Buitenland7 juni 2001

Premier: Politieke oplossing niet mogelijk

Macedonië wil staat
van oorlog uitroepen

Van onze buitenlandredactie
SKOPJE – De Macedonische premier, Ljubco Georgievsky, gaat het parlement verzoeken de oorlogstoestand af te kondigen. Het conflict tussen de etnisch Albanese rebellen en de regering is niet met een politieke dialoog op te lossen, zei zijn woordvoerder gisteravond. Dinsdagavond waren vijf militairen gesneuveld bij nieuwe aanvallen van de rebellen.

Regeringswoordvoerder Antonio Milososky riep het parlement gisteren al op de oorlogstoestand en mobilisatie af te kondigen. President Boris Trajkovsky zou onder die omstandigheden onder meer beslissingen kunnen nemen per decreet en zelf een regering kunnen samenstellen. Westerse regeringsleiders vrezen dat het conflict in Macedonië verder zal escaleren als de noodtoestand wordt afgekondigd.

Voor de goedkeuring van het parlement is een meerderheid van tweederde in de volksvertegenwoordiging nodig, wat de steun van 81 van de 120 leden betekent. Het is niet waarschijnlijk dat die meerderheid gehaald wordt. De oproep van Milososky geeft desalniettemin aan dat de eenheidsregering ernstig verdeeld is.

Rellen
Het was gisteren onrustig in delen van het land. In Bitola, de stad waar drie van de gesneuvelde militairen uit afkomstig waren, kwam het tot rellen, waarbij Slavische en etnisch Albanese Macedoniërs tegenover elkaar stonden. Van zo'n 25 winkels van Albanese eigenaren werden de ruiten ingegooid en zeker drie mensen raakten gewond. Ook een moskee werd in brand gestoken.

Op de televisie waren beelden te zien van brandende winkels en brandweerlieden die probeerden het vuur onder controle te krijgen. Volgens de eerste berichten greep de politie nauwelijks in. In de loop van de avond keerde de rust terug, maar waarnemers vrezen vandaag nieuwe uitbarstingen van geweld, als de drie omgekomen soldaten worden begraven. In april was Bitola ook al het toneel van hevige rellen.

Gisteravond hebben onbekenden schoten afgevuurd op het kantoor van president Trajkovsky. De kogels ketsten af op het kogelvrije glas van de ruiten. Er vielen geen gewonden. Volgens de politie werd vanuit een rijdende auto met Bulgaars kenteken geschoten richting het parlementsgebouw, waarin de kantoren van Trajkovsky zijn gevestigd. Trajkovsky was op dat moment in gesprek met de voorzitter van de sociaal-democratische partij SDMS.

Bij een ander bolwerk van de rebellen, ten noorden van de hoofdstad Skopje, werd gisteren ook gevochten. De rebellen vielen een controlepost van de militairen aan, waarop de militairen terugschoten. Daarbij zouden geen slachtoffers zijn gevallen.

Afgeraden
Javier Solana, vertegenwoordiger van het buitenlands en veiligheidsbeleid van de Europese Unie, verklaarde vanuit Brussel dat de oorlogstoestand de extremisten juist goed uit zou komen. Ook de VS hebben Skopje ernstig afgeraden de oorlogstoestand uit te roepen. De ministers van Defensie van de Balkanlanden, die in Griekenland een bijeenkomst hadden, veroordeelden het bloedvergieten en riepen de rebellen op de gevechten te staken.

De Roemeense minister Ioan Mircea Pascu waarschuwde voor het aanvaarden van een oplossing die wordt voorgesteld door de internationale gemeenschap. Volgens hem bestaat de kans dat een snel bedachte oplossing de zaak alleen maar ingewikkelder maakt, en het conflict niet oplost.

De Macedonische rebellen hebben hun eisen gisteren gepubliceerd in de Albaneestalige krant Flaka. Ze willen erkenning van de etnisch Albanese gemeenschap in de grondwet, vetorecht in beslissingen van regering en parlement, amnestie voor de rebellen en internationale bemiddeling.