Kleine kans op akkoord vóór verkiezing premier Israël

Twijfel over besprekingen in Taba

Dit akkoord zou gesloten moeten worden voor 6 februari, de datum waarop er in Israël verkiezingen plaatsvinden voor premier. De Israëlische premier Ehud Barak acht de kans echter klein dat de partijen daarin zullen slagen.

Het Israëlische delegatielid minister Amnon Lipkin-Shachak (Toerisme) zei dat de partijen geen nieuwe standpunten hebben ingenomen. Dat wil zeggen dat de Israëlische en Palestijnse onderhandelaars proberen de huidige kloof in de standpunten te overbruggen. Maar Israëlische persberichten stellen dat er een nieuw idee is gelanceerd om de Oude Stad van Jeruzalem en de Joodse begraafplaats op de Olijfberg onder internationaal bestuur te stellen.

Gisteravond heeft de Israëlische premier Ehud Barak de nieuwe Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Colin Powell, telefonisch op de hoogte gesteld van de besprekingen. Volgens een persverklaring van het kantoor van de premier heeft Barak de bewindsman verteld dat Israël geen terugkeer toe zal staan van Palestijnse vluchtelingen, dat 80 procent van de kolonisten in de bezette gebieden onder Israëlisch bestuur zal blijven en dat Israël vast zal houden aan soevereiniteit op de Tempelberg. Barak en Powell, die elkaar al twintig jaar kennen, hebben afgesproken nauw met elkaar in contact te blijven.

Geen afgezant
De regering-Bush zal voorlopig geen afgezant naar de besprekingen in Taba zenden. De Amerikaanse afgezant voor de besprekingen in het Midden-Oosten, Dennis Ross, is er samen met de regering-Clinton mee opgehouden. Washington heeft zijn ambassadeurs geïnstrueerd nauwlettend te volgen wat er in Taba gebeurt.

De oppositiepartijen in Israël verwerpen de besprekingen in Taba. Likud-leider Ariel Sharon heeft gezegd het akkoord niet te zullen honoreren als hij de verkiezingen wint. De oppositie wijst er al meer dan een halfjaar op dat Barak de steun van de meerderheid van de Knesset mist. Bovendien vindt de oppositie dat Israël geen vredesbesprekingen met de Palestijnen mag voeren zolang de Palestijnen geweld gebruiken tegen Israëlische soldaten en burgers.

Ook binnen het kabinet van Barak blijkt ernstige twijfel te heersen over de juistheid van de huidige marathonbesprekingen. Minister Haim Ramon (Binnenlandse Zaken en Jeruzalemzaken) stelde dat het niet juist, ethisch en rechtvaardig is om zo vlak voor de verkiezingen intensieve besprekingen te houden. Zelfs de mensen die voor de onderhandelingen met de Palestijnen zijn, zullen geloven dat ze gehouden worden om er politieke winst uit te slaan, aldus Ramon.

Minister Binjamin Ben-Eliezer (Communicatie) waarschuwde ervoor dat de Palestijnen de besprekingen alleen maar houden om Israël nog meer concessies af te persen. Ben-Eliezer heeft de laatste maanden van geweld vraagtekens gezet achter de vredesbedoelingen van de Palestijnen. Minister Dalia Itzik (Milieuzaken) stelde dat het land in verwarring is en dat het vlak voor de verkiezingen niet mag onderhandelen.

Kritische pers
Ook de Israëlische pers was de afgelopen dagen kritisch. The Jerusalem Post schreef in een commentaar dat als de partijen een document produceren, dit de openingspositie zal vormen van de Palestijnen bij verder onderhandelingen. Op deze wijze tracht de regering-Barak een spaak in het wiel te steken van de regering van Ariel Sharon. Volgens de opiniepeilingen maakt Sharon een grote kans te winnen.

Als de partijen er in slagen een overeenkomst te bereiken, is de positie van Israël verder verslechterd, aldus The Jerusalem Post. De overeenkomst zal zo veel mankementen vertonen en zo extreem zijn, dat deze een garantie vormt voor het voortduren van het conflict. Als Israël Sharon als premier kiest, zullen de Palestijnen kunnen zeggen dat Israël de vrede verwerpt. Dat kan weer leiden tot meer geweld en tot diplomatieke isolering van Israël.

Het Israëlische team in Taba zei echter dat ook al zouden Israëliërs en Palestijnen een akkoord bereiken, zij dit niet voor de verkiezingen zullen tekenen.