Zorg om de dode foetus

Duidelijkheid, daar draait alles om. Ziekenhuizen moeten de ouders vertellen dat als zij de foetus in het ziekenhuis laten, deze met het andere afval wordt verwerkt. Ook de andere mogelijkheid, van zelf een begrafenis of crematie regelen, zouden zij aan de ouders moeten voorhouden. Dat vindt S. H. de Wit, secretaris van het Platform Uitvaartwezen. In het platform zitten alle partijen die iets met uitvaart te maken hebben.

De aanleiding voor het protocol, dat gisteren is gepresenteerd, is de berichtgeving van de laatste maanden over doodgeboren foetussen. „Het blijkt dat ziekenhuizen hier heel verschillend mee omgaan. Met dit protocol willen we een zekere richting aangeven. Het kan dienen als leidraad voor het maken van afspraken met plaatselijke uitvaartverzorgers”. De secretaris verwacht dat veel ziekenhuizen die stap zullen ondernemen.

„We moeten in ieder geval situaties zoals in Goes voorkomen”, stelt De Wit. In 1993 gaf het Zeeuwse ziekenhuis een negentien weken oude foetus met het afval mee, terwijl de ouders in de veronderstelling leefden dat het kind zou worden begraven of gecremeerd. Begin dit jaar kwamen zij daar achter. „Het had voorkomen kunnen worden. Het pijnlijke bij dit soort situaties is dat het onherroepelijk is”, zegt De Wit.

Op papier
Het Gelderse Vallei Ziekenhuis, locatie Bennekom, staat positief tegenover het protocol, al heeft het zelf al iets op papier staan over het omgaan met doodgeboren foetussen. „Maar het is natuurlijk veel beter als er een standaardprocedure is”, zegt woordvoerster mevrouw I. Beckers.

De foetussen van tussen de 16 en 24 weken met afval meegeven, is in Bennekom ondenkbaar. De protestants- christelijke signatuur van het huis stond dit niet toe. De vruchten en ook ledematen werden tot voor enkele jaren in een massagraf op de algemene begraafplaats in Ede begraven.

Op een gegeven moment was dat graf vol. Op initiatief van de gynaecoloog H. Kwikkel zocht het ziekenhuis naar een andere manier van ter aarde bestellen. De arts stelde voor op de algemene begraafplaats in Wageningen een plek te creëren voor het begraven van foetussen. In 1992 is die er gekomen. In Nederland is Wageningen wat dit betreft uniek. Er liggen nu zo'n veertig onvoldragen vruchten. Zes per graf, twee kistjes naast elkaar.

Hamerstuk
Volgens J. Verwoerd, hoofd afdeling burgerzaken van de gemeente Wageningen, heeft het college zich volledig ingezet voor de komst van een begraafplek voor foetussen. Toen gynaecoloog Kwikkel bij de gemeente een voorstel indiende, nam het gemeentebestuur dit meteen over. „Het was een hamerstuk, zo vanzelfsprekend vonden de collegeleden dit voorstel”.

„Ouders hebben nu een plek waar ze naar toe kunnen om te rouwen”, zegt Verwoerd. Dat ze de foetussen veelvuldig bezoeken, bewijzen de attributen die op de grafjes liggen. Bloemen, struikjes, waxinelichtjes, een stormlantaarn, beren en ander speelgoed verdringen elkaar om een plekje.

Ervaring
Mevrouw Beckers: „Volgens de gynaecoloog hielp het begraven van foetussen bij het verwerken van het rouwproces, en die ervaring hebben wij nu ook ondervonden. De ouders zijn er erg goed over te spreken”.

„De ziekenhuizen in de Gelderse Vallei gaan heel ver in de opvang en begeleiding van rouwende ouders. Op verzoek maken we een foto van hun foetus en bestellen we het kistje. Verder begeleiden wij ze persoonlijk bij het rouwproces”.