Doden en gewonden bij
hevige rellen Jeruzalem

Diens demonstratieve bezoek aan het heiligdom, waar momenteel de Rotskoepel en de Al Aqsa-moskee staan, kon de goedkeuring van de Palestijnen niet wegdragen. Sharon is medeverantwoordelijk voor de dood van tientallen Palestijnse burgers in Libanon bij de Israëlische inval van 1982. Het gezelschap van de Likud-partij wilde de Israëlische soevereiniteitsaanspraken eens ferm onderstrepen.

De ongeregeldheden escaleerden gisteren rond de Al Aqsa-moskee. Moskeegangers verzamelden na het vrijdaggebed stenen en gooiden daarmee naar Israëlische politieagenten en Joodse omstanders bij de Klaagmuur, waar ooit de Joodse tempel stond. De onlusten van gisteren waren de ernstigste op de Tempelberg in vier jaar tijd (Har ha-Bayt; de Arabieren spreken liever van Al-Haram ash-Sharif).

Politiechef Yitzhaki liet zijn manschappen de Palestijnse stenengooiers bestormen met behulp van knuppels, traangas en het afvuren van kogels die in een laagje rubber zijn gehuld. De Palestijnse radiozender riep op de heilige plaatsen te komen verdedigen.

Premier Barak legt geen verband tussen Sharons uitstapje en de onlusten. Volgens hem zijn die door de Palestijnen uitgelokt. Rechtse politici in Israël deden tijdens de rellen een oproep het vredesproces af te breken. Het bestuur in de Palestijnse gebieden riep gisteren op morgen een algemene staking te houden.

De Palestijnse leider Yasser Arafat heeft volgens een van zijn medewerkers gisteren de Amerikaanse president Clinton gebeld om erop aan te dringen dat die iets onderneemt tegen de „provocaties in Jeruzalem.”

Het geweld komt terwijl de Israëlisch-Palestijnse onderhandelingen over een vredesverdrag uitermate stroef verlopen. Een topconferentie van Arafat, Barak en Clinton in juli voor een vredesregeling liep voornamelijk stuk op de kwestie Jeruzalem. De Palestijnen, gesteund door de VN, willen de gebieden terug die voor de oorlog van 1967 Arabisch waren. Oost-Jeruzalem, met daarin de Oude Stad, lag toen in Jordanië. De Israëlische weigering terug te keren naar de grenzen van 1967 maakt een vredesregeling uiterst onwaarschijnlijk.

Patrouille
Gisterochtend werd een Israëlische paramilitaire politieman gedood en raakte een tweede gewond toen zij op een weg bij Kalkilya op de Westoever werden neergeschoten door een Palestijnse politieman, die deel uitmaakte van hun gezamenlijke patrouille.

De Palestijnse politie arresteerde de schutter. Nael Yassin maakte deel uit van het Palestijnse contingent in een patrouille op een door Israëliërs en Palestijnen samen gecontroleerde weg. Volgens Israëlische soldaten had Yassin plotseling „Allahu akbar” (Allah is groot) geroepen en nam hij de Israëliërs door de ramen van hun voertuig heen onder vuur.

Na het voorval grendelden Israëlische militairen Kalkilya af, dat op de Westoever ligt, net over de grens met Israël en 20 kilometer ten noordoosten van Tel Aviv. Kalkilya staat net als de meeste steden op de Westoever onder controle van de Palestijnse Autoriteit; het omliggende gebied valt onder gezamenlijke controle.

Yassin (27) is afkomstig uit het dorp Assira Ashmalia, waar Israëlische militairen op 27 augustus tevergeefs probeerden een leider van de extremistische Hamas gevangen te nemen. Drie Israëlische militairen werden bij die poging door kogels van collega's gedood. Hashem Ashouly, een lid van de dorpsraad, zei dat Yassin een verleden met mentale problemen had. Hoe zo iemand bij de politie komt, werd niet vermeld.

De aanval is de derde in evenzoveel dagen in de Palestijnse gebieden. Woensdag kwam een Israëlische militair om het leven toen twee bommen afgingen bij een konvooi met Joodse kolonisten uit een geïsoleerde nederzetting. Donderdag ontplofte een bom bij een Israëlisch militair voertuig dat patrouilleerde bij het hek tussen Israël en de Gazastrook. Daarbij raakte niemand gewond.

De Israëlische televisie suggereerde dat beide aanslagen in Gaza het werk waren van leden van de Palestijnse veiligheidsdiensten. Premier Ehud Barak eiste na de eerste aanslag van de Palestijnse Autoriteit afdoende maatregelen om aanslagen te verhinderen. Minister Amnon Lipkin-Shahak dreigde gisteren met stopzetting van het vredesoverleg als de aanslagen voortduren.