Binnenland8 december 1999

„Je verwacht in zo'n rustig dorp geen Amerikaanse toestanden”

Turken in Veghel wisten van conflict

Door J. Visscher
VEGHEL – Dat nu uitgerekend in Veghel een getergde leerling in een school met een pistool om zich heen schiet. „Raar man, dit is een gewoon Brabants dorpje. Je verwacht hier geen Amerikaanse toestanden.”

De beige kast in het computerlokaal van het regionaal opleidingscentrum De Leijgraaf is een stille getuige. Midden in de kast zit een gat in de vorm van een fietssleuteltje. Een van de kogels uit het pistool van de 17-jarige Ali D. drong erin. De Turkse jongen schoot gistermiddag meer dan tien keer om zich heen. Vijf mensen raakten gewond: vier leerlingen en een lerares.

Diverse –Turkse– leerlingen weten met zekerheid te melden dat de schietpartij het gevolg is van een slepend conflict binnen de Turkse gemeenschap in Veghel. De schutter zou zijn woede met name hebben willen koelen op Hassan, een van de slachtoffers.

Deze Hassan had een relatie met het zusje van de schutter. Hassan heeft haar onlangs een paar weken meegenomen naar Turkije, dit tot woede van de vader van het meisje. „Een Turks meisje moet tot haar huwelijk maagd blijven”, zegt een insider. De vader zou zijn zoon Ali hebben opgestookt wraak te nemen op Hassan. Het lijkt erop dat de schutter gistermiddag een wapen is gaan halen en daarmee later is teruggekeerd naar school.

Door het lint
Een van Hassans Turkse vrienden, die niet met naam in de krant wil, trof Hassan kort na het drama aan bij de trap. De jongen is door drie kogels getroffen. Twee in zijn benen, een in zijn buik. „Hij lag in een plas bloed. Hij zei dat hij het koud had en dat hij geen gevoel in zijn buik had. Ik ben met hem gaan praten. Ik probeerde hem gerust te stellen.”

Schutter Ali D., die detailhandel-onderwijs volgde, stond niet bekend als een gewelddadig figuur. Medeleerlingen omschrijven hem als een „aardige, wat stille” jongen. Een docent, die anoniem wil blijven, meldt echter dat de jongen „wel eens door het lint ging.” De lerares had de dader gistermorgen nog in de klas. „Ik heb niets aan hem gemerkt. Alles ging goed.”

Veghel is verbijsterd. „Je verschiet ervan dat het zo dicht bij huis gebeurt”, zegt Joanne van der Rijt. Haar zoon Andy, leerling op De Leijgraaf, kwam gistermiddag thuis met het nieuws van de schietpartij. „Ik dacht eerst dat hij een smoesje had verzonnen om vrij te zijn. Raar genoeg had mijn zoon het die morgen net gehad over een schietpartij op een school in Amerika. Hij zei: Dit gebeurt in Nederland ook nog wel een keer. En prompt maak je het op je eigen school mee.”

Brommerhelm
Erik Grit (18) was ten tijde van de schietpartij op school. „Ik kon bijna niet geloven dat er geschoten was. Ik ben snel naar beneden gerend. Op de grond lagen de slachtoffers. Eromheen stonden hulpverleners met allerlei apparaten. Er stonden meisjes te huilen en te schreeuwen. Heel overdreven soms. Sommigen belden met hun mobieltje naar huis. Anderen gingen niet weg en durfden hun brommerhelm niet op te halen, omdat ze bang waren de schutter tegen te komen.”

Een andere leerling dacht bij het horen van de pistoolschoten aan knallende astronauten. „Vlak voordat het gebeurde, hoorde ik een vuurpijl. Dus ik dacht dat er vuurwerk werd afgestoken. Toen hoorden we al gauw via de intercom dat we in onze lokalen moesten blijven. Buiten stonden even later een stuk of vijf politiewagens en een paar ambulances.”

Bushokje
Directeur Martinot van De Leijgraaf prijst zich gelukkig dat er bij de wilde schietpartij geen doden zijn gevallen. Hij denkt dat de schietpartij „een incident” is. „Ik denk niet dat we op school een structureel probleem hebben wat betreft wapenbezit.”

Martinot denkt „voorlopig nog niet” aan maatregelen als het plaatsen van detectiepoortjes bij scholen. „Zo'n drama kan zich overal voltrekken. In de supermarkt, in een bushokje, in de hal van het gemeentehuis.”

Tegen half tien 's avonds spoeden twee schoolschoonmaaksters zich door druilerig Veghel naar huis. „Het was een rare dag. Normaal ruimen we de gewone troep op. Snoeppapiertjes en zo. Nu moesten we bloedvlekken verwijderen.”

In de motregen wacht een shagrollende Nederlandse stroman op een Amerikaanse verslaggever van tv-station NBC die van Eindhoven Airport zal aankomen. Leerling Erik Grit is stomverbaasd als hij hoort dat de schietpartij tot in Amerika in het nieuws is. Hij wijst op een grote schotelantenne van een tv-wagen. „En dat voor zo'n gek.”