Boekrecensie

Titel: Nederland in een handomdraai. De vaderlandse geschiedenis in een handomdraai
Auteurs: Bas Blokker e.a.

Uitgeverij: Balans
Amsterdam, 1999
ISBN 90 5018 439 1
Pagina's: 351
Prijs: ƒ 29,90

Titel: Kalendarium. Geschiedenis van de Lage Landen in jaartallen
Uitgeverij: Het Spectrum
Utrecht, 1999
ISBN 90 274 6775 7
Pagina's: 324
Prijs: ƒ 24,90

Recensie door W. L. van der Staaij - 19 januari 2000

De Beatles of de
Nacht van Kersten

Bonifatius bij Dokkum vermoord. De Unie van Utrecht. De invoering van de leerplicht. „In 't verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal”, dichtte Willem Bilderdijk. Zo bezien is de presentatie van de Nederlandse historie in jaartallen niet zonder doel.

Eindeloos rijtjes opdreunen is niet ieders liefhebberij. Toch weten de meeste ouderen zich van hun schoolperiode nog te herinneren dat prins Maurits in 1600 bij Nieuwpoort zegevierde. Maar vraag een hedendaagse scholier niet welke memorabele gebeurtenis bij 1900 hoort. Inderdaad, de invoering van de leerplicht.

Over ieder opgenomen jaartal in ”Kalendarium” van uitgeverij Het Spectrum en ”Nederland in een handomdraai” van uitgeverij Balans valt te twisten. Leg je beide boeken naast elkaar, dan vallen allerlei verschillen op. Het Kalendarium beschrijft de geschiedenis van Nederland én België zonder foto's, ”Nederland in een handomdraai” is verlucht met veel illustraties en laat de geschiedenis van onze zuiderburen grotendeels buiten beschouwing.

Somt het Kalendarium moeiteloos elke gebeurtenis op, het andere handboek geeft meer een beeld van 's lands hoogtepunten door de eeuwen heen. Daardoor heeft deze laatste uitgave wat weg van een populair geschreven leesboek, terwijl het Kalendarium een wat saai, maar serieus, degelijk én gedetailleerd naslagwerk is.

Verschillen
Het bezoek aan Nederland van de Beatles op 6 juni 1964 krijgt in ”Nederland in een handomdraai” meer dan 20 regels ruimte, terwijl het Kalendarium daar geen aandacht aan besteedt. De oprichting van de SGP, de Nacht van Kersten en de 'verloving' van de RPF en het GPV neemt het Kalendarium wél op.

De actualiteit van 1999 krijgt in ”Nederland in een handomdraai” nog geen voet aan de grond. Het Kalendarium daarentegen geeft al een beknopte opsomming van onder meer de Gorcumse moordzaak, het kabinetsbesluit over Schiphol en de Nacht van Wiegel.

Bij het vastleggen van jaartallen en het weergeven van de feiten is het mens- en wereldbeeld van de auteur van een niet te onderschatten invloed. Zowel het ”Kalendarium” als ”Nederland in een handomdraai” gaat uitvoerig in op de prehistorie en kiest daarbij duidelijk voor de evolutietheorie. Daardoor stuit de lezer op een zin als „180 miljoen jaren geleden gingen de dinosaurussen de in mensen veranderde chimpansees voor.” Bij beide boeken staat Groens ”Er staat geschreven, er is geschied” dus in een onchristelijk daglicht.