Ontwikkelingen rond
Irak na de Golfoorlog

AMSTERDAM – Chronologie van de belangrijkste ontwikkelingen sinds de Golfoorlog tot nu toe:

1990
2 aug. – Irak bezet Koeweit.
7 aug. – De VN kondigen sancties af tegen de Iraakse economie. De sancties zijn tot op heden van kracht.

1991
17 jan. – Een door de VS geleide internationale coalitie opent een luchtoorlog tegen Irak.

26 febr. – Na een 100 uur durende grondoorlog drijven geallieerde troepen Irak uit Koeweit.
28 febr. – Afkondiging wapenstilstand.
2 maart – In het zuiden van Irak komen sjiitische moslims in opstand tegen Saddam Hoessein, gevolgd door de Koerden in het noorden. Het Iraakse leger smoort beide opstanden. Onder bescherming van de geallieerden weten de Koerden echter een groot deel van Noord-Irak in handen te krijgen.
23 sept. – VN-inspecteurs vinden documenten met gedetailleerde informatie over Iraks nucleaire wapenprogramma en zeggen dat Irak zeer ver gevorderd was in het maken van een kernbom.

1992
27 aug. – Boven Zuid-Irak wordt een vliegverbod ingesteld om een eind te maken aan luchtaanvallen op de sjiitische moslims. Amerikaanse en geallieerde vliegtuigen dwingen het vliegverbod, dat nog steeds van kracht is, af.

1993
7 jan. – De VS melden dat Saddam luchtdoelraketten naar Zuid-Irak heeft verplaatst. Bagdad weigert de batterijen te verwijderen. Geallieerde vliegtuigen schakelen de raketbatterijen uit, terwijl Amerikaanse oorlogsschepen een nucleaire installatie bij Bagdad bestoken met kruisraketten.
13 april – Daags voordat oud-president George Bush Koeweit bezoekt, worden veertien personen gearresteerd op verdenking van het beramen van een moordaanslag; het complot komt volgens Washington uit de koker van Irak.
27 juni – Als vergelding voor het complot vuren Amerikaanse oorlogsbodems 24 Tomahawk-kruisraketten af op het hoofdkwartier van de Iraakse inlichtingendienst in Bagdad. Volgens Irak komen bij de aanval acht mensen om het leven.

1994
7 okt. – Iraakse troepen rukken zuidwaarts op richting Koeweit. President Bill Clinton stuurt onmiddellijk een vliegdekschip met bijbehorende ondersteuning, 54.000 militairen en gevechtsvliegtuigen naar de Golf, waarop Irak inbindt.

1995
8 aug. – Hussein Kamel al-Majid, schoonzoon van Saddam en hoofd van het geheime wapenprogramma van Irak, wijkt met zijn broer en zijn gezin uit naar Jordanië en zweert Saddam ten val te zullen brengen.

1996
6 jan. – Saddam vaardigt economische soberheidsmaatregelen uit om het hoofd te bieden aan de inflatie en de schaarste als gevolg van de internationale sancties.
20 febr. – Afgewezen door de buitenlandse oppositie, keert Kamel terug naar Irak, in de veronderstelling dat zijn schoonvader hem zijn stap vergeven heeft. Kort na zijn terugkeer wordt hij vermoord.
22 mei – Irak bereikt een akkoord met de VN over de verkoop van een beperkte hoeveelheid olie om voedsel en medicijnen voor de bevolking te kunnen kopen.
31 aug. – Waarschuwingen van de VS aan zijn laars lappend, stuurt Saddam tanks, troepen en helikopters naar Noord-Irak om de Koerdische stad Irbil in te nemen.
2 sept. – Amerikaanse schepen en vliegtuigen vuren 27 kruisraketten af op militaire doelen in Irak om het Iraakse leger te straffen en het te ontmoedigen Saddam te gehoorzamen.

1997
7 okt. – VN-wapeninspecteurs melden de Veiligheidsraad dat Irak nog steeds weigert volledige openheid van zaken te geven over zijn, verboden, wapenprogramma's en dat het de inspecties hindert.
29 okt. – Bagdad zegt de Amerikaanse leden van de VN-inspectieteams voortaan te zullen weren. Zij zouden zich alleen maar bezighouden met spionage.
13 nov. – Bagdad zegt dat de Amerikaanse inspecteurs het land onmiddellijk dienen te verlaten. Richard Butler, het hoofd van de wapeninspectieteams, geeft vrijwel alle andere inspecteurs opdracht ook te vertrekken.
20 nov. – De Iraakse leiding zegt akkoord te gaan met een Russisch voorstel dat voorziet in de terugkeer van de Amerikaanse inspecteurs. Rusland zegt dat het zou helpen als de economische sancties werden opgeheven.

1998
13 jan. – Irak houdt een wapeninspectieteam tegen dat wordt geleid door een Amerikaan.
20 jan. – Butler zegt Bagdad er niet van te hebben kunnen overtuigen dat ook de presidentiële paleiscomplexen onderhevig zijn aan inspectie.
27 jan. – Clinton waarschuwt Irak „niet tegen de wil van de wereld in te gaan”.
11 febr. – Irak stelt voor acht paleiscomplexen te laten inspecteren door inspecteurs die moeten worden benoemd door VN-chef Kofi Annan. De VS en Groot-Brittannië verwerpen het voorstel.
15 febr. – Door Annan gestuurd team landmeters arriveert in Irak om de paleiscomplexen in kaart te brengen.
17 febr. – Annan kondigt aan dat hij persoonlijk naar Bagdad gaat om te pogen de crisis te bezweren.
18 febr. – De Amerikaanse regering is bezig met een campagne om de bevolking warm te maken voor een militaire actie tegen Irak.
22 febr. – Annan voert besprekingen met Saddam in Bagdad. Bereikt oplossing voor het conflict over de inspecties van de paleiscomplexen.
23 febr. – Annan en de Iraakse vice-premier Tariq Aziz tekenen akkoord over de wapeninspecties. Omdat de Veiligheidsraad nog niet is geïnformeerd over de inhoud van het akkoord, worden nog geen details bekendgemaakt.