Vluchtelingen heet hangijzerArabieren
verdeeld over
plan ClintonVan onze buitenlandredactie
JERUZALEM/CAIRO – Egypte en Saudi-Arabië hebben lof voor het jongste vredesinitiatief voor het Midden-Oosten van de Amerikaanse president Clinton, zonder nader in te gaan op diens voorstellen. De andere Arabische landen zijn kritisch. Zij delen vooral het bezwaar van de Palestijnen tegen het voorstel van Clinton afstand doen van hun oude eis dat miljoenen Palestijnse vluchtelingen het recht krijgen terug te keren naar hun geboortegrond in het huidige Israël. In Libanon, waar zo'n 350.000 Palestijnse vluchtelingen in kampen leven, herhaalde een functionaris van het ministerie van Buitenlandse Zaken het oude standpunt van zijn regering dat Libanon elke overeenkomst tussen Israël en de Palestijnen over de vluchtelingen waar het niet zelf bij betrokken is geweest verwerpt. Anders dan in Syrië en Jordanië worden Palestijnen in Libanon zorgvuldig buiten het maatschappelijk leven gehouden. Zij mogen alleen ongeschoold werk doen, geen bezit verwerven en worden eigenlijk niet buiten hun kampen geduld. Libanon wil per se niet dat zij zich permanent in het land vestigen, omdat daarmee het delicate evenwicht tussen christenen en moslims zou worden verstoord. Overigens zal Libanon geen onderhandelingen met Israël aangaan zonder toestemming van Syrië, dat in feite de dienst uitmaakt in Libanon. Ook Syrië wees de Amerikaanse voorstellen van de hand. Het plan „verschaft Israël zijn jarenlange nagejaagde doel om delen van het Palestijnse land te annexeren en vluchtelingen te beroven van hun recht terug te keren naar hun huizen en dorpen”, zei de Syrian Times, spreekbuis van de regering. Jordanië, dat ook vindt dat de vluchtelingen moeten kunnen terugkeren, maar hen desondanks heeft opgenomen als burgers, bewaarde gisteren een angstvallig stilzwijgen. Zelfs een bevestiging of ontkenning dat Clinton woensdag koning Abdullah zou hebben gebeld om zijn steun te vragen kon er niet van af. Syrië herbergt 400.000 Palestijnse vluchtelingen, alsmede militante Palestijnse groepen die tegen het vredesproces gekant zijn. Twee van de groepen, de Palestijnse Fateh en het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina, gaven in Damascus verklaringen uit waarin zij de jongste vredesvoorstellen verwierpen. Tempelberg
Intussen maken ook de Israëliërs steeds heftiger bezwaar tegen het voor hen meest omstreden onderdeel van het plan: het afstaan van de soevereiniteit over de Tempelberg. Baraks veiligheidsadviseur Danny Yatom zei gisteren dat daarover „het laatste woord nog niet gezegd is.” Barak heeft tegen het kabinet gezegd dat hij geen akkoord zal tekenen waar de overdracht van de Tempelberg deel van uitmaakt, hoewel zijn minister van Buitenlandse Zaken, Shlomo Ben-Ami, vorige week na besprekingen in Washington verklaarde dat Israël daar wél toe bereid zou zijn. | 