Boekrecensie

Titel: Bij het klimmen der jaren, honderd jaar Van Gelder-stichting
Auteur: drs. S. Hörchner

Uitgeverij: Van Gelder-stichting
Kampen, 2000
ISBN 90 9013813 7
Pagina's: 132
Prijs: ƒ 10,00

Recensie door A. J. Regterschot - 15 november 2000

Kieskeurige dominee schenkt
Kampen een bejaardenhuis

Dankzij een schenking van emeritus predikant C. L. D. van Coevorden Adriani kreeg de Gereformeerde Kerk van Kampen honderd jaar geleden een eigen bejaardenhuis. Het boekje ”Bij het klimmen der jaren, honderd jaar Van Gelder-stichting” beschrijft de geschiedenis van het tehuis.

Dankzij zijn eerste vrouw bezat ds. Van Coevorden Adriani aanzienlijke financiële middelen die het geslacht Van Gelder had nagelaten. Jaren wikte en woog de predikheer wat hij met zijn bezit moest doen. Uiteindelijk besloot hij in Kampen een huis voor ouden van dagen te laten bouwen.

Voordat het door hem zo gewenste huis er stond had er nog heel wat briefwisseling plaats tussen de emeritus in Baambrugge en de Kamper kerkenraad. Voor wie was het huis bedoeld? Van Coevorden Adriani meende voor de gegoede burgers. De kerkenraad wilde de doelgroep ruimer zien. Uiteindelijk kwam er een compromis: Echtparen waren welkom, waarbij de leeftijdsgrenzen varieerden van 50 tot 60 jaar.

Van Coevorden Adriani bemoeide zich nadrukkelijk met alles wat bij de bouw kwam kijken. Hij koos een architect, de bekende Tjeerd Kuipers uit Amsterdam. Daarmee passeerde hij de door de Kamper kerkenraad aangedragen kandidaat, de Kampenaar H. J. van Werven. Op 7 juni 1900 was het gebouw af en kreeg de ”Van Gelderstichting” het beheer toevertrouwd.

Oorlog
Tot de Tweede Wereldoorlog ging het leven zijn gewone gang in de Van Gelder-stichting. Regenten bestuurden het huis en echtparen, weduwen en weduwnaars namen er bezit van. ”Opa Sellies” zorgde jarenlang voor de tuin en was zo ongeveer de bekendste bewoner van het huis.

De oorlogsjaren kenden zo hun eigen problemen. Het regentenapparaat werd uitgedund. Vele vooraanstaande gereformeerden maakten deel uit van dat college. Kampen was immers de 'hoofdstad' van de ongedeelde Gereformeerde Kerken. Professor Ridderbos dook onder, maar maakte in 1943 zijn rentree. Intussen had in 1944 de Vrijmaking plaats. Dat zorgde na de oorlog voor heel wat hoofdbrekens bij de Van Gelder-stichting. Vrijgemaakten en synodalen claimden beiden bestuursposities en plaatsen voor hun bejaarden. Over de meeste zaken werd vrij spoedig overeenstemming bereikt. De Van Gelder-stichting bleef echter synodaal. Tot verdriet van de vrijgemaakten.

Verkoop
Uiteenlopende redenen zorgden begin jaren '70 voor een terugloop van het aantal bewoners. De regenten besloten het complex te verkopen. Studenten van de pas opgerichte academies in Kampen werden de nieuwe bewoners. Voor de gereformeerde bejaarden werd een meer eigentijds onderkomen gebouwd, een complex seniorenwoningen aan het Van Gelderplantsoen, op enkele honderden meters van de oude stichting.