Boekrecensie

Titel: Het Evangelie naar Johannes
Auteur: dr. J. de Vuyst

Uitgeverij: Kok
Kampen, 2000
ISBN 90 435 0202 2
Pagina's: 114
Prijs: ƒ 24,90

Recensie door ds. C. den Boer - 12 april 2000

Dr. De Vuyst schrijft derde commentaar Johannestekst

Evangelie van de adelaar

Dr. J. de Vuyst, emeritus hoogleraar Nieuwe Testament aan de christelijke gereformeerde universiteit te Apeldoorn, is blijkens het boek ”Het Evangelie naar Johannes” nog steeds met de genade en gave gezegend om vruchtbaar bezig te zijn met het Woord van God. Eerder, respectievelijk in 1987 en in 1995, liet hij publicaties over de Openbaring van Johannes en de brief aan de Hebreeën het licht zien. ”Het Evangelie naar Johannes” is de laatste van deze trilogie.

Dr. De Vuyst biedt een weergave van een eigen vertaling van het Johannesevangelie met korte, verklarende kanttekeningen onder aan de bladzijden, bij het lezen van een vers direct bij de hand dus. Men zou dit kunnen vergelijken met wat de kanttekenaren van de Statenvertaling deden. Een eerste hulp ten dienste van de verstaanbaarheid en de gelovige verwerking van wat de Heilige Geest door middel van Johannes in het vierde evangelie verkondigt.

Men moet hier dus niet een breedvoerige verklaring verwachten, zoals in een al of niet wetenschappelijk commentaar. De auteur verwijst wel voor diepergaande studie in een naschrift naar een aantal commentaren. Het is kennelijk zijn bedoeling de diepe betekenis van de vaak diepzinnige woorden van het Johannesevangelie dichterbij te brengen en daarmee ook de eigen woorden van onze Heer (liever Heere) Jezus.

Oerbetekenis
De eigen vertaling die de auteur geeft, is –zou ik zeggen– in het algemeen een getrouwe weergave van de grondtekst, maar lang niet steeds concordant/ideolect (strikte weergave in het Nederlands van de oerbetekenis van de grondwoorden), soms zelfs parafraserend ten behoeve van de verstaanbaarheid (voor de moderne bijbellezer). Zo bijvoorbeeld Johannes 8:15 (tweede deel), waar de vertaling luidt: Ik ben bezig met een getuige (letterlijk staat er: Ik oordeel niemand).

Het boekwerkje opent met een korte schets over de auteur, de achtergrond en de eigenheid van het vierde evangelie. Hier zou ook de in de wetenschap vaak verdedigde stelling dat het Johannesevangelie anti-Joods is, kunnen zijn aangeroerd. De bespreking van deze en andere interpretaties laat de auteur echter achterwege. Men kan er in het commentaar van Herman Ridderbos op Johannes genoeg over lezen.

Als dr. De Vuyst het laatste hoofdstuk (21) als geheel een (latere) toevoeging (aan het slot van Johannes 20:31) noemt, roept dat vragen op. Terecht wijst hij erop dat de overgeleverde Griekse tekst altijd dit hoofdstuk bevat.

Adelaar
Een tekstregister met de teksten uit het Evangelie naar Johannes (gemakkelijk om bij een gezochte tekst snel de vertaling en korte uitleg op te zoeken) en een register met woorden en zaken (kernachtig voor het vierde evangelie) zijn te vinden aan het slot van dit boekje.

Johannes is de adelaar onder de evangelisten. De meest beminde van Jezus' discipelen. Een Rembrandt, wiens schilderwerk gekenmerkt wordt door het contrast van licht en donker en waarvan de figuren, hoe je ook voor dat schilderwerk gaat staan, je altijd blijven aankijken. Zo is er in het Evangelie naar Johannes altijd die Ene, het Lam van God, Die onophoudelijk naar ons kijkt, naar ons omziet.

Ik zou het boekje graag willen aanbevelen voor de lezing van het Evangelie naar Johannes in de gezinskring en voor persoonlijke bijbelstudie. Het is zeker ook een goede hulp bij de behandeling van dit evangelie in bijbelkringen. En voor hen die een preek of meditatie over een perikoop uit dit evangelie hebben voor te bereiden.