Met de airco aan door diepe dalen

Op het terrein van de Bernhardkazerne in Amersfoort nam de bevelhebber van de landstrijdkrachten, luitenant-generaal M. Schouten, gistermiddag de eerste drie exemplaren van het nieuwe pantserwielvoertuig Patria XA-188 in ontvangst. De Finse firma Patria zal er binnen een jaar nog 87 leveren. De landmacht krijgt er zeventig, het Korps Mariniers de rest. De totale order omvat 170 miljoen gulden.

De Patria is de opvolger van de YPR-765, die jarenlang zijn trouwe diensten bewees. Grootste verschil: de YPR loopt op rupsen, het nieuwe voertuig telt zes robuust uitgevallen banden. Dat is beter voor de begeleiding van konvooien, zeggen kenners. De Patria heeft een driekoppige bemanning en kan acht volledig bewapende soldaten of 2800 kilo vracht vervoeren.

De landmacht zal de voertuigen gebruiken bij VN-vredesmissies zoals op dit moment in Bosnië en op Cyprus. Generaal Schouten zegt dat de Patria niet voor de eeuwwisseling operationeel inzetbaar is. „De bemanning moet worden opgeleid en moet vertrouwd raken met het voertuig. Dat duurt even”. En dan, met een schuin oog naar de actualiteit: „Maar je weet nooit wat er politiek of militair kan gebeuren in de turbulente wereld van vandaag”.

Airco
Tijden veranderen. Niet alleen buiten maar ook binnen de voertuigen. Zijn de rode baretten van de Luchtmobiele Brigade juist gehard om alle klimatologische ontberingen te kunnen doorstaan, in het nieuwste vehikel zit nota bene airconditioning. Bij 49 graden buiten koelt-ie 10 graden per uur af. Een absolute primeur voor de landmacht, natuurlijk even afgezien van de donkerblauwe bolides waarin generaals zich laten vervoeren. Ook zullen de soldaten –gewend aan de keiharde houten bankjes in de open laadbak van een vrachtwagen– hun ogen niet geloven als ze de met stof beklede zittingen in de Patria zien.

Het leger kan met zulk business class-materieel op de proppen komen. Generaal-majoor ir. J. Pacanda, directeur materieel van de Koninklijke Landmacht, kroop gistermiddag dan ook gretig achter de stuurknuppel van de Patria om belangstellenden op een rondje Vlasakkers te trakteren.

De Hollandse herfst veranderde het terrein de afgelopen dagen zodanig dat een varken blijft watertanden. De XA-188 ploegt zich echter moeiteloos door het rulle zand, duikt als een jonge hond in modderpoelen en beklimt heuvels zonder een centje pijn. Op de verharde weg haalt het bakbeest ruim 90 kilometer per uur, maar als het moet kan hij ook kruipen.

Stootje
De bepantsering kan tegen een stootje. Enig nadeel aan het voertuig is de bewapening. Op de landmachtuitvoering staat een MAG-mitrailleur (7.62 mm) terwijl de mariniers het doen met een .50-mitrailleur. Volgens kenners staat op dergelijke pantsergevechtsvoertuigen een 20 à 25 mm-kanon niet slecht. Daar is door Defensie van afgezien omdat de XA-188 bestemd is voor VN-vredesoperaties. Maar daar moeten de heren politici in Den Haag dan wel rekening mee houden...

Terug op het verharde terrein van de Bernhardkazerne gooit Pacanda het stuur nog even om. De banden gieren nauwelijks. Een kogel zal de tractorbanden niet stoppen. Binnenin zit een massieve rubberband waarop kan worden doorgereden. Remmen doet-ie ook prima. Twee soldaten bekijken kritisch de besmeurde buitenkant van de Patria. Zegt de een: „Je kunt wel zien wie er heeft gereden”.