Een kort dikkertje in Rotterdam

Zwarte huid, rood-oranje dek, witte brug. Met zeker twintig kabeltrossen ligt de Sea World afgemeerd langs Steiger 2 van de Maasvlakte Olie Terminal (MOT). De breedste én de op vier na grootste olietanker ter wereld, regelrecht afkomstig uit de Perzische Golf, lost deze week in Rotterdam zijn lading. Drie dagen lang.

De Sea World heeft iets merkwaardigs. De tanker lijkt uit z'n proporties te zijn getrokken. De breedte van 79 meter staat niet in verhouding tot de lengte van 364,04 meter. De maatvoering van de tanker is al tijdens de bouw in Zweden aangepast. De uit 1978 daterende tanker heeft ooit als 700.000-tonner op de tekentafels gelegen. Onder druk van de economische situatie heeft de reder het laadvermogen laten zakken tot ver onder de 500.000 ton. De lengte is ingekort, de breedte ongemoeid gelaten. Daarmee is het korte dikkertje ontstaan.

De Sea World heeft een diepgang van 24,06 meter. De afstand van het topje van de mast tot de onderste klinknagel in de kiel bedraagt 62,20 meter. De varende kolos, eigendom van Addison Shipping and Trading S. A., staat geregistreerd in Nassau op de Bahama's. De oceaanstomer heeft vorig jaar een flinke opknapbeurt ondergaan in de haven van Dubai. Voor zijn leeftijd ligt de bejaarde boot er nog keurig bij.

Snelheid
De twee stoomturbines met elk 26.500 pk hebben de Sea World in precies veertig dagen van de Perzische Golf via Kaap de Goede Hoop naar Rotterdam gestuwd. Ruim 11.300 mijl. „Het kan sneller. Maar om brandstof te sparen varen we niet harder dan 12 knopen. Dat is economisch het meest verantwoord.”

Bij hogere snelheden vliegt het brandstofverbruik als een speer omhoog. „Nu zijn we 165 ton per dag kwijt. Varen we op maximumsnelheid, 15 tot 16 knopen, dan zit je al gauw op de 270 ton per dag”, vertelt kapitein Jackson. Aan bakboordzijde van de Sea World giet een flink uit de kluiten gewassen binnenvaarttanker zijn dorstige, grote broer vol. Het maritieme tankstation valt volledig in het niet bij de oceaanstomer.

De Sea World, gecharterd door Shell, brengt drie soorten ruwe olie naar Rotterdam. Arabian heavy, Arabian light, Arabian medium. Vier pompen zuigen 55.000 kubieke meter vloeistof per uur uit de tanker. Dikke pijpleidingen transporteren de olie deels naar de 36 enorme 'koektrommels' op de Maasvlakte Olie Terminal. Een ander deel wordt ondergronds rechtstreeks doorgepompt naar Shell in Pernis.

Havengeld
„Met één zo'n tanker kunnen we vier opslagtanks van 22 meter hoog en een diameter van 85 meter vullen”, vertelt MOT-operation manager L. Kloet. In totaal kan de olieterminal 4,2 miljoen kuub olie kwijt. In 7 van de 36 opslagtanks ligt de strategische reserve van Nederland.

Het lossen van de Sea World kost een vermogen. Alleen aan havengeld is de opdrachtgever al ruim 500.000 gulden kwijt. Daar komen de kosten van zo'n 60.000 gulden voor loodsen en roeiers nog eens bovenop, vertelt Kloet van de MOT.

De MOT houdt tankers tijdens het lossen permanent met camera's in de gaten. Vorig jaar heeft Kloet enkele rederijen de wacht aangezegd wegens de slechte staat van onderhoud van hun schepen. „Twee stuks zijn niet meer welkom”, zegt de MOT-manager resoluut. „Het zijn onze klanten, maar we moeten ook aan de veiligheid denken.”

Handicap
De omvang van de Sea World is tevens zijn handicap. Tankschepen van dit kaliber kunnen slechts een beperkt aantal havens aandoen. De enige plek waar de breedste tanker ter wereld geladen kan worden, is de Perzische Golf. „Het schip is er nu eenmaal. Het is niet economisch om haar niet te gebruiken”, zegt kapitein Jackson.

De wedloop van supertanker, mammoettanker, very Large Crude Carrier naar Ultra Large Crude Carrier is verleden tijd. De tonnages zijn in amper 25 jaar tijd gegroeid van 25.000 tot 550.000. Tegenwoordig lopen alleen nog tankers van 350.000 ton van stapel. „Grote tankers brengen grote risico's met zich mee”, zegt Kloet. „Als er iets mis gaat, is de ramp voor het milieu niet te overzien.”

Varen met zo'n grote schoenendoos is niet eenvoudig, benadrukt kapitein Jackson. „Je moet rekening houden met de lengte en het gewicht. Alles duurt langer. Stoppen en draaien neemt veel meer tijd in beslag.” Toch draait de captain, die inmiddels vijftien jaar aan het roer staat, er zijn hand niet voor om. „Je moet gewoon sturen alsof het een schip is.”