Steun Shas voor Barak is
slechts van tijdelijke aard

Yishai sprak daarmee eerdere berichten tegen dat zijn partij Barak slechts voor een periode van vier weken uit de problemen zal helpen. Baraks coalitie steunt slechts op eenvierde deel van de 120 leden tellende Knesset.

Het akkoord dat de Eén Israël-partij van Barak en Shas hebben gesloten, bepaalt dat Shas de premier niet zal laten vallen. Shas, die niet toetreedt tot de regering, is de derde partij in Israël en telt zeventien zetels. Aan de steun zijn natuurlijk wel voorwaarden verbonden. De plannen van Barak om een ”seculiere hervorming” in de maatschappij door te voeren gaan de kast in en de staat zal 20 miljoen sjekel (13 miljoen gulden) moeten neerleggen voor het educatieve netwerk van de ultraorthodoxe partij. Verder zal het kabinet van Barak de ontmanteling van het ministerie van Godsdienstzaken uitstellen. Bovendien heeft Shas het recht om zich met defensiezaken en het vredesproces te bemoeien.

Het akkoord werd overeengekomen door minister Yossi Beilin (Justitie) van Eén Israël en Shas-fractievoorzitter Yair Pertz. Ook de Meretzpartij zal Barak blijven steunen. Meretz wil namelijk niets liever dan Likud buiten de regering houden. Als Sharon deel uitmaakt van een kabinet, is dat volgens Meretz namelijk een signaal dat Israël niet in vrede is geïnteresseerd.

De deal tussen Eén Israël en Shas is echter niet meer dan een lapmiddel. Barak heeft een breed kabinet met Likud hard nodig voor zijn politiek voortbestaan. Deze partij, die wordt aangevoerd door Ariel Sharon, is de tweede partij in het land. Meir Sheetrit van Likud heeft de afgelopen dagen onderhandelingen gevoerd met minister Binyamin Ben-Eliezer (Communicatie) van Eén Israël over de toetreding van zijn partij tot de coalitie. De onderhandelingen mislukten doordat Sharon het vetorecht eiste over belangrijke beslissingen in het vredesproces.

Ook wilde Sharon dat Barak duidelijk zou zeggen dat de afspraken van de baan zijn die in juli gemaakt zijn bij de onderhandelingen met de Palestijnen in Camp David. Daarbij bood Barak de Palestijnen een staat aan in meer dan 90 procent van de Westelijke Jordaanoever en bestuurlijke bevoegdheden in Jeruzalem. Barak hoopt dat de vredesonderhandelingen na de Amerikaanse presidentsverkiezingen kunnen worden hervat, ondanks de bloedige botsingen van de afgelopen weken tussen het Israëlische leger en Palestijnen.

Netanyahu
Knesset-leden van de Likud hadden weinige goede woorden voor het akkoord tussen Eén Israël en Shas. Ze noemden Barak een „leugenaar” en een „manipulator”. De partij gaf een verklaring uit waarin Barak er van beschuldigd werd in deze zware dagen slechts uit te zijn op politiek lijfsbehoud. Maar Meir Sheetrit sprak sussende woorden. Hij gelooft dat er nog steeds een kans bestaat op een kabinet van nationale eenheid omdat Barak zonder de Likud niet kan overleven. Bovendien schaadt de deal met Shas niet: deze partij zal zeker niet akkoord gaan met het voortzetten van de onderhandelingen op basis van wat er in Camp David is besproken. „Camp David erin, Shas eruit”, vatte een commentator op radio Kol Yisrael het bondig samen.

Als de Likud niet alsnog toetreedt tot de coalitie van Barak, is de kans groot dat de Knesset binnen enkele maanden zal besluiten tot vervroegde verkiezingen. De verkiezingen zouden pas in 2003 plaats moeten hebben, maar Barak is er nog steeds niet in geslaagd zijn steun van dertig Knessetleden uit te breiden. Tegen de tijd dat de verkiezingen plaatshebben, zal de Likud waarschijnlijk weer worden aangevoerd door ex-premier Benjamin Netanyahu, die zich voorbereidt op een terugkeer in de politiek.