Boekrecensie

Titel: Vuurvogel. Bloedstollend relaas over ruimtestation Mir
Auteur: Bryan Burrough

Uitgeverij: Het Spectrum
Utrecht, 1999
ISBN 90 274 6736 6
Pagina's: 430
Prijs: ƒ 39,90

Recensie door W. G. Hulsman - 26 april 2000

Mir overleefde
twee rampen

Brand in de Mir. Op 23 februari 1997 ontstaat een gevaarlijke situatie in de Kvant-module van het Russische ruimtestation. De kosmonauten en astronauten weten met moeite het vuur te bedwingen. Op aarde wordt alles verbloemd. Russische en Amerikaanse woordvoerders spreken van een klein brandje. Waarom die terughoudendheid?

In het boek ”Vuurvogel. Bloedstollend relaas over ruimtestation Mir” zoekt de schrijver Burrough een antwoord op die vraag. Verder probeert hij te achterhalen wat er op 25 juni van hetzelfde jaar mis ging. Op die datum botst een bevoorradingsmodule tegen de Mir, waardoor een groot gat in de romp ontstaat. De druk in de cabine loopt binnen korte tijd flink terug. Het lijkt erop dat de bemanning het station ijlings zal moeten verlaten, maar de kosmonauten weten de situatie uiteindelijk toch onder controle te krijgen.

Spannende momenten. De ondertitel van het boek –”Bloedstollend relaas over ruimtestation Mir”– laat daar al iets van merken. Op het eerste gezicht doet de ondertitel een opgeklopt verhaal vermoeden, maar dat is niet het geval. ”Vuurvogel” is een nauwkeurige reconstructie van alles wat zich in 1997 rond de Mir afspeelde.

Het is knap van Burrough dat hij de sfeer en gebeurtenissen aan boord zo nauwkeurig weet te beschrijven terwijl hijzelf niet eens een blík in het station heeft kunnen werpen. Hij heeft dat kunnen bereiken door veel onderzoek en talloze interviews met bewoners van het ruimtestation. Helaas vindt Burrough het nodig bij het beschrijven van de sfeer aan boord ook in details te treden en laat hij de ruimtevaarders de grofste vloeken uitspreken.

In het boek wordt duidelijk dat het op veel punten niet boterde tussen de Russen en de Amerikanen. De Russen –eigenaar van het station– hebben hun eigen gewoonten en zijn veel nonchalanter met procedures en veiligheidsmaatregels dan de Amerikanen. Tegelijkertijd zijn ze financieel van de veeleisende westerlingen afhankelijk om de Mir in de ruimte te houden. Uit het boek blijkt dat zo'n verhouding niet de meest ideale voor samenwerking is.

Botsende karakters veroorzaken echter de grootste problemen aan boord van de Mir. Zo maakt de Amerikaanse astronaut Linenger zich onmogelijk door zijn eigengereidheid. Zijn opvolger Foale kan het veel beter met de kosmonauten vinden door zich als een Rus onder de Russen te gedragen.

Geen illustraties
Groot gebrek van het boek is dat er geen illustraties zijn opgenomen: niet één schitterende opname van de aarde vanuit de Mir en geen enkele foto van de bemanning. De lezer mist echter het meest een plattegrond of overzichtstekening van het uit verschillende modulen bestaande ruimtestation.