Buitenland26 februari 2001

Saddam volgens gevluchte wetenschappers vergevorderd

„Irak heeft atoomwapens”

LONDEN – Twee uitgeweken Iraakse wetenschappers hebben bevestigd dat Irak atoomproeven heeft gedaan en nu over atoomwapens beschikt. Dit meldde het Britse zondagsblad The Sunday Times.

De krant noemt de verklaringen van de geciteerde wetenschappers „verontrustend nieuw bewijs” dat Irak wel degelijk kernwapens in voorraad heeft.

Ook de Duitse krant Die Welt publiceerde afgelopen weekwisseling verhalen over de mogelijkheid van Irak op korte termijn kernwapens te produceren. Het land zou volgens gegevens van de Duitse inlichtingendienst in 2005 zelfs raketten kunnen afvuren op Europa.

Het Irak van dictator Saddam Hussein zou bijvoorbeeld al voor de Golfoorlog in 1989 een relatief kleine ondergrondse kernproef hebben gedaan onder het Rezzazameer, ten zuidwesten van de hoofdstad Bagdad.

Saddam Hussein zou ondanks de tijdelijke aanwezigheid van VN-wapeninspecteurs sinds de Golfoorlog verschillende kernproeven hebben laten doen. Een aantal vruchten hiervan zouden kernwapens zijn, die liggen opgeslagen in bunkers in de Hamrinbergen ten noorden van Bagdad.

De ene wetenschapper is een militair ingenieur die zegt voor een speciale wetenschappelijke afdeling van Saddam Hussein te hebben gewerkt. Een andere Irakees, Abbas al-Janabi, vertelt hetzelfde verhaal, al werkte hij voor een andere afdeling aan de bewapening. De wetenschapper Al-Janabi was persoonlijk assistent van Uday Hussein, de machtige zoon van de dictator.

De verklaringen geven volgens The Sunday Times nogmaals aan dat Irak veel verder is met zijn kernbewapening dan zelfs de VS en Groot-Brittannië vermoeden. Deze landen, de felste tegenstanders van opheffing van sancties tegen Irak, menen dat Irak niet voldoende verrijkt uranium of plutonium heeft om kernwapens te maken.

De tot premier gekozen Israëlische politicus Ariel Sharon zou alvast de legerleiding hebben gevraagd aanvallen op Irak voor te bereiden die een eventuele Iraakse aanval met kernwapens onmogelijk moeten maken. Sharon zou dat ook aan de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, vertellen, die de regio bezocht.

Powell verbaasd
De woede van de Arabische landen over de Brits-Amerikaanse luchtaanvallen van vorige week op Irak heeft Powell overigens verbaasd. „Ik had een dergelijke reactie niet verwacht”, zei Powell tijdens een persconferentie in Jeruzalem. „We hadden het misschien iets beter moeten afstemmen met de bondgenoten, maar ik bied geen excuses aan.”

De Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, Amr Moussa, zei zaterdag tegen Powell dat Egypte Irak niet als een gevaar beschouwt. Ook de bondgenoten van de VS uit de Golfoorlog vinden de aanvallen overdreven. Powell wil in de opstelling verandering brengen nu berichten over de mogelijke kernwapens van Bagdad de ronde doen.

Powell, die Irak tot thema van zijn reis door het Midden-Oosten had gemaakt, zei dat hij Israël niet om hulp zal vragen gezien de huidige problemen in dat land. Hij wil dat de Arabische landen meewerken aan het afdwingen van de VN-resoluties waarmee Hussein aan het eind van de Golfoorlog instemde. „We moeten er zeker van zijn dat hij niet de gelegenheid krijgt in deze richting verder te gaan.” De Amerikaanse minister wil dat er weer inspecteurs van de Verenigde Naties naar Irak kunnen om toe te zien op de ontwapening van het land.