Telefonisch onderhoud Arafat met Powell

Israël en Palestijnen
dicht bij akkoord

Woensdagavond besloot het kernkabinet van Barak de onderhandelaars weer naar Taba te sturen. „Er is geen andere manier om een eind te maken aan het geweld”, zei minister van Justitie Yossi Beilin. De Israëliërs hopen dat het overleg voor 6 februari een gedetailleerd vredesakkoord oplevert. Op die dag worden er in Israël premiersverkiezingen gehouden en voor Barak lijkt een akkoord met de Palestijnen de enige manier om Likud-kandidaat Ariel Sharon te verslaan.

Leden van de conservatieve oppositie probeerden van het hooggerechtshof gedaan te krijgen dat de onderhandelingen in Taba zouden worden stopgezet. Ze stelden dat de huidige regering zo vlak voor verkiezingen niet het recht heeft ingrijpende beslissingen te nemen en mogelijk zelfs verdragen te sluiten. Het hooggerechtshof stelde de parlementsleden gisteren echter in het ongelijk.

Sharon, die in de peilingen rond de 20 procent op Barak voorligt, heeft al laten weten zich als premier niet gebonden te zullen voelen aan toezeggingen die Barak aan de Palestijnen doet. Wel voerde hij deze week in Wenen geheim overleg met een hoge Palestijnse bestuurder, zo bevestigden Sharons medewerkers gisteren. Het zou gaan om Khaled Salam, economisch topadviseur van de Palestijnse leider Yasser Arafat.

Volgens de Palestijnse minister Shaath zijn de partijen het eens geworden over het principe van landruil. Israel zou volgens het voorstel kleine delen van de Westelijke Jordaanoever annexeren en Palestina zou daarvoor in de plaats kleine delen omvatten van wat nu Israël heet. Volgens Palestijnse onderhandelaars hebben de Palestijnen zich akkoord verklaard met het afstaan van 2 tot 3 procent van de Westoever. Israël zou echter vasthouden aan 4 procent.

Shaath was gisteren ingenomen met het feit dat de Israëli's toegeven dat ze het land van de Palestijnen hebben afgenomen en daarvoor compensatie moeten geven. Sommige Palestijnse functionarissen zien zelfs al snel een overeenkomst opdoemen, dankzij nieuwe voorstellen van de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Shlomo Ben Ami.

Ook op het punt van de Palestijnse vluchtelingen zijn de partijen elkaar genaderd. Israël blijft weigeren het door de Palestijnen geëiste recht op terugkeer van de circa 4 miljoen vluchtelingen te erkennen, maar heeft zich in de onderhandelingen wel bereid getoond deels de verantwoordelijkheid te dragen voor het lot van de Palestijnen, die al jaren noodgedwongen in het buitenland wonen.

Doodgeschoten
Palestijnse veiligheidsfunctionarissen maakten vier arrestaties bekend in verband met de moorden die tot opschorting van het vredesoverleg in Taba leidden. Allevier maken deel uit van Arafats Fatah-beweging en een van hen is Maslama Thabet, een neef van de eerder door Israëlische commando's geliquideerde Fatah-leider Thabet Thabet. In de Gazastrook is het nog steeds onrustig. In de nacht van woensdag op donderdag kwamen twee Palestijnen om het leven in een vuurgevecht met Israëlische militairen.

Gisteren werd een Israëliër in zijn auto doodgeschoten aan de grens tussen Israël en de Westoever. Barak veroordeelde de aanslag, maar gaf de onderhandelaars in Taba niettemin opdracht het overleg voort te zetten. Een groepering uit de Fatah-beweging eiste later de verantwoordelijkheid voor de moord op. De groep noemt zichzelf de Thabet Thabet-brigade, naar de geliquideerde Fatah-leider. Op een op de Westoever verspreid pamflet stond dat de automobilist was doodgeschoten als vergelding voor de moord op Thabet.

De Palestijnse leider Yasser Arafat heeft woensdag in een telefoongesprek van een halfuur de vredesinspanningen besproken met de nieuwe Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell. Volgens het kantoor van Arafat was dit het eerste officiële contact met de regering van de nieuwe Amerikaanse president George Bush.

Een officiële delegatie van het Europees Parlement is gistermiddag beschoten bij de Israëlische nederzetting Gush Katif. De europarlementariërs maakten een toer langs enkele door de EU gefinancierde projecten in het zuidelijke deel van de Gazastrook.

Toen een deel van de groep uitstapte om foto's te maken van een vluchtelingenkamp, werd vanuit de nabijgelegen Joodse nederzetting het vuur op hen geopend. De schoten werden gelost zonder enige waarschuwing vooraf, aldus de Nederlandse europarlementariër Van der Laan (D66). Volgens Palestijnse begeleiders van de delegatie kwam het vuur van Israëlische militairen. Niemand raakte gewond. Het Israëlische leger ontkent dat er gisteren op de delegatie geschoten kan zijn.