Buitenland 31 oktober 2000

Dossier Crisis Midden-Oosten

Motie van wantrouwen kansloos

Shas-partij houdt
regering van
Barak overeind

Van onze buitenlandredactie
JERUZALEM – Een motie van wantrouwen tegen de Israëlische premier Barak zal het voorlopig niet halen. Dat bleek gisteren bij de opening van het nieuwe parlementaire jaar in Israël. Israëlische gevechtshelikopters hebben gisteravond gebouwen aangevallen op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook. De panden worden gebruikt door de Fatah-factie van de Palestijnse leider Arafat.

Premier Barak heeft in het Israëlische parlement nog slechts de steun van ongeveer veertig van de 120 leden. De uit de coalitie getreden orthodox Joodse partij Shas heeft echter aangekondigd een motie van wantrouwen tegen de vleuggellamme premier vooralsnog niet te steunen. Daarmee kan de regering zich voorlopig nipt handhaven.

De premier stond voor het eerst sinds deze zomer zijn coalitie uiteenviel, voor het parlement met zijn minderheidsregering. In zijn toespraak zei hij voorlopig geen kans te zien op vrede, omdat de Palestijnen voor het geweld hebben gekozen. Zijn speech werd verstoord door woedende reacties van Arabische parlementsleden.

Om weer aan het werk te kunnen, probeert Barak een regering van nationale eenheid te vormen met de rechtse Likud-partij. Zondag liepen onderhandelingen met Likud-leider Ariël Sharon nog spaak omdat Sharon onder meer een veto eist op iedere concessie aan de Palestijnen. De besprekingen worden echter voortgezet en de Israëlische radio meldde gisteren dat Barak bereid was Likud meer zeggenschap te geven over „kritieke besluiten.”

Waarschuwing
De Israëlische onderminister van Defensie zei dat de aanval van gisteravond „een waarschuwing” was aan het adres van de Palestijnen. „Het lijkt erop dat de Palestijnen een guerrillaoorlog wilen beginnen en deze aanval is een signaal dat wij het antwoord hebben op zo'n oorlog”, verklaarde hij voor de televisie. Niemand raakte gewond bij de acties en de schade bleef beperkt. Zondagavond kondigde het Israëlische leger al aan niet meer alleen defensief te gaan optreden.

Diverse aanslagen kostten gisteren aan ten minste twee Israëli's het leven. Een bewaker voor de Nationale Verzekeringsbank, gevestigd in bezet Oost-Jeruzalem, werd gisterochtend doodgeschoten. Een collega die naast hem stond raakte zwaargewond. De verantwoordelijkheid voor de aanslag is opgeëist door een groep die zich Martelaren van de Al-Aqsa-opstand noemt. De soevereiniteit over de Al-Aqsa-moskee, die naast de Joodse Klaagmuur staat op de Tempelberg in Jeruzalem, is een van de grote twistpunten tussen Israël en Palestijnen.

Bij de Israëlische kolonie Gilo op de Westelijke Jordaanoever werd een kolonist doodgestoken en een legerofficier raakte gewond bij een bomaanslag in de Gazastrook. Het leger beschoot daarop met tanks de Palestijnse stad Rafah. Drie mensen raakten daardoor gewond, zeggen ooggetuigen.

Clinton en Barak hebben elkaar zondagavond 35 minuten over de telefoon gesproken, maakte woordvoerder van het Witte Huis Jake Siewert gisteren bekend. Hij zei dat ze gesproken hadden over mogelijkheden om een eind te maken aan het geweld. Siewert zei dat Clinton ook met Arafat had getelefoneerd.

Arafat kondigde gisteren een zitting aan van de Centrale Raad van de PLO op 15 november, de verjaardag van de symbolische onafhankelijkheidsproclamatie van 1988. Arafat gaf ontwijkende antwoorden op vragen of hij op die dag de Palestijnse staat zal uitroepen. Dat was aan de 129 leden van de raad en niet aan hem, zei hij. Adviseurs van Arafat lieten doorschemeren dat een onafhankelijkheidsproclamatie onwaarschijnlijk is.

Waarschuwing aan Syrië
Ondertussen heeft onderminister van Defensie Ephraim Sneh de Syrische president Assad gewaarschuwd dat Israël Syrië verantwoordelijk houdt voor eventuele aanvallen van Libanese Hezbollah-strijders op Israëlisch grondgebied. Volgens hem heeft Syrië, dat feitelijk de dienst uitmaakt in Libanon, het licht voor zulke acties op groen gezet.

De Duitse bondskanselier Gerhard Schröder heeft tijdens een bezoek aan Jordanië Israël en de Palestijnen gemaand allebei water bij de wijn te doen en naar de onderhandelingstafel terug te keren. Daartoe moet het geweld worden beëindigd en moeten eenzijdige stappen worden vermeden. Later is Schröder doorgereisd naar Syrië, waar hij een onderhoud had met president Bashar Assad.

Zie ook:
Conflict in Midden-Oosten woedt even hard op internet

Imam: Joden moeten afstand nemen van „apartheidsbewind”