Binnenland

Overheid juridisch zwak tegenover regio's

Kabinet gaat zoeken
naar geld voor wegen

Van onze redactie politiek
DEN HAAG – Premier Kok erkent dat de rijksoverheid „juridisch zwak” staat tegenover een aantal gemeenten en provincies waarmee zij afspraken heeft gemaakt over de aanleg van wegen en spoorlijnen. Als de provincies en gemeenten waarmee afspraken zijn gemaakt tegen het uitstel van het kabinet in beroep gaan, „is hun kans op succes groot”.

Na afloop van het wekelijkse kabinetsberaad zei Kok dat de ministersploeg heeft moeten vaststellen dat een aantal afspraken die de overheid in het verleden met provincies en gemeenten heeft gemaakt over infrastructurele projecten, „min of meer bindend” blijkt te zijn.

Kok beloofde dat het kabinet zorgvuldig gaat bekijken of deze projecten alsnog kunnen worden gerealiseerd. „We moeten op zoek naar financiële ruimte om de gewekte verwachtingen waar te maken”. Hij weigerde overigens te zeggen om welke projecten het precies gaat.

De premier voegde eraan toe dat het juridische aspect niet doorslaggevend is voor het kabinet om de gemaakte afspraken na te komen. „Ook bestuurlijke verplichtingen gelden”.

Geldnood
Twee weken geleden bereikte het kabinet overeenstemming over het zogeheten Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport (MIT). Daarin worden alle infrastructurele projecten opgesomd die het kabinet tot 2010 wil realiseren. Toen bleek dat het kabinet uit geldnood een groot aantal projecten in de regio's had geschrapt of op de lange baan geschoven, verhief een aantal commissarissen der Koningin en burgemeesters de stem.

De Tweede Kamer zag bovendien verwonderd toe toen minister Netelenbos van verkeer moest erkennen dat zij de landsadvocaat had moeten inschakelen om na te gaan welke verplichtingen de overheid nu precies was aangegaan. De Kamer eiste een lijst waarop alle projecten staan opgesomd. Die krijgen de volksvertegenwoordigers volgende week toegestuurd. Het departement van verkeer en waterstaat heeft er veertien dagen over gedaan om die lijst op te stelllen.

Lastige gesprekken
Dat dat zo lang heeft geduurd, heeft Kok niet verontrust. „Ik had het gekker gevonden als die lijst er binnen vierentwintig uur had gelegen. Dan hadden we ons toch afgevraagd: Is dit nu al- les?”

Nu die lijst de ministerraad gepasseerd is, moet minister Netelenbos op pad om met de regio's te gaan praten. „Dat zullen lastige gesprekken worden”, verwacht Kok. Maar hij denkt niet dat er echt grote problemen zullen ontstaan. „Ik heb niet de neiging me erg opgewonden te voelen. Met de provincies en gemeenten die echt recht van spreken hebben, komen we er wel uit”.

Kok denkt bovendien dat het Rijk en de regio's er wel uit zullen komen omdat er duidelijke signalen zijn dat lagere overheden en derden bereid zijn geld in de projecten te steken. Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds liet gisteren bijvoorbeeld weten dat het wel geïnteresseerd is in de voor- of medefinanciering van bepaalde projecten.

Het kabinet heeft gisteren de lijst besproken van alle projecten die in het MIT naar achteren zijn geschoven. Die zijn getoetst op hun juridische en bestuurlijke aspecten. Volgende week gaat daarover een brief naar de Tweede Kamer.