Kleuter overlijdt aan nekkramp
Van onze binnenlandredactie
VLAARDINGEN – In Vlaardingen is, naar gisteren bekend werd, vorige week een 4-jarig kind overleden aan de gevolgen van een meningokokkeninfectie, die in de volksmond nekkramp heet. In Heemskerk bij Haarlem zijn drie gevallen van nekkramp geconstateerd. Het gaat om twee meisjes van 7 en 9 jaar uit één gezin en een meisje van 8 jaar.
De toestand van de zusjes is stabiel. Volgens het hoofd medische dienst van de GGD Midden-Kennemerland, P. Hugen, is de toestand van het derde meisje redelijk. Zij werd afgelopen zaterdag opgenomen in het Academisch Ziekenhuis van de Vrije Universiteit.
De drie gaan naar verschillende scholen in Heemskerk. Uit voorzorg zijn de onderwijsinstellingen geïnformeerd. Ook zijn de ouders van de leerlingen via brieven op de hoogte gesteld. Hierin staan duidelijk de symptomen van nekkramp beschreven, zodat ouders het ziektebeeld snel kunnen herkennen. „Het is noodzaak alert te zijn en in geval van twijfel moet altijd de huisarts worden gewaarschuwd”, aldus Hugen. Verdere voorzorgsmaatregelen zijn volgens hem voorlopig niet nodig.
Vlak voor de Kerst overleedt een eveneens 4-jarige kleuter uit het Friese Sexbierum in het Academisch Ziekenhuis Groningen ook aan een meningokokkeninfectie.
Verschijnselen
Meningokokken zijn de verwekkers van hersenvliesontsteking (meningitis), ook wel aangeduid als nekkramp, en daarnaast van een beruchte vorm van bloedvergiftiging, de zogenaamde fulminante meningokokkensepsis (FMS). Deze kan binnen 24 uur tot de dood leiden.
Bij nekkramp is sprake van hoge koorts, sufheid, nekstijfheid en hoofdpijn, die gepaard kan gaan met misselijkheid en braken. Bij FMS is het beeld minder duidelijk. De verschijnselen van een stijve nek zijn niet altijd prominent aanwezig. Daarom wordt de aandoening soms niet tijdig onderkend. Wel heeft het kind hoge koorts, soms met braken en diarree, en gaat de gezondheidstoestand per uur achteruit. De gifstoffen van de bacterie veroorzaken de meeste problemen. Deze toxinen veroorzaken bij FMS bloedvatverwijding, die leidt tot bloeddrukdaling (shock). De gifstoffen maken ook de vaatwanden poreus, waardoor zich in- en uitwendig bloeduitstortingen vormen. Op de huid ontstaan daardoor aanvankelijk kleine blauwe puntachtige bloeduitstortingen. Als dat het geval is, is de diagnose meestal niet moeilijk meer, maar het kan dan al te laat zijn.
Aantal slachtoffertjes
Jaarlijks worden in ons land 500 tot 800 meningokokkeninfecties vastgesteld. Van de patiënten overlijdt zo'n 10 procent aan de ziekte. Nog eens 10 procent houdt er ernstige verstandelijke en lichamelijke afwijkingen aan over. Slachtoffers zijn vooral jonge kinderen, bij wie de natuurlijke lichaamsafweer nog niet goed is ontwikkeld. Normaliter leveren meningokokken niet meer problemen op dan wat verkoudheid, keelpijn en lichte koorts. Veel mensen dragen de bacterie dan enige tijd bij zich.
De meeste meningokokkeninfecties worden veroorzaakt door meningokokken van groep B. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) test momenteel een vaccin tegen die meningokokken bij Britse en Nederlandse kinderen. Het zal van de uitkomsten van dit onderzoek afhangen of het nieuwe vaccin in het rijksvaccinatieprogramma komt. Volgens een woordvoerster van het RIVM kan het nog 4 jaar duren voordat het nieuwe vaccin op de markt komt.
Het vaccin dat nu in het rijksvaccinatieprogramma zit, tegen de bacterie Haemophilus influenza type b, heeft slechts een beperkte werking en beschermt niet tegen de andere meningokokkenbacteriën.
