Mysterieuze Engelssprekenden duiken weer op in enquête

'Originele' Bijlmerpapieren geroofd

De parlementaire enquêtecommissie ”Vliegramp Bijlmermeer”, zelf geheel en al op de hoogte van het voorval in het huis van zaakwaarnemer Hamstra, legde de vraag gisteren tijdens een ingelast verhoor voor aan de inmiddels naar Israël geëmigreerde Wijbrandi. Wijbrandi vertrok eind 1997 naar Israël omdat zijn vrouw terug wilde naar haar vaderland. Hij werkt nu bij El Al in Tel Aviv.

„Ik heb absoluut nooit informatie achtergehouden of belastende documenten mee naar huis genomen”, hield Wijbrandy gisteren vol tijdens een kritisch kruisverhoor door de commissie. „Dat verklaar ik onder ede en graag.”

De El Al-medewerker zei niet te weten welke papieren de „Engelssprekende meneren” konden bedoelen met hun uitspraak. „Ik had thuis wel wat papieren over het neergestorte toestel. Die bewaarde ik uit beroepsmatige interesse. Bovendien was ik zeer emotioneel bij de vlucht betrokken. Maar daar zat beslist geen gevoelige informatie bij.”

Veiligheidsdienst
De commissie bleef zitten met de vraag waarom Wijbrandi zelf pas maanden later hoorde van het incident. De verbouwereerde zaakwaarnemer Hamstra had direct na het voorval gebeld met Wijbrandi's vrouw, die de informatie niet doorgaf aan haar man.

Een huwelijk met communicatieproblemen? Commissielid Van den Doel wist gisteren een smeuïger verklaring te bedenken. „Uw vrouw werkt toch bij de paspoortcontrole in Tel Aviv? Valt die niet onder de Israëlische veiligheidsdienst?”

Het beeld dat er mensen van de beruchte Israëlische veiligheidsdienst Mossad bij het incident betrokken zijn geweest, wordt versterkt door de verklaring van Wijbrandi dat zijn zaakwaarnemer ook eens gefilmd is door onbekende mannen. Natuurlijk wijst ook het feit dat de invallers bij de huiszoeking Engels spraken in die richting. De link naar de nog altijd mysterieuze Israëli's in witte pakken is snel gelegd.

De enquêtecommissie legde gisteren overduidelijk een verband tussen de als „originelen” aangemerkte documenten van Wijbrandi en de incomplete ordner vrachtpapieren die een tijd lang op een koffietafel in het El Al-kantoor op Schiphol zou hebben gestaan. De voormalige El Al-medewerker Plettenberg stuitte in die ordner op onregelmatigheden en deed daarvan aangifte bij de politie.

Tegenstrijdig
De enquêtecommissie verhoorde gisteren ook oud-topman U. Danor van El Al Nederland. Diens getuigenis wierp, tezamen met de getuigenis van Wijbrandi, nieuw licht op de tegenstrijdige verklaringen die El Al-medewerker Plettenberg en rijkspolitieman Nix eerder aflegden. Nix kreeg daarbij het gelijk aan zijn kant.

Eerder verklaarde Nix dat hij op de avond van de ramp om ongeveer half 8 arriveerde bij El Al om daar „alle papieren” over het neergestorte toestel op te halen. Volgens Nix was hij „enkele uren” gebleven, totdat het hele zaakje was gekopieerd. El Al-medewerker Plettenberg moest daar hard om lachen. „Hij kwam om kwart voor 8 en stond om 10 over 8 weer op straat, omdat wij alleen zes operationele velletjes hadden. De rest lag ergens anders op Schiphol.” Naar nu blijkt, is die „rest” naar het El Al-kantoor gehaald, heeft Wijbrandi „ruim een uur” staan kopiëren, waarna Plettenberg het overnam en nog een tijdje doorging.

Witte kleding
Het ging volgens Danor om „vijftig tot honderd” vellen, die elk drie keer werden gekopieerd, volgens Wijbrandi om „iets meer dan honderd” vellen, elk vijf keer gekopieerd en volgens Nix om „een pakket van ongeveer 6 centimeter dikte. Dat is, ondanks de verschillen, iets heel anders dan de zes velletjes van Plettenberg.

Danor verklaarde verder dat hij vanaf 7 oktober 1992 samen met een groep onderzoekers herhaaldelijk hangar 8 op Schiphol heeft bezocht. Daar lagen de resten van de neergestorte El Al-Boeing opgeslagen. De bezoeken werden echter niet in beschermende witte kleding afgelegd, aldus Danor.