Sleutelmoment in de
strijd voor het herstel

DEN HAAG – Wereldwijd is verheugd gereageerd op de uitlevering van de ex-president van Joegoslavië, Slobodan Milosevic, aan het oorlogsmisdadentribunaal in Den Haag.

* Kofi Annan

„De uitlevering van Milosevic is een overwinning van verantwoordelijkheid over wraak. Het is een dag die weinigen zich voor konden stellen maar waarop velen hoopten. Het is een dag die herinnerd zal worden niet vanwege wraak maar vanwege gerechtigheid.” Secretaris-generaal van de Verenigde Naties Annan noemde de beslissing een „overwinning van verantwoordelijkheid over straffeloosheid. Voor de vele slachtoffers van de Balkan hoop ik dat deze dag enige troost biedt en het gevoel geeft dat zelfs de machtigste leider voor het gerecht kan worden gebracht om zich te verantwoorden voor zijn daden.” Annan heeft er lange tijd bij Belgrado op aangedrongen Milosevic over te dragen aan het VN-tribunaal.

* Van Aartsen

„Dit is een belangrijke dag voor het internationaal recht. Het is goed dat Milosevic komt, want dit is wat de internationale gemeenschap al enige tijd aan Joegoslavië heeft gevraagd. Het voelt niet als een triomf, maar dit is een begin van de afsluiting van de tragedie op de Balkan.” Minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken ontkent door de snelle uitlevering overrompeld te zijn. „We wisten dat het eindspel naderde. De Nederlandse regering is tijdig geïnformeerd, in de loop van de avond. Niemand kon voorspellen hoe snel dit zou gaan.”

Van Aartsen geeft toe dat de donorconferentie voor Joegoslavië, vandaag in Brussel, waarschijnlijk een rol heeft gespeeld bij de uitlevering, maar in een directe koppeling gelooft hij niet. De overdracht van Milosevic aan het tribunaal was daarvoor de enige voorwaarde. Hij is niet bevreesd voor chaos in Belgrado. „Zij zoeken met horten en stoten de weg naar een volwaardige democratie. De ontwikkelingen van de afgelopen maanden stemmen me positief. Ik verwacht geen problemen.”

* Leger Joegoslavië

Het Joegoslavische leger „heeft geen enkele reden” te reageren op de uitlevering van Milosevic, zei een woordvoerder van het leger gisteren tegen een journalist van het Joegoslavische persbureau Tanjug. „De uitlevering is een zaak voor de staatsinstellingen en de juridische organen”, aldus de woordvoerder. Hij benadrukte dat „alle eenheden van het leger hun normale activiteiten voortzetten.”

* Amnesty International

„Het is niet te laat, het internationaal recht heeft Slobodan Milosevic ingehaald. Het is een sleutelmoment in de strijd voor het herstel van de mensenrechten en de rechtvaardigheid in het voormalig Joegoslavië”, maakte de mensenrechtenorganisatie in een communiqué bekend.

* Kroatië

De Kroatische president Stipe Mesic heeft verheugd gereageerd op de uitlevering van Milosevic. Mesic onderstreepte dat de ex-president van Joegoslavië de hoofdverantwoordelijke is voor een serie conflicten in de regio in de jaren negentig. „Ik heb hem sinds 1991 gezegd dat we elkaar zouden terugzien voor een tribunaal en ik ben zeer tevreden dat ik gelijk heb gekregen”, aldus de Kroatische president.

Mesic was de vertegenwoordiger van Kroatië in het collectieve presidentschap van het voormalige Joegoslavië. Hij was president van Joegoslavië toen het land in 1991 ineenstortte. Hij heeft meermalen aangegeven te willen getuigen in een eventuele rechtszaak tegen Milosevic.

* Bosnië

Ook het collectieve presidentschap van Bosnië-Herzegovina is tevreden over de uitlevering van Milosevic. Een woordvoerder noemt de uitlevering een „goede stap naar stabiliteit in de regio.” De woordvoerder is van mening dat er nu moet worden gewerkt aan de uitlevering van Karadzic en Mladic. Zij zijn na Milosevic de meest gezochte mannen door het Joegoslavië-tribunaal en bevinden zich waarschijnlijk in de Bosnisch-Servische republiek.

* Carla Del Ponte

Hoofdaanklaagster Carla Del Ponte van het Joegoslavië-tribunaal „verwelkomt het besluit van de autoriteiten in Belgrado” om Slobodan Milosevic naar Den Haag te sturen. „Men zal zich deze dag herinneren als een belangrijke mijlpaal voor de internationale strafrechtspleging”, aldus de Zwitserse gisteravond via een woordvoerder.

Del Ponte benadrukt dat de overdracht van Milosevic niet het „einde” van een proces is. Integendeel, juist nu moet veel werk worden verzet om de berechting van Milosevic „tot een goed einde te brengen.”

Del Ponte dankte niet nader genoemde „lidstaten van de Verenigde Naties” die hebben geholpen de overdracht van Milosevic te bewerkstelligen.

* Javier Solana

Buitenlandcoördinator van de Europese Unie Javier Solana heeft gisteren de uitlevering van Milosevic toegejuicht. Solana sprak van een „historische dag voor de gerechtigheid” en prees de Servische regering voor de „moedige stap.”

Ook de voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, feliciteerde de Servische regering met de uitlevering. Prodi zei „altijd vertrouwen te hebben gehad in de Servische democratie.” Zijn vertrouwen, schrijft Prodi in een verklaring aan de pers, is „door de recente ontwikkelingen bevestigd.”

* George W. Bush

President George W. Bush van de Verenigde Staten heeft gisteren de uitlevering van Milosevic toegejuicht. Bush noemt de uitlevering een „zeer belangrijke stap.” De Amerikaanse president zegt dat zijn land bereid is Joegoslavië te helpen tijdens de „moeilijke stap vooruit naar economische en democratische hervormingen.”

* Jacques Chirac

De Franse president is verheugd over de uitlevering. Chirac feliciteerde Belgrado gisteren in een communiqué met de „grote bijdrage aan de gerechtigheid in de wereld.” De president vindt dat „Milosevic rekenschap moet dragen voor zijn misdaden.”

* Gerhard Schröder

De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder noemde gisteren de uitlevering een „groot succes.” Hij vindt dat de internationale gemeenschap na deze „zeker niet gemakkelijke stap” door Joegoslavië snel de wederopbouw van het land moet steunen. De bondskanselier onderstreept dat „Duitsland daartoe naar beste vermogen bereid is.”

* Tony Blair

„Goed nieuws”, reageerde de Britse premier Tony Blair vanuit Belfast, waar hij met zijn Ierse ambtgenoot Ahern spreekt over de gespannen situatie in Noord-Ierland. De Britse premier benadrukte dat de internationale gemeenschap zich zal blijven inzetten voor berechting van alle oorlogsmisdadigers uit het voormalige Joegoslavië.

* Joschka Fischer

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Fischer sprak van een „moedige stap.” Berlijn zegt het besluit dan ook „met grote tevredenheid” te begroeten. Volgens Fischer betekent de uitlevering dat opnieuw is voldaan aan een belangrijke voorwaarde voor de „uiteindelijke normalisering” van de relatie tussen Belgrado en de internationale gemeenschap.