Binnenland 14 april 1999

Veel belangstelling voor rechtszaak tegen Turkse verdachten

Twijfels bij schietpartij Gorcum

Van onze binnenlandredactie
DORDRECHT – Wie heeft op 10 januari de dodelijke schoten gelost bij muziekcafé Bacchus in Gorinchem, waaraan Marianne Roza (18) en Froukje Schuitmaker (17) overleden? Sprak verdachte Fuat Ö. (30) de waarheid toen hij de politie snikkend bekende het wapen te hebben leeggeschoten? Of wilde hij de twee andere Turkse hoofdverdachten, zijn broer en zijn zwager, uit de wind houden? De komende dagen komt de zwaarbeladen zaak voor de rechtbank in Dordrecht.

De garderobe van disco Bacchus in de nauwe Kerksteeg moet in de vroege zondagmorgen van 10 januari een luguber aanzien hebben gehad. Drie neergeschoten jonge meisjes, een wanhopige portier. Marianne Roza overleed kort nadat twee kogels haar lichaam doorboorden. Froukje Schuitmaker, getroffen in haar hoofd, stierf ruim een dag later. Inge van Boxtel (18) overleefde het drama. Al snel, een halve dag later, arresteerde de politie drie Turkse verdachten. Wie vuurde de schoten af voor de dichte deur van Bacchus?

Feit is dat Fuat Ö., zijn broer Zaim (34) en zijn zwager Osman (27) al eerder die beruchte vroege zondagmorgen voor grote onrust zorgden in de Gorcumse kroeg. Vooral de kleine, gedrongen Zaim, die bekendstaat als een opvliegerige man, moet stampij gemaakt hebben met een groepje buitenlanders.

De ruzie liep zo hoog op dat portiers het Turkse drietal de deur uitwerkten. Vooral Zaim verzette zich daartegen. Hij ging een van de portiers met een kapot glas te lijf. Ook schreeuwde de Turk dat hij terug zou komen om wraak te nemen („Ik schiet jullie kapot”), waarschijnlijk bedoeld voor het groepje buitenlanders, naar verluidt Joegoslaven.

De drie Turken kwamen terug, na een kwartier. Ze namen wraak. Er klonken schoten. Niet de Joegoslaven werden geraakt, niet de portiers, maar drie jonge meisjes. Gorinchem was geschokt. Verontwaardiging alom.

Borrel
Drie dagen na het drama legde Fuat Ö., een bebaarde elektricien, een gedetailleerde bekentenis af. Uitbarstend in gehuil stelde hij de schoten te hebben gelost. In de verhoorkamer schijnt Fuat te hebben verklaard de trekker van het pistool misschien wel tien keer te hebben overgehaald. „Het wapen bleef maar afgaan.”

Mensen die Fuat kennen, verbazen zich over zijn bekentenis. De Turk staat niet bekend als oproerkraaier. Van hem wordt gezegd dat hij een vriendelijke man is die niet snel uit is op ruzie. Wel lust hij graag een borrel. Tot twee keer toe kwam hij in aanraking met de politierechter vanwege rijden onder invloed. In 1995, bij de tweede keer, kreeg hij daarom een rijontzegging.

Beruchter dan Fuat is zijn 4 jaar oudere broer Zaim, eigenaar van Exile, een omstreden Gorcums café waar ook hasj werd verkocht. Vorig jaar werd Zaim veroordeeld tot een werkstraf van 80 uur wegens een vechtpartij. Een getuige verklaarde te weten dat de driftige Zaim een wapen in bezit had, waarmee hij wel eens op verkeersborden schoot.

Forse kluif
Her en der klinkt daarom twijfel over het waarheidsgehalte van Fuats bekentenis. Heeft hij de schoten wel gelost? Fuat zou minder te verliezen hebben en daarom de schuld op zich hebben genomen. Fuat, die geen kinderen mag krijgen –hij is met een volle nicht getrouwd–, zou zijn broer Zaim en zijn zwager Osman in bescherming hebben willen nemen. Zij beiden hebben wel kinderen. Fuat zou al eerder de schuld op zich hebben genomen voor een verkeersongeval dat door zijn broer Zaim was veroorzaakt.

De recente reconstructie van het drama in de Kerksteeg lijkt de twijfel aan te wakkeren. Bij het naspelen van de gebeurtenissen zei een geëmotioneerde Fuat zich niet te kunnen herinneren de schoten te hebben gelost. Overigens komt het vaker voor dat verdachten terugkrabbelen als de celtralies in zicht komen.

Fuats broer Zaim en zijn zwager Osman blijven ontkennen te hebben geschoten. Ze spreken ook tegen dat ze die nacht teruggekeerd zijn naar muziekcafé Bacchus. Getuigen echter, waaronder Fuat zelf, hebben een ander verhaal. Zaim en Osman waren wel degelijk ter plekke. Een van de portiers zegt drie mannen te hebben gezien bij de schietpartij. Daarmee is de zaak een forse kluif voor de rechter. Die trekt 2 dagen uit voor de zwaarbeladen zaak.

Zwaarbeladen, want de Gorcumse schietpartij bracht in januari een golf van verontwaardiging teweeg, enigszins vergelijkbaar met de commotie na de dood van Meindert Tjoelker in Leeuwarden. Kort na de dood van de Marianne en Froukje liepen tienduizenden mensen mee in een stille tocht tegen zinloos geweld. Voor de rechtszaak, die morgen en vrijdag plaatsheeft, bestaat grote belangstelling. In het stadhuis van Gorinchem kunnen mensen de zaak via beeldschermen rechtstreeks volgen.

De aanklacht van Justitie tegen de drie verdachten is dubbele moord en een poging daartoe, in vereniging, met opzet en na kalm beraad. Voor moord zou het drietal de maximumstraf in Nederland boven het hoofd hangen: levenslang. Zelfs als het de vermeende daders om iemand anders te doen was, dan nog namen zij door op de deur te schieten bewust het risico iemand anders dodelijk te treffen, zo is de opvatting van justitie. Als moord niet bewezen kan worden, zal het openbaar ministerie trachten opzettelijke doodslag te bewijzen. Daar staat een maximumstraf van 15 jaar op.