Buitenland10 januari 2001

Dossier Midden-Oosten

VS-gezant Ross niet naar Midden-Oosten

Palestijnen voelen niets
voor interimakkoorden

Van onze buitenlandredactie
JERUZALEM – De Palestijnen voelen niets meer voor een deelakkoord met de Israëliërs of een principeverklaring. Ze willen alleen nog maar een volwaardig vredesverdrag. Dat heeft de Palestijnse hoofdonderhandelaar Yasser Abed Rabbo gisteren gezegd. Hij verkleinde daarmee nog verder de kans op een diplomatieke doorbraak, waar de scheidende Amerikaanse president Clinton en de Israëlische premier Barak op hopen.

De Amerikaanse gezant Dennis Ross heeft besloten deze week niet naar het Midden-Oosten te reizen. Dat heeft een Palestijnse regeringsfunctionaris bekendgemaakt. Volgens de functionaris heeft Clinton de afgelopen nacht de Palestijnse leider Arafat gebeld. Zij kwamen overeen dat een reis van Ross nu zinloos was.

Premier Barak, voor wie een vredesakkoord een laatste strohalm is om de premiersverkiezingen op 6 februari te winnen, heeft geopperd dat Clinton in een formele verklaring samenvat tot hoever het vredesoverleg gevorderd is. Die verklaring zou in de woorden van de Israëlische onderhandelaar Gilead Sher kunnen dienen als „platform voor verdere onderhandelingen.”

Abed Rabbo zei echter dat de Palestijnen niet meer in interimakkoorden geloven. In plaats van akkoorden waar nog verder over onderhandeld moet worden, zou er een verdrag moeten komen waarin alle losse einden aan elkaar worden geknoopt, op hooguit enkele technische details na. Evenals zijn collega-onderhandelaar Ahmed Qureia zei Abed Rabbo geen enkel voorstel te zullen accepteren waarin de Palestijnen niet de hele Westoever, Gazastrook en Oost-Jeruzalem krijgen en het recht op terugkeer van alle vluchtelingen niet gegarandeerd wordt.

Ondanks de impasse in het vredesproces heeft de Palestijnse leider Arafat in de afgelopen nacht overleg gevoerd met de Israëlische minister van Toerisme, Lipkin-Shahak, die ook lid is van het Israëlische veiligheidskabinet. Dit hebben Palestijnse en Israëlische radiostations vanmorgen bekendgemaakt. Het is niet duidelijk waarover zij hebben gesproken.

De zender Stem van Palestina ontkende berichten van Israëlische zijde dat gesproken is over herstel van de samenwerking over veiligheidszaken. Ook de directeur van de Israëlische binnenlandse veiligheidsdienst Shin Bet zou bij de gesprekken aanwezig zijn geweest.

Geweld
Bij aanhoudend geweld werd gisteren een 70-jarige man doodgeschoten op zijn boerderij in de buurt van een Israëlische nederzetting in Gaza. Op de Westoever schoten Israëlische militairen een 27-jarige Palestijnse stenengooier dood. Bij een wegversperring in de buurt van Jenin losten Israëlische militairen waarschuwingsschoten naar de auto van bisschop Boulos Marcuzzi. Het leger zei het voorval te onderzoeken.

De weduwe van de op 31 december doodgeschoten Fatah-leider Thabet Thabet heeft gisteren het Israëlische hooggerechtshof gevraagd het vermoorden van Palestijnse leiders te verbieden.

Uit een nieuwe peiling blijkt dat twee op de drie Palestijnen op de Westoever of in de Gazastrook voor zelfmoordaanslagen binnen Israël zijn. In maart vorig jaar was dat nog maar een op de vier, aldus het in Jeruzalem gevestigde Media- en Communicatiecentrum, een Palestijnse denktank.

De militante Palestijnse organisatie Hamas heeft gisteren de verantwoordelijkheid opgeëist voor een bomaanslag op 1 januari in de Israëlische plaats Netanya.