Buitenland24 maart 2000

„Speciale operatie tegen rebellen in zuiden”

Russen lanceren nieuw
offensief in Tsjetsjenië

Van onze buitenlandredactie
MOSKOU/GROZNY – Drie dagen voor de Russische presidentsverkiezingen is Moskou weer een offensief begonnen om een einde te maken aan de strijd in Tsjetjsenië.

Het gaat om een „speciale operatie tegen de strijders in de bergen van het zuiden van Tsjetsjenië.” Die vallen vooral 's nachts de Russen lastig en verdedigen verwoed nog enkele plaatsen in de streek. De Russen vechten al een halfjaar tegen de separatistische bendes in de Kaukasische deelrepubliek.

Minister van Binnenlandse Zaken Vladimir Roesjailo zei gisteren dat de Tsjetsjeense strijders nu zullen worden weggevaagd. Zijn collega van Defensie, Igor Sergejev, zei dat de Russen de bergen ingaan om de veiligheid in de dalen te verzekeren.

De Russen willen ook met een grotere inzet aan materieel en manschappen de plaats Vedeno aanvallen en innemen. Daar bieden Tsjetsjeense strijders fel weerstand. De Russen vermoeden dat de separatistische clanleiders Basajev en Khattab zich er verschansen.

In Tsjetsjenië wordt zondag ook gestemd. De strijdkrachten zouden de bevolking dwingen op de huidige interim-president, Poetin, te stemmen. Hij is de gedoodverfde winnaar van de volksraadpleging op 26 maart. Een militair zou met artilleriebeschietingen hebben gedreigd als de inwoners van een wijk van Grozny niet gaan stemmen. Een ander dreigde een dorp met vergeldingsmaatregelen als er zondag niet genoeg kiezers voor Poetin blijken te zijn.

Mishandeld
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Madeleine Albright, vroeg Rusland gisteren snel een diepgaand onderzoek te verrichten naar schendingen van de mensenrechten in Tsjetsjenië. Zij vroeg dit voor de mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties in Genève.

Volgens mensenrechtengroepen worden gevangenen in het Russische detentiekamp in Tsjernokozovo, in het noorden, van Tsjetsjenië stelselmatig mishandeld. Rusland heeft deze aantijging ontkend, maar Amnesty International meldde gisteren een voormalige gevangene uit het kamp te hebben geïnterviewd, die zei dat minderjarigen in het kamp, jongens zowel als meisjes, werden verkracht.

Het Kremlin heeft gisteren bevestigd dat de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Raad van Europa snel een vertegenwoordiging in Tsjetsjenië kunnen openen. Maar Moskou wil er eerst zeker van zijn dat de medewerkers van deze organisaties niets overkomt als ze in Tsjetjsenië neerstrijken.

De situatie waarin de Tsjetsjeense vluchtelingen in Ingoesjië zich bevinden, wordt intussen met de dag nijpender. President Roeslan Aoesjev van de buurtrepubliek verklaarde gisteren dat de meer dan 200.000 ontheemde Tsjetsjenen in Ingoesjische opvangkampen al sinds 1 februari geen warme maaltijd meer hebben gehad, omdat al het geld voor de noodopvang op is. Ook zou er al drie dagen geen brood meer zijn verstrekt.