Zeven dienstjaren
en rode ramsvellen

Wat was dat eigenlijk, de stok en de staf voor de herder? Welke waarde hadden de zeven dienstjaren voor een slaaf? Waartoe dienden de rode ramsvellen in de tabernakel? Waarvan leefde de gemiddelde Israëliet? En wat at men? Het boek ”Het dagelijks leven in de Bijbel” brengt vele beelden en dagelijkse gebruiken uit het oude oosten dichterbij. Het boek wil een leerzaam hulpmiddel zijn voor iedereen die zich wil verdiepen in het Woord van God. En het ís dat ook.

Bijbellezen is in deze tijd niet eenvoudiger geworden, zegt uitgeverij Boekencentrum in een persbericht bij het verschijnen van dit boek. „Niet alleen missen veel mensen de rust om te lezen en ontstaat er steeds meer een kloof tussen de taal van de Bijbel en onze taal. Ook geldt dat het verschil tussen onze cultuur en de cultuur van het oude Israël hemelsbreed is.”

Willen we de Bijbel begrijpen, zegt Boekencentrum, dan is belangrijk dat we enigszins in de schoenen kunnen staan van de tijdgenoten van de bijbelschrijvers. „Om in hun schoenen te kunnen staan, moeten we weten wie ze waren en hoe ze leefden”. Dat zijn nuttige opmerkingen. Daaraan had toegevoegd kunnen worden dat de Bijbel voor ieder natuurlijk mens een gesloten boek is, als met zeven zegelen verzegeld en dat God een God is Die verborgenheden openbaart en zegelen verbreekt. Dan vallen taalkloven en cultuurverschillen plotseling ook wel mee. Maar dat zal Boekencentrum ook bedoeld hebben.

Gezinsleven
In ”Het dagelijks leven in de Bijbel” geeft de auteur Ralph Gower een overvloed aan informatie. Een grote hoeveelheid kaarten, overzichten, kleurenfoto's en schema's verduidelijkt de tekst. Het eerste deel van het boek beschrijft ”Het individu in het gezinsleven”, deel twee behandelt nationale gebruiken en gewoonten en wijdt ook hoofdstukken aan sociale en politieke onderwerpen, aan reizen, aan oorlogvoering en aan vrijetijdsbesteding.

Het ”Woord vooraf” zet ongelukkigerwijze in met een zin die grammaticaal kreupel gaat. Maar het vervolg erop is raak: „Wie eenmaal getroffen is door de rijke inhoud van de Bijbel raakt nooit meer uitgekeken op dit oude boek. Het laat ons zien wie wij zelf zijn in Gods ogen en wijst ons terecht wanneer wij dat nodig hebben. Het vertelt ons over Gods grote liefde die zichtbaar werd in Jezus Christus”.

Dr. Pieter J. Lalleman, de auteur van het ”Woord vooraf”, geeft aan dat de lezer niet bij feitjes en weetjes moet blijven staan. Het boek daagt de lezer voortdurend uit om zelf de Bijbel erbij te pakken. „Auteur Gower laat zien hoe kennis van de feiten de geestelijke betekenis van wat er staat, uit laat komen.”

Vragen
Een boek dat de dagelijkse leefwereld van de Bijbel dichter bij de moderne mens brengt, betekent een welkome aanvulling op diepergravende commentaren en verklaringen. In dat opzicht is deze pennenvrucht van Gower zijn prijs waard, niet het minst door de vele treffende illustraties. Hier en daar kan men met de auteur van mening verschillen. Op de vraag naar het ontbreken van visserij in de Dode Zee is bijvoorbeeld meer te zeggen dan alleen te wijzen op verdampingsprocessen en chemische zouten. En het zou natuurlijk best zo kunnen zijn dat Abram, toen hij Ur verliet, zijn geld en goed verruild heeft voor vee, maar het stáát er zo niet in Genesis 13 vers 2. Had Jakob in Genesis 31 vers 5 slechts 'geluk' in de kwestie van de witte en de gespikkelde schapen? En het zou natuurlijk best een „door God bestierde aardbeving” geweest kunnen zijn waardoor in Jozua 6 de muren van Jericho vielen, maar wat er stáát is dat de muren vielen op het gejuich van het volk. Laten we het wonder maar zo laten staan.

Dat laat onverlet dat ”Het dagelijks leven in de Bijbel” een waardevol boek is dat op toegankelijke wijze antwoord geeft op vele praktische vragen. Aan het einde van ieder hoofdstuk worden bijbelse wetenswaardigheden uitgelicht. Waar komt bij voorbeeld de Petrusvis vandaan?