Buitenland 27 november 2000

Dossier Crisis Midden-Oosten

Israël valt Hezbollah aan in Zuid-Libanon

Diplomatie en geweld
in Midden-Oosten

Van onze buitenlandredactie
JERUZALEM/CAIRO – Op diverse fronten zijn deze weekwisseling in het Midden-Oosten pogingen gedaan het vredesproces te redden en een einde te maken aan het bloedvergieten. Ook kwam het tot bloedige botsingen waarbij opnieuw doden vielen, en viel Israël voor het eerst in een halfjaar weer doelen in Zuid-Libanon aan.

Op de Westoever doodden Israëlische militairen vier gewapende Palestijnen die zich vanuit de Palestijnse stad Qalqilya in een gebied hadden begeven dat onder Israëlische controle valt. De Palestijnen hadden even daarvoor het vuur geopend op een Israëlische personenauto die naar een nabijgelegen Joodse nederzetting reed.

Verder vonden er botsingen tussen Palestijnen en Israëlische militairen plaats in Hebron op de Westoever, in de Gazastrook en aan de zuidrand van Jeruzalem. Ook werd melding gemaakt van verscheidene incidenten waarbij met stenen werd gegooid. Een Palestijnse man die zes dagen eerder aan zijn hoofd was verwond, stierf gisteren aan zijn verwondingen.

De Palestijnse leider Yasser Arafat en de Israëlische minister Amnon Lipkin-Shahak hadden zaterdagavond een geheime ontmoeting in de Gazastrook. Over de inhoud van de bespreking werden geen mededelingen gedaan, maar Arafats woordvoerder Marwan Kanafani omschreef de ontmoeting als „van groot belang.”

De Israëlische veiligheidsadviseur Danny Yatom reisde gisteren naar Caïro voor een ontmoeting met de Egyptische president Hosni Mubarak. Het gesprek duurde een uur. Na afloop gaf Yatom noch Mubarak inlichtingen aan de pers. De Israëlische premier Ehud Barak had Yatom naar Egypte gestuurd in een poging de verslechterende verhouding tussen beide buurlanden te verbeteren. Egypte riep vorige week zijn ambassadeur terug uit protest tegen het gewelddadige Israëlische optreden tegen de Palestijnen. Egypte en Jordanië zijn de enige landen in de Arabische wereld die vredesverdragen met de Joodse staat hebben gesloten.

In een interview met de Israëlische radio erkende Barak gisteren dat zijn land de Palestijnen nog nooit eerder met zo veel geweld tegemoet is getreden. Desondanks benadrukte hij dat hij nog altijd streeft naar een diplomatieke oplossing van het escalerende conflict. Hij riep ook nogmaals op tot de vorming van een regering van nationale eenheid.

De Israëlische minister Shimon Peres maakte bekend dat Arafat met hem wil overleggen over manieren waarop een einde aan het geweld kan worden gemaakt. Peres wacht nog op toestemming van Barak voor zo'n bespreking.

Een ander diplomatiek initiatief dat op de agenda staat is de voor vandaag of morgen geplande reis naar Moskou van de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Shlomo Ben-Ami. Ben-Ami sprak op de Israëlische radio van „groot lijden bij de Palestijnen en groot lijden bij ons” en hij noemde het belangrijker dan ooit tevoren dat er „niet alleen kalmte maar ook een vredesakkoord” komt.

Luchtaanvallen
In antwoord op een bomaanslag van de Hezbollah voerde de Israëlische luchtmacht gisteren voor het eerst sinds zes maanden aanvallen uit op doelen in het zuiden van Libanon. Doelwit van de aanslag van de sjiitische guerrillaorganisatie was een groep Israëlische militairen die patrouille liep in het onbewoonde gebied dat bekendstaat als de Shebaa Farms. Het gebied is, toen Israël zich op 24 mei terugtrok uit de zogeheten veiligheidszone in Zuid-Libanon, niet ontruimd omdat het volgens Israël –en de Verenigde Naties steunen dit standpunt– niet bij Libanon hoort. De Hezbollah is een andere mening toegedaan en wil dat het Israëlische leger zijn biezen pakt.

Volgens het leger kwam bij de aanslag, die werd uitgevoerd door middel van een langs de kant van de weg verstopte bom, een militair om het leven en raakten twee anderen gewond. Jeruzalem wil over de teruggave van het gebied alleen praten met Syrië, en niet met de Libanese regering.

Israël en Libanon hebben beide besloten hun beklag te doen bij de VN. Libanon dient een klacht in omdat het land van mening is dat Israël het Libanees grondgebied heeft geschonden, terwijl Israël klaagt over de activiteiten van de Hezbollah vanuit het niemandsland.

De leider van de Hezbollah-militie, Nasrallah, zei zaterdag dat een confrontatie met Israël de enige manier is de controle over het gebied terug te krijgen. „Het land komt alleen terug door jihad, martelaarschap, bloed, offers en kogels”, zei Nasrallah. De Libanese premier Hariri bevestigde gisteren dit standpunt: „Hezbollah blijft actief zolang Israël een deel van Libanon bezet houdt”, aldus Hariri.

Zie ook:
Toeristensector Israël kwijnt door onlusten