Weinig optimisme over
Midden-Oostenoverleg

LONDEN – Pessimistisch gestemd zet de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Albright haar beraadslagingen in Londen met de Israëlische premier Netanjahoe voort. Beiden treffen elkaar vandaag.

Eerder begonnen de Britse premier Blair en zijn Israëlische ambtgenoot een werkontbijt. Van het resultaat van de gesprekken vandaag moet afhangen of eventueel een onderhoud tussen Arafat en Netanjahoe en een doorbraak in het al maanden stagnerende vredesproces in het Midden-Oosten totstandkomt.

Gisteren bleef een doorbraak in het conflict tussen Israël en de Palestijnen uit, zoals verwacht. Op het einde van de dag pendelde de stemming tussen „nog geen vooruitgang” bij de Palestijnen en „voorzichtig optimisme” bij Israël en de Verenigde Staten.

De woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken zei niet hoopvol gestemd te zijn. „Ons optimisme is, gezien datgene wat tot nu toe is bereikt, niet groot”. Ook de Palestijnen waren teleurgesteld over het verloop van de gesprekken tot nu toe. Netanjahoe was zonder nieuwe voorstellen naar Londen gekomen, zo verluidde het. „Hij probeert slechts tijd te winnen”.

Albright trachtte gisteren de hele dag het moeizame vredesproces het beslissende duwtje in de rug te geven. Tijdens afzonderlijk overleg met de Israëlische en de Palestijnse leiding probeerde Albright de twee partijen nader tot elkaar te brengen. De bewindsvrouw wil in ieder geval bereiken dat de vredesbesprekingen na veertien maanden stilstand worden hervat. Waarnemers spreken over een van de laatste mogelijkheden om het vredesproces uit het slop te halen.

Na zijn eerste gesprek met Albright in een Londens hotel benadrukte Netanjahoe dat beide partijen „flexibiliteit” dienen te tonen. Hij maakte echter duidelijk dat hij over elke tegemoetkoming ruggespraak moet houden met zijn rechtse coalitiepartners. Albright zelf toonde zich een „heel klein beetje hoopvoller”, maar ook zij verklaarde niet waarop zich haar optimisme baseerde.

Het eerste overleg met Netanjahoe duurde bijna vijf uur, langer dan gepland. Het gesprek met de Palestijnse president begon daardoor later. Albright en Netanjahoe spraken elkaar nog een tweede keer, nu gedurende anderhalf uur.

Belangrijk discussiepunt was het Amerikaanse voorstel voor een Israëlische teruggave van 13 procent bezet gebied op de Westelijke Jordaanoever aan de Palestijnen. Arafat had eerder al verklaard akkoord te kunnen gaan met dat plan uit Washington, hoewel hij aanvankelijk veel meer eiste. Hij riep Israël op het Amerikaanse voorstel te aanvaarden.

Spijkerhard
De Palestijnse leider waarschuwde voor grote problemen in het Midden-Oosten als Israël een overleg blijft blokkeren. „Als Netanjahoe het serieus meent met vrede, dan is het vandaag de dag om dat te tonen”, aldus Arafat.

Israël bleef vooralsnog spijkerhard. De regering in Jeruzalem hield vast aan haar aanbod om niet verder te gaan dan een teruggave van 9 procent. Zij vreest dat de veiligheid in het geding komt bij een omvangrijkere ontruiming. Netanjahoe eist extra veiligheidsgaranties van de Palestijnen tegen de terreur van fundamentalistische moslims. Een optimistische melding over een compromis van 11 procent, in de Israëlische krant Haaretz gisterochtend, werd door een Israëlische regeringswoordvoerder in Londen tegengesproken.

De Britse premier Blair is gastheer en initiatiefnemer van deze bemiddelingspoging. Hij had de twee leiders uitgenodigd tijdens zijn bezoek aan het Midden-Oosten vorige maand.