Buitenland20 november 2000

Leiders doen hun best spanningen te verminderen

Beschietingen nemen af,
Israël vergeldt dood soldaat niet

JERUZALEM – Israël is niet direct van plan de dood van een soldaat, die zaterdag in de Gazastrook werd doodgeschoten door een Palestijnse politieman, te vergelden. Dat heeft premier Ehud Barak gisteren gezegd.


Baraks uitspraak geeft aan dat Israëlische en Palestijnse leiders hun best doen om de spanningen te verminderen en een eind te maken aan het geweld dat de afgelopen zeven weken het leven heeft gekost aan meer dan 230 mensen, van wie tweehonderd Palestijnen. Vrijdag zei de Palestijnse leider Yasser Arafat dat er een eind moest komen aan de beschietingen vanuit Palestijns gebied.

De soldaat werd doodgeschoten door een Palestijnse politieman, die een legerpost bij de Joodse nederzetting Kfar Darom onder vuur nam en toen andere soldaten terugschoten zelf ook werd gedood. Nog eens twee soldaten raakten gewond, van wie een levensgevaarlijk. Na aanvankelijk de Palestijnse autoriteiten de schuld te hebben gegeven, zei het Israëlische leger zondag dat de agent kennelijk op eigen houtje had geopereerd.

Barak zei gisteren dat Israël een vergissing zou begaan als het een directe escalatie zou veroorzaken, „aangezien het geen twijfel lijdt dat we er dan van beschuldigd zouden worden de kansen op rust te torpederen.”

Ondanks het bevel van Arafat werden Israëlische soldaten zaterdag vanuit Palestijns gebied onder vuur genomen. Dat gebeurde bij de grensovergang Karni in de Gazastrook. Er vielen geen gewonden.

Gisteren werd volgens de Palestijnen een 14-jarige jongen gedood en raakten zes mensen gewond, toen Israëlische soldaten bij Karni stenengooiers onder vuur namen. Buiten Nablus op de Westoever werd een Palestijn gedood bij een vuurgevecht met de bemanning van een Israëlische controlepost. Twee andere Palestijnen raakten gewond en elders raakte nog een Palestijn gewond bij een schietincident met Israëlische militairen.

De Israëlische legercommandant Yom Tov signaleerde een duidelijke afname van de aanvallen op Israëlische soldaten. In de Gazastrook werden in de nacht van zaterdag op zondag slechts vijf beschietingen uitgevoerd op Israëlische legerdoelen, terwijl het er de afgelopen weken elke nacht gemiddeld twintig waren.

De Israëlische onderminister van Defensie, Ephraim Sneh, zei gisteren dat het overleg tussen Israëlische en Palestijnse veiligheidsfunctionarissen voorzichtig is hersteld. De samenwerking is echter nog lang niet zo intensief als voor het begin van het geweld, aldus Sneh.

De Palestijnen zeiden gisteren dat de politie probeert een eind te maken aan de beschietingen, zoals Arafat heeft bevolen. „Het bevel betekent dat er vanuit de door ons beheerste gebieden niet geschoten zal worden”, zei minister Hisham Abdel Razek. Hij voegde daar wel aan toe dat de Palestijnse opstand doorgaat tot Israël geen Palestijns gebied meer bezet.

Jordanië
In de Jordaanse hoofdstad Amman is gisteren een medewerker van de Israëlische ambassade beschoten. Dat gebeurde toen hij in zijn auto stapte, die voor zijn huis stond. De dader ontkwam. Het slachtoffer, vice-consul Yoram Havivian, raakte niet zwaargewond en het was niet direct duidelijk of hij was getroffen door kogels of door glasscherven. De Israëlische premier Ehud Barak liet weten de aanslag hoog op te nemen. De Jordaanse prins Hassan bood de Israëlische ambassadeur David Dadon per telefoon zijn excuses aan.

Jordanië en Israël sloten in 1994 een vredesakkoord, maar veel Jordaniërs moeten nog altijd niets hebben van Israël. Ruim drie jaar geleden raakten twee bewakers van de ambassade gewond, toen ze in hun auto onder vuur werden genomen. Een jaar geleden werd er opnieuw een bewaker van de ambassade beschoten, maar hij werd niet geraakt. In reactie op het geweld van de afgelopen weken hebben er in Jordanië felle anti-Israëlische protesten plaatsgehad, die in sommige gevallen uit de hand liepen.

In de Gazastrook en op de Westoever raakten zaterdag zeker negen Palestijnen gewond bij confrontaties met Israëlische soldaten. In Beit Ummar op de Westoever vloog een Israëlische legerjeep in brand en vervolgens een huis. Israëlische soldaten evacueerden de Palestijnse bewoners en blusten de brand, aldus Adam.

Bij de grens met Libanon schoot het Israëlische leger op Libanese burgers die met stenen naar hen gooiden. Een Libanese aanhanger van Hezbollah raakte gewond, evenals twee Israëlische soldaten, zo meldden de Libanese autoriteiten. Het Israëlische leger bevestigde het incident, maar ontkende dat er soldaten gewond waren geraakt. Het gooien met stenen naar het Israëlische leger komt bijna dagelijks voor aan de grens met Libanon.

De rechtse Israëlische oppositieleider Ariel Sharon, wiens bezoek aan de Tempelberg in september het geweld inluidde, is van plan komende week in het parlement een voorstel in te dienen voor vervroegde verkiezingen. Barak probeerde de leider van de Shaspartij, Eli Ishai, er gisteren toe te bewegen een dergelijk voorstel niet te steunen. Ishai zou laten op de dag ook overleg voeren met Sharon.