Studiehuis brengt
scholieren in actie

Het idee om landelijk actie te voeren ontstond bij een groepje leerlingen van de christelijke scholengemeenschap Aquamarijn in Vlaardingen. Marc Gebuis, 4-vwo'er, is een van de initiatiefnemers. „De werkdruk in de tweede fase is veel te hoog”, zegt hij. „Daar hebben we over geklaagd bij de schoolleiding. Die zei dat zij daar niets aan kan doen, omdat ze het opgelegd krijgt vanuit Den Haag. Toen hebben we bedacht dat we het dan landelijk op een grootse manier zouden moeten aanpakken. Met een staking maak je indruk.”

Drie weken geleden maakte Marc een internetsite met een oproep om te gaan staken. „Om er bekendheid aan te geven, hingen we op school affiches op met het internetadres. Er was ook veel mond-tot-mondreclame.” Al na een week werd de actie door het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) overgenomen. Dat de actie zo groot zou uitpakken, had Marc niet gedacht. „Het LAKS kreeg zelf ook vaak reacties van scholieren dat de tweede fase veel te zwaar is. Zelf vindt het ook dat het onderwijssysteem niet klopt.”

Spoedoverleg
De Aquamarijn-schoolleiding heeft volgens Marc niet veel moeite met het feit dat de leerlingen gaan actie voeren. „De conrector steunde ons direct. Wel waren sommige mensen bang dat de school negatief in de publiciteit zou komen. Maar dat is onze bedoeling niet. De centrale directie organiseerde een spoedoverleg en nu staat de hele school achter ons.”

Het actiecomité –bestaande uit zeven scholieren van verschillende klassen– heeft zelfs de kamer van de centraal directeur toegewezen gekregen om te vergaderen. Het comité is niet helemaal vrijgesteld van de lessen. „Het uitgangspunt van de school is dat we zo veel mogelijk lessen volgen. Toch kunnen we niet overal bij zijn door alle aandacht van de pers.”

De aanmeldingen komen per e-mail binnen, maar scholieren kunnen zich ook telefonisch opgeven bij het LAKS. Deze organisatie heeft ook intekenlijsten gestuurd naar de scholen. Tot nu toe ligt het aantal aanmeldingen op 12.000, aldus Marc. „Daarvan zijn er ongeveer 8000 van plan naar Den Haag te gaan. Er zijn 120 bussen geregeld door verschillende scholen in het hele land en er komen ook veel leerlingen met de trein.”

Interesses
Het LAKS krijgt per dag zo'n 1000 tot 1500 nieuwe aanmeldingen binnen. Woordvoerster Janneke van Oers: „We willen met de stakingsactie bereiken dat het ministerie eens realistisch naar de tweede fase kijkt. We willen dat het onderzoekt waar het in de praktijk misloopt en hoe het systeem werkbaarder gemaakt kan worden. We staan wel achter de doelstellingen van de tweede fase en het studiehuis. Het feit dat je als leerling zelfstandiger gaat werken en dat je meer eigen interesses in je pakket kan opnemen, vinden we goed, alleen de werkdruk moet omlaag.”

Als duizenden scholieren de Leerplichtwet overtreden, grijpt de inspectie dan in? Zij is het niet van plan. „Het is een eenmalige staking. Ik denk dat het meer de taak is van de leerplichtambtenaren om er iets tegen te doen. Onze taak is te letten op de kwaliteit van het onderwijs”, zegt Klaas Dijkhuis, voorlichter van de inspectie. „Wel zijn we bezig om te kijken of we richting de overheid iets meer kunnen zeggen over de werkbelasting van scholieren.”

Ook op reformatorische scholen zijn er havisten en vwo'ers die willen staken op 6 december. Het Wartburg College, locatie Guido de Brès, in Rotterdam heeft een alternatief bedacht om de leerlingen op school te houden. Maandag komt SGP-kamerlid B. J. van der Vlies op school om met de jongeren te discussiëren over de tweede fase en het studiehuis.

Signalen
Drs. M. Sinke, adjunct-directeur van de Guido de Brès: „We vingen vorige week signalen op dat leerlingen wilden gaan staken. We hebben er klassikaal met hen over gesproken; ook uitgelegd dat we dat principieel onjuist vinden. We hebben toen het idee geopperd om Van der Vlies uit te nodigen.”

Of de maatregel afdoende is om de leerlingen te weerhouden van de staking, betwijfelt Sinke. „We zijn nog aan het inventariseren wat leerlingen van ons plan vinden. Tot nu toe pakken velen het positief op. Toch merken we dat de staking blijft lonken. Ik sluit niet uit dat er 6 december toch leerlingen meedoen.”

Kritiek
Het Ichthus College in Veenendaal heeft ook „geluiden gehoord van leerlingen die de werkdruk te hoog vinden.” Conrector J. A. Aanen heeft met collega's besloten de leerlingen maandagmiddag de mogelijkheid te bieden om bij de docent van wie ze les zouden hebben hun kritiek op het onderwijssysteem te spuien.

„Een staking hoort een allerlaatste middel te zijn, als alle andere manieren van communiceren zijn gebruikt. We vinden dat er eerst binnen de school over de problemen gesproken moet worden en naar oplossingen gezocht moet worden”, aldus Aanen. Wat doet zijn school als er toch leerlingen maandag niet naar de lessen komen? „Daar hebben we het nog niet over gehad. We wachten eerst af of het gebeurt. We verwachten het niet.”

De directie van het Commanderij College in het Brabantse plaatsje Gemert lijkt strenger. Leerlingen die maandag naar Den Haag gaan, riskeren straf. Staken is volgens de directie geen geschikt actiemiddel om te protesteren tegen de hoge werkdruk. Juist vanwege het overladen studieprogramma kunnen leerlingen volgens de schoolleiding geen dag missen.