„Het witte ras is goed gedisciplineerd”

Hoewel de Russische autoriteiten geprobeerd hebben om radicale organisaties tegen te werken, lijken die nog steeds te kunnen rekenen op een groeiende aanhang onder de bevolking, vooral bij jongeren. Leiders van extreem rechtse bewegingen lijken zich dan ook in toenemende mate op deze bevolkingsgroep te richten, die „de toekomst van Rusland nog ten goede kan veranderen.”

„Het witte ras is goed gedisciplineerd, creatief en niet zo geldbelust als het Turkse volk en zou daarom de wereld moeten regeren”, zegt Aleksandr Ivanov-Soecharovski. Hij is de leider van de Nationale Volkspartij, een van de meest populaire extreem rechtse partijen in Rusland.,,En natuurlijk is het noodzakelijk om het gele gevaar te beteugelen. Ik ben tegen China, zij planten zich voort als ratten. Het is een absoluut onmenselijke natie.”

Ivanov-Soecharovski speelt heel handig in op de huidige frustraties in de Russische samenleving, met name op het gebied van de geografische ontwikkeling. Terwijl de Russische bevolking snel afneemt, groeien de niet-Russische volkeren juist enorm. Tegelijkertijd hebben deze bevolkingsgroepen sinds de val van het communisme en de opkomst van de markteconomie meer kansen gekregen om zich te ontwikkelen. Zo zijn zowel de Turkse volkeren als de Chinezen succesvolle handelaars geworden in Rusland.

Natie redden
„Ik droom van de bescherming van het Russische volk”, zegt de leider van de Nationale Volkspartij. „De allerbeste mensen moeten worden geselecteerd, om zo de kern van de natie te redden.” Ivanov-Soecharovski is opgegroeid in Oost-Duitsland, waar zijn vader voor het Russische leger werkte. Evenals de Russische president Poetin heeft hij grote bewondering voor de Duitsers. „De Duitsers zijn onze broeders. De Tweede Wereldoorlog was dan ook slechts een vergissing. Ik zou veel liever zien dat hier in Moskou anderhalf miljoen Duitsers woonden dan anderhalf miljoen Azeri's (inwoners van de Transkaukasusrepubliek Azerbeidzjan, red). En Fransen en Italianen zouden de Armenen moeten vervangen. Ik zou willen dat deze volkeren terugkeerden naar hun Kaukasusrepublieken. De Duitsers kunnen hier dan bier maken, de Fransen kaas en de Russen zullen het land cultiveren.” Toch meent Ivanov-Soecharovski dat hij geen racist, fascist of nationaal-socialist is.,,Ik ben tegen racisme in zijn etnische dimensie”.

Zijn aanhangers zijn echter minder hypocriet en komen er openlijk voor uit dat zij het zwarte en het gele ras haten. Een van de bekendste leden van de Nationale Volkspartij is de skinhead Semion Tokmakov, tevens leider van een tweetal extreem rechtse jongerenorganisaties. Een maand terug leidde hij nog een skinheadmars in het noorden van Moskou, waarbij openlijk racistische leuzen werden gescandeerd. Ook werden er vernielingen aangericht en na gevechten met de Moskouse politie werd Tokmakov gearresteerd wegens het aanzetten tot raciale, etnische en religieuze strijd.

”Hooliganisme”
Overigens was Tokmakov kort daarvoor net uit de gevangenis ontslagen, nadat hij in 1998 ook al was gearresteerd. Toen had hij onder meer een aantal kleurlingen op straat aangevallen, onder wie een zwarte Amerikaanse marinier. Het ging hierbij nadrukkelijk om een racistische daad. Zo beweerde Tokmakov onder meer dat „negers onderworpen zouden moeten aan een speciaal euthenasieprogramma.” Opvallend genoeg veroordeelde de Russische rechter hem slechts voor ”hooliganisme” en liet hij het racistische element geheel buiten beschouwing.

Ook in andere rechtszaken valt de opvallend milde houding van de Russische rechter op. Volgens analisten en journalisten zou dit vooral komen doordat veel van de racistische ideeën op sympathie kunnen rekenen onder grote delen van de Russische bevolking. Het gemak waarmee bijna de gehele Russische bevolking zich overgaf aan de haatcampagne tegen de Tsjetsjenen bevestigt dit alleen maar. Dit lijkt ook de reden te zijn waarom een andere extreem rechtse partij, de Russische Nationale Eenheid, zich zo openlijk kan blijven manifesteren.

Swastika
In tegenstelling tot de Nationale Volkspartij verhult deze partij haar bewondering voor de nazi's niet. Haar symbool, openlijk gedragen door haar aanhangers op een band om de arm, is een aangepaste swastika. En op bijeenkomsten wordt net als bij de nazi's de groet gebracht met de rechterarm gestrekt. Een ander verschil met de Nationale Volkspartij is dat de Russische Nationale Eenheid al veel langer bestaat –sinds begin jaren negentig– en dat zij bewust een gedisciplineerd leger opbouwt, volgens een strak georganiseerd scenario.

Leider van de beweging is Aleksandr Barkasjov, die met zijn boek ”Het ABC van een Russische nationalist” tevens de ideologie bepaalt. Hij is een openlijk bewonderaar van Adolf Hitler en heeft in zijn beweging een vergelijkbare cultus opgezet rondom zijn eigen persoon. In alle kantoren hangen zijn portretten, die elk uur door vrouwelijke aanhangers worden afgestoft. Kern van de ideologie is het zuiver Russische ras, dat bedreigd zou worden door complotten van Joden, Kaukasiërs en andere buitenlanders. Opvallend is dat Barkasjov net als Ivanov-Soecharovski het Duitse volk niet als bedreiging ziet en ook hij meent dat de Duitse inval in de Sovjet-Unie op een misverstand berustte.

Zuivere huwelijken
Barkasjov beweert overigens zijn nieuwe orde te kunnen bereiken met wettelijke middelen. „We moeten een gezonde leefstijl aanmoedigen en ons cultureel erfgoed propageren”, meent Barkasjov. „We zijn getuige van een proces van totale genetische vermenging van alle naties. En dit gebeurt als eerste met de volkeren die de beschaving en de wereld het meest beïnvloeden, namelijk de Russen, de Duitsers en de Anglo-Saksen. Zuiver Russische huwelijken moeten dan ook financieel worden gesteund. We moeten dergelijke echtparen woningen schenken en premies geven aan moeders die veel Russische kinderen op de aardbodem zetten.”

Net als andere rechts-extremisten is Barkasjov een uitgesproken tegenstander van de huidige kapitalistische orde, met name in Rusland zelf.,,Als wij aan de macht komen nemen we alles van de huidige politieke en zakenelite af, en wij zullen hun welvaart en rijkdom schenken aan onze staat, onze kinderen en kleinkinderen. En we zullen de huidige elite veroordelen voor hun ernstige misdaden, echter wel met openbare aanklagers in openbare processen.”

Toenemende populariteit
Het optreden van leden van de Russische Nationale Eenheid de afgelopen jaren zet echter grote vraagtekens bij de bewering van Barkasjov dat hij zijn doel met slechts wettelijke middelen wil bereiken. Net als de skinheads roepen zij openlijk op tot geweld jegens nationale minderheden. Daarnaast is er al een hele reeks moordgevallen geregistreerd onder de in zwarte uniformen marcherende partijleden. Maar ook hier stelde de rechter zich zeer mild op. Tot nu toe is de partij dan ook slechts in enkele plaatsen in Rusland verboden. Wel was ze uitgesloten van deelname aan de parlementsverkiezingen in december afgelopen jaar.

Sinds de oorlog in Tsjetsjenië lijkt de invloed van de Russische Nationale Eenheid, vooral in het grensgebied met de Kaukasus, echter snel toe te nemen. Vanwege hun hoge organisatiegraad en goede training accepteren steeds meer lokale besturen in Zuid-Rusland hun diensten bij de beschermingsmaatregelen tegen terrorisme. In sommige districten opereren zelfs autonome gevechtseenheden van deze extreem rechtse partij samen met die van de lokale overheid, daarbij openlijk hun swastika-armbandje dragend.

Volgens recente opiniepeilingen kan de Russische Nationale Eenheid in deze zuidelijke regio's, vooral in Stavropol en Krasnodar, rekenen op veel sympathie onder de bevolking. De Russische militaire campagne tegen Tsjetsjenië heeft extreem rechts dan ook alleen maar extra in de kaart gespeeld en hun ideeën zelfs gelegitimeerd.