijn politieke functie „bevriest” en „aan het front” tegen de Serviërs vecht.

De LDSH is eind juni opgericht door dissidenten binnen de Democratische Liga van Kosovo (LDK) die zich niet meer konden vinden in de gematigde koers van president Ibrahim Rugova. Volgens Buja is het UCK de „enige legitieme vertegenwoordiger” van de Kosovo-Albanezen. Hij kondigde aan dat het UCK binnenkort kenbaar maakt wie zijn politieke vertegenwoordigers zijn.

Politici in Duitsland en Oostenrijk hebben intussen maatregelen geëist tegen een mogelijk op handen zijnde vluchtelingenstroom uit Kosovo. Burgemeester Eberhard Diepgen van Berlijn vroeg volgens de krant Bild am Sonntag in een brief aan minister van binnenlandse zaken Manfred Kanther om scherpere controles aan de grens. De Oostenrijkse minister van buitenlandse zaken Wolfgang Schüssel kondigde een initiatief aan bij de Europese Unie voor een nieuwe ordening van de vluchtelingensituatie.