Buitenland16 oktober 2000

Barak wil op top slechts eind aan Palestijns geweld realiseren

Vredesproces niet op agenda Israël

Van onze correspondent
JERUZALEM – Het doel van de Israëlische premier Ehud Barak op de topconferentie in Sharm al-Sheikh is niet het vredesproces op de rails zetten, maar een eind maken aan de golf van geweld tussen Israël en de Palestijnen. Ook moeten Israël en de Palestijnen een manier vinden om het ontstaan van botsingen in de toekomst te voorkomen. Dat staat in een verklaring van de Israëlische kabinetssecretaris over de doelen van de bijeenkomst vandaag in de Egyptische badplaats.

Op de topconferentie zal Israël van de Palestijnse Autoriteit eisen dat ze de leden van Hamas en Islamitische Jihad die vorige week zijn vrijgelaten, opnieuw achter slot en grendel zet. In Israël bestaat momenteel grote vrees dat de losgelaten moslimextremisten nieuwe terreuraanslagen zullen plegen. Verder eist Israël dat de Palestijnse leider Yasser Arafat stappen neemt om beschietingen te voorkomen van de Tanzim en de Palestijnse politie op Israëlische doelen. Ook wil Israël dat er een einde komt aan de oproepen tot geweld in de Palestijnse media. Ten slotte vindt Israël dat de Joodse heilige plaatsen beter beschermd moeten worden. In de afgelopen dagen staken Palestijnen het graf van Jozef en de Shalom voor Israël-synagoge in Jericho in brand.

Het doel van Israël in Sharm al- Sheikh is dus niet de vredesbesprekingen opnieuw op de rails te zetten. Barak gelooft dat er aan de Palestijnse kant nu geen voorstander is van een vredesovereenkomst. Volgens hem is op de topconferentie op Camp David in juli en in de maanden erna gebleken dat Arafat niet bereid is de prijs voor vrede te betalen door zelf pijnlijke compromissen te doen.

De Amerikanen zouden echter wél graag zien dat in Sharm al-Sheikh het vredesproces een herstart krijgt. Het Israëlische dagblad Ha'aretz meldde vanmorgen dat Washington eerst een periode van afkoeling wil. Daarna moeten Israël en de Palestijnen onderhandelen op laag niveau. Onmiddellijk na de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 7 november gaan intensieve besprekingen plaatsvinden. Deze zullen gebaseerd zijn op een Amerikaans plan om de kloof tussen beide partijen te overbruggen. Volgens het Amerikaanse tijdschema moet er voor 15 november een doorbraak zijn bereikt. Op die dag zijn de Palestijnen namelijk van plan een Palestijnse staat uit te roepen.

Veel woordvoerders mee
Barak neemt een aantal belangrijke woordvoerders mee. Vier van hen zijn regeringswoordvoerders. Verder zijn er vijf woordvoerders ingeschakeld van buiten de regering. Daaronder is de vroegere ambassadeur in Israël en voorzitter van de Tel Aviv Universiteit, Itamar Rabinovitch. Met de omvangrijke voorlichtingsstaf wil Barak bereiken dat de wereld zal horen wat het standpunt van Israël is. De woordvoerders zullen de internationale media voorhouden dat de Palestijnen verantwoordelijk zijn voor de huidige diplomatieke impasse en golf van geweld.

De Palestijnen willen met de conferentie bereiken dat er een internationale commissie wordt opgericht die een onderzoek zal instellen naar de recente golf van bloedige confrontaties tussen het Israëlische leger en de politie enerzijds en de Palestijnen anderzijds. Ze hopen dat door het werk van zo'n commissie de druk op Israël verder kan worden opgevoerd.