Oplaaiend geweld in Palestijns gebied

Acht doden bij
busaanslag Israël

Na de aanslag wist de Palestijnse chauffeur uit Gaza met de bus te ontkomen. De dader is na een korte achtervolging door de politie neergeschoten en gearresteerd, toen de bus tegen een vrachtwagen botste. Hij raakte hierbij ernstig gewond. Volgens de politie heeft de man voor de aanslag een groep Palestijnen naar hun werk in Centraal-Israël gebracht. Na afloop van zijn dienst had hij de bus moeten afleveren in Tel Aviv.

Beoogd premier Sharon noemde de aanslag zeer ernstig. Volgens zijn woordvoerder ziet de Likud-leider het herstel van de veiligheid van de Israëlische burgers als zijn eerste doel. De Palestijnse Autoriteit geeft demissionair premier Barak de schuld van de aanslag. Ahmed Abdel Rahman, een hoge medewerker van Arafat, zei vanmorgen in een eerste reactie dat de Palestijnen door Israëls voortdurende „agressie” en „oorlog” tegen de Palestijnen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever het geloof in het vredesproces hadden verloren.

Geweld laait op
Ondanks naderende overeenstemming tussen de Likud-partij en de Arbeiderspartij over een regeringsakkoord, komen de Israëlisch-Palestijnse verhoudingen steeds meer in de greep van gewelddadigheden. Aanvallen over en weer kostten gisteren aan ten minste twee mensen het leven. Verscheidene personen raakten gewond.

Bij gevechten tussen Israëliërs en Palestijnen zijn in de achterliggende nacht bijna honderd gewonden onder de Palestijnen gevallen. De zwaarste botsingen werden gemeld vanuit het zuiden van de Gazastrook. Volgens de Palestijnen bestookte het Israëlische leger een vluchtelingenkamp met raketten. Op de Westelijke Jordaanoever beschoten de Israëliërs huizen.

De onlusten van gisteren ontstonden nadat er onder de Palestijnen twee doden waren gevallen. Een Israëlische raketaanval kostte Massoud Ayyad het leven. Volgens de Palestijnen was hij een officier van de presidentiële garde van Arafat. Israël stelt dat het ging om een afrekening met een Palestijn die verantwoordelijk zou zijn voor een reeks aanslagen.

Volgens Israël had Massoud Ayyad opdracht gegeven tot aanslagen op een Joodse nederzetting en had hij banden met de Libanese guerrillabeweging Hezbollah. Twee weken geleden arresteerde Israël Ayyads zoon, Nasser.

Felicitaties
De demissionaire Israëlische premier Ehud Barak zei zijn „welgemeende felicitaties” aan het leger te hebben overgebracht. Barak zei dat het leger had gehandeld in overeenstemming met zijn beleid, dat voorschrijft dat daders van aanvallen op Israëlische soldaten en burgers worden gestraft. De Palestijnse minister van Justitie, Freih Abu Medein, beschuldigde Israël van oorlogsmisdaden. Hij ontkende dat Ayyad, die hij persoonlijk kende uit de tijd dat zij allebei in Israëlische gevangenschap verkeerden, banden onderhield met de Hezbollah.

Ook is gisteren in de omgeving van Netzarim in Gaza een dertienjarige Palestijnse jongen doodgeschoten. Palestijnse getuigen verklaarden dat Awad Bilal zonder voorafgaande waarschuwing door Israëlische soldaten was neergeschoten toen hij op 500 meter van een legerpost over straat liep. Het Israëlische leger ontkende te hebben geschoten. Het aantal doden in de Palestijnse opstand van de afgelopen vijf maanden is hiermee gestegen tot 391, onder wie 327 Palestijnen, veertien Israëlische Arabieren, 49 andere Israëliërs en een Duitse arts.

In Khan Yunis in de Gazastrook werd voor de tweede achtereenvolgende dag gevochten tussen Palestijnen en het Israëlische leger. Meer dan zestig mensen moesten wegens schotwonden behandeld worden. Het leger sprak de Palestijnse beschuldiging tegen dat het een nieuw, krachtiger traangas had ingezet.

Israël heeft gisteren de Palestijnse Autoriteit opdracht gegeven het vliegveld van Gaza te sluiten. Als reden voerde Jeruzalem veiligheidsmotieven op, zo maakte de directeur van de luchthaven bekend. „De Israëliërs hebben ons opdracht gegeven het vliegveld voor onbepaalde tijd te sluiten”, aldus Adou Halib. Een dag eerder hadden de Palestijnse autoriteiten nog toestemming gekregen om het weer open te stellen, zodat er naar schatting 7000 pelgrims op bedevaartstocht konden naar Mekka. Slechts enkele honderden Palestijnen konden echter gebruikmaken van de opschorting van de sluiting.

De Amerikaanse commissie die onderzoek doet naar de oorzaken van de huidige onrust heeft een bezoek aan Israël uitgesteld totdat de nieuwe regering is benoemd, zo heeft voorzitter George Mitchell gisteren gemeld. Mitchell zei blij te zijn met een boodschap van Sharon, die liet weten met de commissie te willen samenwerken.

Vorming regering
De onderhandelingen over een nieuw te vormen Israëlische regering van nationale eenheid gingen gisteren gewoon verder. De partijen spraken volgens een Likud-functionaris onder meer over de verdeling van de ministersposten in de regering die door Sharon, de winnaar van de premiersverkiezing van vorige week, wordt geleid.

De post Defensie is aangeboden aan Barak, hoewel deze na zijn zware nederlaag bij de verkiezing heeft gezegd de politiek te verlaten. Nobelprijswinnaar Shimon Peres heeft bevestigd dat hij minister van Buitenlandse Zaken wil worden.

Beide partijen leken na afloop van de gesprekken van gisteren optimistisch. Volgens secretaris-generaal Cohen van de Arbeiderspartij kan een overeenkomst mogelijk zondag worden ondertekend. Andere afgevaardigden van de partij waren evenwel voorzichtiger en spraken 'slechts' van belangrijke stappen voorwaarts.

Het ontwerpregeerakkoord is opzettelijk vaag over omstreden kwesties als een eigen Palestijnse staat of ontmanteling van Joodse nederzettingen. Een artikel voorziet in voortgaande „natuurlijke groei” van nederzettingen, een term die in het verleden gestadige uitbreiding van de gemeenschappen op de Westoever en in de Gazastrook heeft toegelaten.

De Palestijnen hebben voorstellen voor verdere deelakkoorden afgewezen en verlangen nu eindelijk een definitieve regeling. Het Palestijnse kabinetslid Nabil Amr herhaalde gisteren dat de Palestijnen verder willen onderhandelen vanaf het punt waar de gesprekken vorige maand in het Egyptische Taba werden afgebroken. Beide partijen verklaarden toen dicht bij een vredesverdrag te zijn, maar Barak heeft gezegd dat de nieuwe regering niet aan de voorstellen van zijn regering gebonden is.