Buitenland25 september 2001

Speciale Britse en Amerikaanse troepen actief in Afghanistan

Desnoods doden met blote handen

Door R. Pasterkamp
LONDEN – Mieren eten, lange tijd onder water zwemmen, desnoods doden met blote handen. De speciale commando's van het Britse en het Amerikaanse leger zijn alleskunners. Er is voor hen maar één zorg. „Een gebied binnengaan is geen probleem, maar er weer uitkomen.”

Britse elite-eenheden bevinden zich al in Afghanistan. Dit hebben Britse media zondag gemeld. Het zou gaan om leden van de Special Air Service (SAS). Het ministerie van Defensie in Londen weigerde gisteren op de geruchten in te gaan. „We praten nooit over speciale eenheden of operationele kwesties”, aldus een zegsman.

Wel komen de Britten ervoor uit in de woestijn van Oman te oefenen met Chinook-helikopters. Ongeveer 20.000 manschappen uit Groot-Brittannië en Duitsland zijn verplaatst naar de Golfstaat. Voor de kust ligt het vliegdekschip HMS Illustrious met twintig begeleidende schepen. Het is voor de Britten de grootste troepenverplaatsing sinds de Falkland-oorlog in 1982.

Gekker
Volgens de Britse kranten werken de SAS-eenheden in het noorden van Afghanistan samen met de Noordelijke Alliantie, de oppositie in Afghanistan die een klein deel van het noorden van het land in handen heeft. De SAS zou opereren samen met leden van de Britse geheime dienst Mi6 en de Amerikaanse geheime dienst CIA. Ze proberen te achterhalen waar de Saudische terrorist Osama bin Laden zich ophoudt.

Zulke berichten verbazen militaire experts niet. „Het zou gekker zijn als ze er nog niet waren”, zegt een oud-generaal van de luchtmacht. Het uitlekken van de Britse aanwezigheid ziet hij als een dekmantel voor de Amerikaanse speciale troepen. „De aandacht richt zich nu op de Engelsen. Kunnen de Amerikanen ongestoord hun gang gaan.”

De Britse en de Amerikaanse ”special forces” hebben een naam op te houden. Ze opereren in groepjes van drie tot vijf man in het diepste geheim, ver achter de linies tijdens oorlog en desnoods ver op vreemde bodem. De mannen zijn onder meer getraind om als het moet met de blote handen te doden. Simpelweg omdat een schot van een pistool of het geluid van een mes in een menselijk lichaam soms nog te veel lawaai veroorzaakt.

De soldaten kunnen parachutespringen vanaf 160 meter hoogte, onderwaterduiken met speciale zuurstoftanks die geen sporen van luchtbellen nalaten en het buiten gevecht stellen of doden van de vijand zonder wapens. Ze kunnen lange tijd onder water zwemmen en maximaal veertig dagen autonoom overleven in welk terrein dan ook. Bijvoorbeeld door het eten van mieren. „Het zijn stevige jongens, die op heel weinig kunnen leven”, aldus de ex-generaal. „Desnoods worden ze bevoorraad vanuit de lucht.”

Vader
De Britse SAS is de vader van alle moderne speciale commando-eenheden. De SAS werd in 1941 opgericht om achter de Duitse linies in Noord-Afrika geheime operaties uit te voeren. SAS-eenheden slaagden er tijdens de Falkland-oorlog in aan land te gaan om elf Argentijnse vliegtuigen te vernietigen.

De Amerikaanse special forces werden onder meer ingezet tijdens de oorlog in Vietnam en tijdens de Golfoorlog. De Amerikaanse Seals (dat zeehonden, maar ook geheimhouding betekent) worden beschouwd als het beste van het beste. Ze beschikken onder meer over twee nucleaire onderzeeërs die de commando's met hun miniduikbootjes overal ter wereld kunnen afzetten.

De geharde mannen –vrouwen zijn bij de elitekorpsen niet welkom– van de SAS en de Seals moeten risico's lopen die anderen niet durven nemen. Ze zijn dan ook veel beter opgeleid dan soldaten van reguliere eenheden. Ze zijn experts in het toepassen van geweld met een maximum aan effect, beheersen een aantal talen perfect, zijn geschoold in gebruik en onderhoud van communicatiesystemen, waaronder satelliettechnologie, hebben kennis van verschillende wapens zoals springstoffen voor sabotagedoeleinden en zelfs nucleaire wapens zoals de zogenoemde rugzakkernbom.

Ook wordt gewerkt met radio's die zichzelf kunnen vernietigen en gifstoffen die dode mensen er laten uitzien of zij een natuurlijke dood zijn gestorven. De wapens die de speciale eenheden dragen zijn klein en licht van gewicht, zoals bijna alles wat ze op hun missies met zich meetorsen.

Hinderlaag
De hamvraag blijft waar Osama bin Laden zich bevindt. In de laatste dagen van de regering-Clinton ging een actie tegen de Saudische miljonair niet door omdat de informatie over zijn verblijfplaats op het laatste moment niet bleek te kloppen.

De VS hebben toch al nare ervaringen met het opjagen van buitenlandse leiders. In 1993 liepen tientallen Rangers in Mogadishu in een hinderlaag. Achttien elitesoldaten werden gedood.

Het ging ook 21 jaar geleden mis, tijdens de operatie Eagle Claw. Toen liep op 24 april 1980 een gedurfde commando-actie om 52 Amerikaanse gijzelaars in Teheran te bevrijden uit op een drama. Slechte planning en training, onvoldoende inlichtingen, een plotseling opstekende zandstorm en een botsing van twee helikopters waren genoeg dramatische ingrediënten om de actie van 132 Delta-commando's af te blazen. Gevolg: acht doden en het verlies van zeven toestellen.

verwijzing naar ander art.Zie ook pag. 15: ”Horen, zien en zwijgen”.