Gedachten van Paul
Witteman boeien niet

Paul Witteman is een bekend interviewer van de televisie. Zo werd in september 1997 een gesprek van hem met prins Willem-Alexander uitgezonden. Ook maakte hij naam met een boek over de psychiatrie dat in 1995 verscheen, en waaraan een tv-serie voorafging. In ”Het jongste kind” maakt de lezer kennis met „een nakomertje uit een katholiek gezin.” Daarin beschrijft Witteman „wat er met hemzelf en om hem heen gebeurt.”

In deze bundeling van korte notities laat hij zich onder meer kennen als iemand die zijn eigen vak weet te relativeren. „Een scherp interview met een politicus of ondernemer heeft zelden geleid tot hun impopulariteit of terugtreden. (...) Een serie over psychiatrie die ik maakte heeft weliswaar geleid tot flinke discussie in de beroepsgroep maar ik vrees dat iedere individuele psychiater zijn werk nog op dezelfde wijze uitoefent.”

Onder het kopje ”Vertrouwen” geeft de interviewer toe verkeerd gehandeld te hebben, toen hij een deel van de gesprekken die hij voor een tv-serie hield later voor een boek gebruikte, zonder de geïnterviewden om toestemming te vragen. „Ik heb er totaal niet bij stilgestaan dat zij dit zouden interpreteren als misbruik van vertrouwen. Door schade en schande ben ik er iets wijzer van geworden”, bekent hij.

Leven en dood
Volgens de uitgever gaat het in dit boek om „de neerslag van zijn zeer persoonlijke waarnemingen en gedachten.” Daar valt het nodige op af te dingen. Echt diep steekt Witteman in zijn notities niet af. Zijn stijl weet bovendien nauwelijks te boeien. Verschillende bijdragen vormen geen mooi, afgerond geheel, zoals ”Froukje”, waarin de schrijver reageert op een ingezonden brief in de Volkskrant van de ouders van het meisje dat bij een schietpartij in Gorinchem om het leven kwam.

Over de diepere drijfveren en motieven van Paul Witteman wordt de lezer niet bijster veel wijzer. Hij stelt het thema ”Leven en Dood” bijvoorbeeld wel aan de orde, maar doet dat op een wat afstandelijke, beschouwende wijze. Onderwerpen als geloof en kerk komen beperkt aan bod. De schrijver doet de opvattingen van monseigneur Simonis af als „middeleeuwse adviezen inzake de voortplanting, homoseksualiteit, ongehuwd samenwonen, euthanasie en abortus” en schrijft de paus een „bizar personeelsbeleid” toe.

Een goede interviewer is niet per definitie een goede stukjesschrijver. De 'persoonlijke' kennismaking met Paul Witteman valt tegen. Met een onbevredigend gevoel heb ik ”Het jongste kind” terzijde gelegd.