De grootste, breedste en
duurste boogbrug

Het Rotterdams college van B en W gaat niet meer in retraite in Renesse. Ze kiest voortaan te midden van Schotse hooglanders voor het hotel/conferentiecentrum op het Eiland Van Brienenoord. Voordat het echter zover is moet er op dit stukje ongerepte natuur, aan de voet van de Van Brienenoordbrug, nog heel wat gebeuren.

De grootste, breedste, hoogste en duurste dubbele boogbrug van Nederland dankt haar naam aan het eiland. Daar waar nu de oprit van de brug ligt, zakte ooit Karel de Stoute door het ijs, werd eens op zalm gevist en boorde de NAM naar olie. Nu raast het verkeer er hoog over de punt van het eiland. Het stukje ongerepte natuur kent een turbulente geschiedenis, door Ellen Krijnen heel toegankelijk beschreven in een boekje met de eenvoudige titel ”Eiland Van Brienenoord”.

Er gaan allerlei verhalen over wat er in het verleden allemaal op het eiland is en zou zijn gebeurd. Voor de IJsselmondenaren is het ”het eiland”; in 1895 opgeworpen met grond van de afgegraven Groene- en Slikplaat in de monding van de rivier. Het werd genoemd naar de vroegere eigenaar, baron van Brienen, die er ooit het visrecht had.

Ellen Krijnen neemt in haar boekje de lezer mee op een speurtocht door de tijd. Zo werd het eiland dienstbaar aan de economische ontwikkeling van Rotterdam. Er werden in 1927 twee onderzeeboten gebouwd voor de Turkse regering. Turkse marineofficieren hielden tijdens de bouw toezicht en verbleven in die periode in een gebouw dat de naam Turkenheim kreeg. In 1934 werd dat onderkomen geschonken aan De Arend en de Zeemeeuw, het instituut voor de rijpere jeugd. Enkele jaren daarna werden er ook een aantal volkstuintjes aangelegd, die later werden verenigd in de Volkstuinvereniging Van Brienenoord.

De recreatie is er voortdurend bedreigd. Was het niet door de bouw van de Van Brienenoordbrug, dan was het wel door een metrodok waarin tunneldelen werden gegoten. Was het niet de NAM die er naar olie boorde dan was het Blijdorp die er een diergaarde van wilde maken. Waren het niet de projectontwikkelaars die er de wildste woningbouwplannen wilden realiseren, dan was het wel de politiehondenbrigade die het eiland onveilig maakte.

Natuurliefhebbers en volkstuinders liepen te hoop tegen alle voorgenomen plannen. Men wilde geen ”Manhattan aan de Maas”. Voorlopig wordt het eiland begraasd door Schotse hooglanders.

En nog is de dreiging niet van de baan. Een Oosters eiland met Aziatische paviljoenen en pagodes staat op de rol. Het Wereld Natuur Fonds denkt aan een natuureiland. Ballast Nedam heeft het plan er een ”hotel/conferentiecentrum” te ontwikkelen. Volker Wessels Stevin bedacht een bestemming als sport- en recreatie-eiland. ACidee ziet er liefst „wereldtuinen” komen met de nadruk op kunst en cultuur.

Eén ding staat vast: het Eiland Van Brienenoord blijft voor een belangrijk deel bestemd voor recreatie, maar er komt ook hoogwaardige bebouwing. Wie daar meer over wil weten: neem en lees.