Boekrecensie

Titel: Het aanzien van Willem-Alexander
Auteur: Samenstelling Han van Bree

Uitgeverij: Het Spectrum
Utrecht, 2001
ISBN 90 274 4112 X
Pagina's: 152
Prijs: ƒ 28,50

Titel: Trouwen met Oranje - Verloving en huwelijk in het Koninklijk Huis
Auteur: Arnout van Cruyningen

Uitgeverij: Kok
Kampen, 2001
ISBN 90 435 0229 4
Pagina's: 223
Prijs: ƒ 41,90

Recensie door Bea Versteeg - 27 juni 2001

Boekenuitgevers slaan munt uit Oranjekoorts

Veel foto's, weinig tekst

Koninklijke hoogtijdagen vragen om Oranjeboeken. Uitgevers weten dat als geen ander. Kok in Kampen en Het Spectrum in Utrecht proberen met ”Trouwen met Oranje” en ”Het aanzien van Willem-Alexander” munt te slaan uit de Oranje-koorts.

Van de twee is Het Spectrum het meest actueel. De Utrechtse uitgever had binnen een paar weken na de verloving van prins Willem-Alexander en Máxima Zorreguieta het aanzien van het leven van de prins tot en met 30 maart in de boekwinkel liggen.

Vanaf de geboorte op 27 april 1967 tot het handen schudden met het Haagse publiek op de laatste vrijdag van maart alles krijgt de lezer voorgeschoteld volgens de gouden ”aanzienformule”: veel foto's en beknopte tekst. Met het boek is, afgezien van een paar kleine fouten, niets mis. Gewoon een prettig kijkboek met genoeg informatie om een behoorlijk beeld van de prins te krijgen.

Veel meer informatie maar dan bijna niet over prins Willem-Alexander biedt ”Trouwen met Oranje” van de hand van de Nijmeegse historicus Arnout van Cruyningen. Van Cruyningen dook de archieven in. Hij laat met veel oog voor detail de verlovingen en huwelijken van de Oranjes sinds 1814 de revue passeren. Van de mislukte verloving van de latere koning Willem II met de Britse prinses Charlotte tot en met het huwelijk van prins Bernhard jr. en Annette Sekrève.

Daar stopt Van Cruyningen. Hij heeft zijn manuscript in het najaar van 2000 bij Kok ingeleverd. De verloving van prins Constantijn en Laurentien Brinkhorst vindt via het afgedrukte communiqué van de Rijksvoorlichtingsdienst haar weg naar de lezers.

De 30e maart kwam voor ”Trouwen met Oranje – Verloving en huwelijk in het Koninklijk Huis”, hoewel het boek toen nog moest verschijnen, te laat. Van Cruyningen uit zelfs zijn twijfels of het wel tot zo'n stap zal komen. De historicus laat zich kennen als een man van de oude stempel. Het liefst ziet hij –zo valt tussen de regels door te lezen– een protestantse prinses van onbesproken gedrag en komaf als echtgenote van de troonopvolger.

Alleen zo iemand zal de koninklijke waardigheid en de positie van de monarchie niet in gevaar brengen. „Hier behoeft niet te worden verzwegen dat afkomst en achtergrond van Máxima Zorreguieta maken dat die koninklijke waardigheid en positie in het geding kunnen komen. (...) Als ernstige bezwaren aan zo'n verbintenis kleven wordt het misschien onontkoombaar de Prins van Oranje het aangaan daarvan te ontraden, nog voordat er sprake is van de indiening van een goedkeuringswetsontwerp.” De geschiedenis heeft Van Cruyningen ongelijk gegeven.

Notulenstijl
Nu is dat laatste de historicus niet te verwijten. Zijn uitgever misschien meer. Die had het boek sneller op de markt moeten brengen of misschien helemaal niet. In ieder geval had Kok er goed aan gedaan het proza van Van Cruyningen nog eens flink door een eindredacteur te laten bewerken. Van Cruyningen hanteert te veel de notulenstijl. Hij schrijft te vaak in de lijdende vorm en doorspekt zijn teksten met staatsrechtelijk jargon. De historicus wil een wetenschappelijk verantwoord boek schrijven voor een breed publiek. Dat lukt hem niet. Een vlotter proza maakt de interessante informatie voor een groter lezerspubliek toegankelijk.