„Vastberaden, meedogenloos”

De twintigjarige Roberts was een drugsdealer. Een bestaan met risico's die hij even uit het oog was verloren. Had hij de rode sportauto al gezien, dan waren zijn kansen nog miniem geweest.

Beide inzittenden hadden een halfautomatisch machinegeweer in handen van het soort dat de bijnaam ”spray and pray” draagt. Wie zich geconfronteerd ziet met een wapen dat 1200 kogels per minuut kan rondsproeien, heeft weinig tijd meer om te bidden. Voor Dean was het te laat. Hij werd de achtste zwarte man die in de afgelopen tien weken in Londen is doodgeschoten.

Jamaica
Aan die alarmerende reeks, oplopend naar de climax van dit voorjaar, moet een einde komen. Te meer in aanmerking genomen de ruim twintig pogingen tot moord. De Metropolitan Police, het korps van Londen, maakte begin deze week bekend de strijd tegen vuurwapencriminaliteit sterk op te voeren. De gerichte aanpak die de politie sinds 1998 onder de naam Operatie Trident volgt, krijgt vanaf nu nog meer nadruk.

Een nieuw te vormen, uit 160 officieren bestaande operationele commando-eenheid gaat zich volledig richten op het onderwerp moord met vuurwapens. Deze vorm van misdaad tiert welig in de schimmige wereld van de drugshandel. Huurmoord is een geijkt middel om openstaande rekeningen te vereffenen. Alleen al een getoond gebrek aan respect kan overigens voldoende zijn voor een afrekening.

„Dit is een vastberaden en meedogenloos antwoord”, zei politiecommandant Michael Fuller bij de presentatie van de plannen voor zijn elite-eenheid. „We zijn volledig toegewijd aan ons streven het aantal moorden terug te brengen. In samenwerking met de burgers in zwarte wijken zullen we alle middelen gebruiken die ons ten dienste staan om dit doel te bereiken.” Zowel daders als slachtoffers van vuurwapenmoorden zijn voornamelijk zwarte mannen.

Fuller deed uit de doeken dat vaak een gedegen voorbereiding aan een moord voorafgaat. Eens in de twee à drie maanden komt vervolgens een huurmoordenaar uit Jamaica over om de uitvoering voor zijn rekening te nemen. Misdaadverslaggever Omar Anderson van de Jamaicaanse krant The Gleaner kijkt er niet raar van op. „Als een man tien mensen kan doden in Jamaica, en hij is in het bezit van een paspoort en geld, kan hij elders hetzelfde doen.” Meer dan voldoende reden om een rechercheur naar het Caraïbische eiland te sturen.

De ”Yardies”, een populaire benaming voor Jamaicaanse drugsbendes, behoren zonder spoortje twijfel tot de meest gevreesde in de Britse steden. De vrees bestaat dat interne oorlogen over de verdeling van drugsmarkten komende tijd tot meer slachtoffers zullen leiden. De oorlog tussen de gangs begon op 6 maart, toen de 36-jarige Jamaicaan Mervyn Sills in een drukke straat in de zwarte probleemwijk Brixton werd neergeschoten.

Champagne
Anthony Brightley uit Clapton (Oost-Londen) zit in de adviesgroep van Trident. In zijn nachtclub ”Chimes”, een als passend ervaren locatie om de oprichting van de eenheid aan te kondigen, zei hij maandagavond: „We weten al even wat het probleem is, maar de oplossing bleef uit. Operatie Trident is de oplossing.” Behalve in de vorming van het team voorziet de operatie in een advertentiecampagne die het publiek oproept tot steun aan de politie door het verstrekken van inlichtingen.

Een studie naar vuurwapengeweld in Londen wijst uit dat in een periode van twee jaar bijna driehonderd keer geweerschoten klonken. Bij ruim eenderde van dat aantal betrof het een salvo. Voor de achterliggende oorzaken is geen eenduidige verklaring te geven. „Drugs kunnen, maar hoeven niet het centrale thema te zijn”, zei commandant Andy Hayman van de afdeling drugs van Scotland Yard tegen de BBC. „Ik weet door ons onderzoek en het contact dat we hebben gehad met mensen uit de omgeving dat er andere factoren zijn. Aanzien op straat, respect binnen de gemeenschap, dat zijn ook drijfveren voor deze afschuwelijke misdaden.”

Hoewel het toegenomen vuurwapengeweld in de eerste plaats aan de Yardies wordt toegeschreven, is het zinvol de imitators goed in het oog te houden. „In veel gevallen zijn geweldsmisdrijven het werk van louter 'wannabees'”, meent voormalig brigadier John Brennan. 'Want-to-be', graag willen zijn, zijn zwarte jongeren die zich als groep onderscheiden door het gebruik van wapens, een hang naar dure spullen en het bewandelen van slinkse wegen om in het bezit daarvan te komen.

„Ze gaan slordig gekleed, zien er schooierachtig uit – spijkerbroeken, T-shirt, gympies”, verduidelijkt Suzy. Als informante stond ze de politie een aantal keren bij in overwegend succesvol verlopen operaties tegen de Yardies. „Maar als ze een avondje uitgaan, zijn ze perfect gekleed, rijden ze in een Mercedes en hebben ze duizenden guldens op zak, om de beste champagne te bestellen, de mooiste vrouwen te bemachtigen en de schitterendste juwelen te kopen.”

Visum
Wrang voorval, vorige week belandde diskjockey Tim Westwood in het ziekenhuis. Toen de BBC-ster op zondag 16 juli in zijn auto door Kensington (Zuid-Londen) reed, opende een motorrijder naast hem het vuur. Westwood voorziet via de radio het land van ”rap”-muziek. Het uit de Verenigde Staten overgewaaide muzikale mengsel van misdaad, geweld en vrouwonvriendelijkheid heeft op zwarte jongeren grote aantrekkingskracht. Westwood kreeg een kogel in zijn arm, zijn assistent werd in het been geraakt.

Inmiddels is in het kader van Operatie Trident een lijst opgesteld met daarop de namen van meer dan tweehonderd in Jamaica geboren criminelen die de politie in verband brengt met vuurwapengeweld.

Oppositiewoordvoerder voor Binnenlandse Zaken David Lidington stelde in een conservatieve reflex dat de regering een strikter immigratiebeleid moet voeren. „Wellicht moeten we een visumbeleid gaan hanteren voor bezoekers uit Jamaica”, voegde hij daaraan toe. Maar de kern van het probleem ligt in Londen. De politie bereidt een grote conferentie voor om zich van de steun van de bevolking te verzekeren. Hopelijk wordt Furness Road weer een gewone, saaie straat.