Boekrecensie

Titel: Agrarische kwaliteit van de Hoeksche Waard
Auteur: A. P. van den Hoek e.a.

Uitgeverij: WLTO, afdeling Hoeksche Waard, drukkerij Van As
Oud-Beijerland, 1999
ISBN 90 9012 63 17
Pagina's: 505
Prijs: ƒ59,50

Recensie door C. T. Bochoven - 23 februari 2000

Agrarische kwaliteit
in de Hoeksche Waard

Naar aanleiding van het 150-jarig bestaan van de afdeling Hoeksche Waard van de Westelijke Land- en Tuinbouw Organisatie (WLTO) verscheen een jubileumboek waarin 150 jaar agrarische belangenbehartiging in de Hoeksche Waard beschreven wordt.

Het 505 pagina's tellende boek is geschreven door A. P. van den Hoek, G. A. Mast, J. Zevenbergen en de twee jaar geleden overleden oud-voorzitter M. Verheul. Het boek kon vooral totstandkomen dankzij het feit dat zich bij eindredacteur Van den Hoek nagenoeg de complete notulen vanaf 1857 bevonden. Alleen de gegevens van de eerste jaren vanaf 1848 tot 1857 zijn bij een brand verloren gegaan. Bijzonder aan het boek zijn voorts 330 niet eerder gepubliceerde foto's en een groot aantal kaarten en plattegronden.

Het boek ziet er met z'n deftige donkergroene kaft met goudopdruk en het fraaie wapen van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw (met daarin de tekst Bid en Werk) indrukwekkend uit.

Aan de uitgifte van ”Agrarische kwaliteit van de Hoeksche Waard” ging dan ook een lange voorbereiding vooraf. De redactiecommissie startte in 1995. Echter, vanwege het overlijden van Verheul in 1998 en een verhuizing van de eindredacteur verscheen het boek niet in het jubileumjaar 1998 maar pas halverwege 1999.

Beeld
Het boek wil volgens Van den Hoek een beeld geven van de landbouwgeschiedenis in haar algemeenheid, steeds gevolgd door een beeld van de land- en tuinbouwsituatie in de Hoeksche Waard. Als rode draad door deze uitgave lopen de notulen van de bestuurs- en ledenvergaderingen. „Wellicht worden anderen door dit boek geïnspireerd nog eens zoiets als een boerderijenboek over de Hoeksche Waard te schrijven, zoals in andere streken het geval is”, hoopt Van den Hoek.

Het ontstaan van een organisatie die de boerenbelangen behartigt is rechtstreeks terug te voeren op de Franse tijd. „Er is door de eeuwen heen geen bevolkingsgroep zo sterk aan voor- en tegenspoed in de samenleving verbonden geweest als juist de boeren”, aldus het voorwoord.

Door de vele, vaak lange en gedetailleerde, opsommingen uit de notulen, waarin overigens veel interessante zaken staan, is het lezen niet altijd even makkelijk. Het bekijken van de vele unieke foto's maakt daarbij weer een heleboel goed. Een boek met name voor de vele bewoners van de Hoeksche Waard die ook vandaag nog nauw betrokken zijn bij het wel en wee van de agrarische sector.

Boeren
Overigens was een goede corrector geen overbodige luxe geweest. Die had wellicht, naast een behoorlijk aantal spellingsfouten, een wel heel ongelukkige vergissing op bladzijde 8 van het voorwoord kunnen voorkomen. Daar staat letterlijk dat „ziekten en plagen van oudsher het boerenbestaan bedreigden, (...) en soms werden de veevoedervoorraden zodanig beperkt dat de boeren moesten worden afgemaakt.” Het is te hopen dat hier het vee bedoeld zal zijn, aangezien er anders een wel heel ander licht op de organisatie valt.