Binnenland 10 maart 2001

„Overheidstoezeggingen holle woorden”

Hercules-nabestaanden
eisen alsnog onderzoek

Van onze binnenlandredactie
ZEELAND (NB) – De Stichting Nabestaanden Herculesramp wil alsnog een breed en integraal onderzoek naar de dodelijke vliegtuigcrash. Een onafhankelijke raad met grote bevoegdheid moet dat uitvoeren. De nabestaanden verwijzen naar het rapport over de vuurwerkramp in Enschede. Na die ramp is er met succes wel een goed onderzoek uitgevoerd, constateert de stichting.

Volgens woordvoerder A. Kempen van de nabestaanden is het algemene onderzoek nodig, omdat het strafproces over de ramp „niet tot de gewenste helderheid” heeft geleid. „Wij mogen verwachten van het kabinet en de Tweede Kamer dat men zich niet verschuilt achter een strafrechtelijk traject.”

Het ongeluk met de Hercules van de Belgische Luchtmacht gebeurde op 15 juli 1996 op de vliegbasis Eindhoven. Daarbij kwamen 34 van de 41 inzittenden om het leven. Het ging om leden van de fanfare van de Koninklijke Landmacht en de bemanning van het toestel.

„Het is nu meer dan 4,5 jaar geleden dat de ramp plaatsvond. Tot op de dag van vandaag wachten wij slachtoffers en nabestaanden nog steeds op een eerlijk verslag over deze ramp”, zegt Kempen.

Onderste steen
„Zo'n onderzoek is eerder door een meerderheid van de Tweede Kamer aan ons toegezegd. De onderste steen zou boven komen. Bitter is dat daar tot de dag van vandaag nog niet veel van terecht is gekomen. Daarom klinken de mooie woorden van steun en de beloftes van de overheid tijdens de herdenkingsdienst op 17 juli 1996 nu als holle, nietszeggende woorden.”

Er is wel een politieke onderzoekscommissie met beperkte bevoegdheden geweest, onder aanvoering van kamerlid Hillen (CDA). Maar die kon op essentiële vragen geen antwoorden vinden en „is niet verder gekomen dan het vaststellen dat vele witte vlekken nog aanwezig zijn, die alleen bij een onafhankelijk onderzoek helder gemaakt kunnen worden.”

„Zijn wij minder dan de nabestaanden in Enschede?” vraagt Kempen zich verbitterd af. „Ik weet dat dit niet aardig klinkt. Maar dat is wel het gevoel dat er nu bij slachtoffers en nabestaanden van de Herculesramp leeft.”

Ook in de rechtsgang is Kempen ernstig teleurgesteld. „Tot de dag van vandaag is men niet verder gekomen dan een zeer grote hoeveelheid rapporten, metershoge strafrechtelijke dossiers, zowel in België als in Nederland, die samengevat onvolledig zijn, veel onwaarheden bevatten en in zijn totaliteit geen eerlijk beeld geven van deze ramp met zijn verschrikkelijke gevolgen.”

Van alles mis
Vorige week vrijdag werden de luchtverkeersleider en de brandweercommandant die tijdens de ramp dienst hadden, vrijgesproken van nalatig handelen direct na de crash. Kempen: „Eén ding is tijdens die rechtszaak wel vast komen te staan. Er is echt van alles misgegaan na het ongeluk. Daar zijn de rechtbank, het gerechtshof en het openbaar ministerie het allemaal over eens.”

Als reactie op de uitspraak kondigde Kempen aan dat het hoog tijd wordt voor de politiek om een onafhankelijk onderzoek in te stellen. „Het is voor mij moeilijk te verwerken dat de militaire kamer zegt dat er geen causaal verband is tussen het overlijden van de slachtoffers en de handelingen van de officieren. En dat terwijl 21 minuten na de crash een overlevende lopend uit het vliegtuig kwam. Dit kan en mag ik niet aanvaarden. De politiek is nu aan zet.”